Giovanni Antonio Boltraffio

Giovanni Antonio Boltraffio
Data i miejsce urodzenia

1467
Mediolan

Data i miejsce śmierci

1516
Mediolan

Narodowość

włoska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

renesans

Portret Casio

Giovanni Antonio Boltraffio, znany również jako Beltraffio (ur. ok. 1467 w Mediolanie[1][2], zm. 15 sierpnia 1516 tamże[2]) – renesansowy malarz włoski, uczeń Leonardo da Vinci.

Życiorys

Był nieślubnym dzieckiem. Wychowywał się w rodzinie bogatych patrycjuszy[1]. Wykształcił się w kręgu Vincenza Foppy[3]. Był uczniem Leonarda da Vinci, kontakt nawiązali w 1491 roku[4]. Pracował na dworze Ludwika Sforzy[3]. W 1498 roku założył swój warsztat, w którym tworzył m.in. ołtarze i portrety[4].

W latach 15001502 Giovanni przeniósł się do Bolonii, gdzie znalazł się pod skrzydłami mecenasów sztuki, rodziny Casio. Na ich zlecenia namalował kilka portretów rodzinnych oraz obraz Pala Casio dla kościoła Misericordia (Luwr) i obraz Madonna z dzieckiem, Janem Chrzcicielem, świętym Sebastianem oraz z dwoma klęczącym darczyńcami malarza – Giacomo Marchione de' Pandolfi da Casi i jego synem, poetą Girolamo Casio (1464, który jeden ze swoich sonetów zadedykował Giovanniemu.

Giovanni Antonio Boltraffio zmarł w Mediolanie w 1516 roku[2]. Został pochowany w San Paolo w Compito[1].

Twórczość

Madonna z dzieckiem

Słynął z portretów, w których ukazywał psychikę malowanych postaci[3]. Do jego najsłynniejszych dzieł należy obraz z 1494 r., namalowany wraz z Markiem d’Oggiono pt. Zmartwychwstanie, znajdujący się w Staatliche Museen w Berlinie[5] oraz Madonna z Dzieciątkiem[6], który można obejrzeć w muzeum w Mediolanie.

W Madonnie z Dzieciątkiem widać wyraźnie wpływy Leonarda da Vinci. Prawdopodobnie został on namalowany na podstawie szkiców samego mistrza. Świadczyć o tym może kompozycja, szczególnie odnośnie do postaw Dziecka i Dziewicy, których ruchy są skoordynowane, pomimo wrażenia chaotycznego ruchu. Na obrazie umieszczone zostały symbole ikonografii religijnej. Sukienka Dziewicy, przedstawiona z wielkim realizmem, przyozdobiona jest motywami kwiatów. Widoczny oset jest symbolem bólu, grzechu i męki Chrystusa. Inny kwiat – jaśmin, umieszczony blisko ręki Mary, jest tradycyjnie uznawany za symbol bożej miłości i wizerunkiem Matki Boskiej. Tego typu zestawienia symboli może nawiązywać jako aluzja do ofiary Chrystusa. Smutna postać dziewicy i świadome spojrzenie dziecka może potwierdzać to przypuszczenie. Tego typu obrazy o wymownej symbolice są charakterystyczne dla szkoły Leonarda i jego uczniów.

Boltraffio namalował również obraz pt. Narcyz, portret poety Girolama Casio oraz portret Francesca Melziego[7]. Narcyz powstał w dwóch wersjach. Pierwsza kopia znajduje się w zbiorach Galerii Uffizi we Florencji, druga w National Gallery w Londynie[8].

Antonina Vallentin zasugerowała, że Boltraffio jest faktycznym autorem portretu La Belle Ferronière[9]. Późniejsze badania historyków sztuki wykazały, że faktycznym autorem portretu jest Leonardo da Vinci[10][11][12].

Galeria

Przypisy

  1. 1 2 3 Nicholl 2006 ↓, s. 253.
  2. 1 2 3 Boltraffio Giovanni Antonio, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-04-22].
  3. 1 2 3 Debolini 2006 ↓, s. 139.
  4. 1 2 Giovanni Antonio Boltraffio [online], nationalgallery.org.uk [dostęp 2024-11-19] (ang.).
  5. Nicholl 2006 ↓, s. 260.
  6. Nicholl 2006 ↓, s. 150.
  7. Nicholl 2006 ↓, s. 253, 430.
  8. Nicholl 2006 ↓, s. 293.
  9. Vallentin 1959 ↓, s. 281.
  10. Zöllner 2005 ↓, s. 49.
  11. Vezzosi 2019 ↓, s. 243.
  12. Isaacson 2019 ↓, s. 353.

Bibliografia

  • Francesca Debolini, Da Vinci, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2006, ISBN 978-83-60529-03-4.
  • Walter Isaacson, Leonardo da Vinci, Kraków: Insignis Media, 2019, ISBN 978-83-66071-41-4.
  • Charles Nicholl, Leonardo Da Vinci. Lot wyobraźni, Warszawa: WAB, 2006.
  • Antonina Vallentin, Leonardo da Vinci, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1959.
  • Alessandro Vezzosi, Leonardo da Vinci. Malarstwo: nowe spojrzenie, Kielce: Jedność, 2019, ISBN 978-83-8144-143-8.
  • Frank Zöllner, Leonardo da Vinci 1452–1519, Warszawa: Taschen, Edipresse Polska S. A., 2005, ISBN 83-89571-85-4.
  • Fiorio M. T., Giovanni Antonio Boltraffio w: Słownik Malarstwa (in: Dictionary of Art), Wyd. Jane S. Turner., vol. 4, pp. 283–86., Londyn 1996, ISBN 88-435-3730-X
  • Fiorio M. T., Un pittore milanese nel lume di Leonardo Wyd. Giovanni Antonio Boltraffio, Mediolan, Rzym 2000, ISBN 88-7142-041-1
  • Lucia Impelluso, Natura i jej symbole, Hanna Cieśla (tłum.), Warszawa: Wyd. Arkady, 2006, ISBN 83-213-4440-2, OCLC 749805019.

Linki zewnętrzne