Gruchacz białoskrzydły
| Psophia leucoptera[1] | |||
| Spix, 1825 | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
gruchacz białoskrzydły | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 zielony – gruchacz białoskrzydły | |||
Gruchacz białoskrzydły[3] (Psophia leucoptera) – gatunek dużego ptaka z rodziny gruchaczy (Psophiidae), zamieszkujący Amazonię.
- Systematyka
- Jest to gatunek monotypowy[4][5]. Dawniej za podgatunek Psophia leucoptera uznawano takson ochroptera[6][4], obecnie jest on jednak uznawany albo za podgatunek gruchacza siwoskrzydłego (Psophia crepitans)[3][5], albo za osobny gatunek o nazwie gruchacz ochrowoskrzydły (Psophia ochroptera)[7][8].
- Charakterystyka
- Zgarbiona sylwetka. Cały czarny z białą plamą na grzbiecie. Długie mocne nogi przystosowane do naziemnego trybu życia.
- Wymiary:
- Zasięg, środowisko
- Lasy tropikalne zachodniej Amazonii (wschodnie Peru, skrajnie południowo-wschodnia Kolumbia, środkowo-zachodnia Brazylia oraz północna i zachodnio-środkowa Boliwia)[2][4][5].
- Zachowanie
- Jest towarzyski, trzyma się w grupach po 3–12 osobników. Przystosowany do naziemnego trybu życia, woli chodzić i biegać, niż latać.
- Pożywienie
- Padlina, owady i drobne kręgowce, zazwyczaj jednak owoce. Często zjada owoce zrzucone z drzew przez małpy.
- Status
- Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2023 roku klasyfikuje gruchacza białoskrzydłego jako gatunek najmniejszej troski (LC); wcześniej, od 2014 roku miał status gatunku bliskiego zagrożenia (NT), a od 2004 – gatunku najmniejszej troski (LC). Liczebność populacji szacuje się na 100–500 tysięcy dorosłych osobników, a jej trend oceniany jest jako spadkowy. Jego populacja spada w związku z rozwojem osiedli ludzkich i wylesianiem, a także presją ze strony myśliwych[2][9].
- Podobne gatunki
- Gruchacz siwoskrzydły – ma jednak większą, szarą plamę.
Przypisy
- ↑ Psophia leucoptera, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- 1 2 3 Psophia leucoptera, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- 1 2 Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Psophiidae Bonaparte, 1831 - gruchacze - Trumpeters (wersja: 2015-09-04). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-02-13].
- 1 2 3 4 5 J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 3: Hoatzin to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 1996, s. 107. ISBN 84-87334-20-2. (ang.).
- 1 2 3 F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2025-02-13]. (ang.).
- ↑ D. Lepage: gruchacz białoskrzydły. [w:] Avibase – Światowa baza danych ptaków [on-line]. [dostęp 2020-03-26]. (ang.).
- ↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 9 [online], październik 2024 [dostęp 2025-02-13].
- ↑ BirdLife International, Psophia ochroptera, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2024, wersja 2024-2 [dostęp 2025-02-13] (ang.).
- ↑ BirdLife International: Species factsheet: White-winged Trumpeter Psophia leucoptera. 2023. [dostęp 2025-02-13]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).