Gruszynka jednostronna

Gruszynka jednostronna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	wrzosowce
Rodzina	wrzosowate
Rodzaj	gruszynka
Gatunek	gruszynka jednostronna
	Nazwa systematyczna
	Orthilia secunda (L.) House; Amer. Midl. Naturalist 7: 134 (1921)
Synonimy
	Pyrola secunda L.; Ramischia secunda (L.) Garcke;
	Pyrola secunda L.; Ramischia secunda (L.) Garcke;

Gruszynka jednostronna^[5], gruszyczka jednostronna^[5]^[6] (Orthilia secunda (L.) House) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny wrzosowatych. Występuje na terenie prawie całej Europy, w Azji (bez południowej części kontynentu) i w Ameryce Północnej (na południu sięgając po Gwatemalę)^[3]. W Polsce dość częsta i rozpowszechniona^[7]. Inne nazwy zwyczajowe: gruszkówka jednostronna, ortylia jednostronna, ramiszja jednostronna^[5].

Morfologia

Pokrój: Roślina zielna, osiąga wysokość od 15 do 20 cm.
Liście: Zimozielone, jajowate lub jajowato-podługowate, drobno piłkowane.
Kwiaty: Zielonkawobiałe, prawie kuliste, zebrane w jednostronne grono. Szyjka słupka dłuższa od płatków korony. Pręciki wewnątrz dzwonka kwiatowego wygięte na zewnątrz i do góry.

Biologia i ekologia

Bylina, chamefit. Kwitnie od czerwca do lipca. Siedlisko: widne lasy mieszane i iglaste na próchniczym podłożu. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Vaccinio-Piceetalia (słabo), Ass. Serratulo-Pineetum (regionalnie)^[8].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-13] (ang.).
1 2 Orthilia secunda (L.) House, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-10] .
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-08-25].
1 2 3 Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
↑ Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński, Bogumił Pawłowski: Rośliny polskie. Opisy i klucze do oznaczania wszystkich gatunków roślin naczyniowych rosnących w Polsce bądź dziko, bądź też zdziczałych lub częściej hodowanych.. Wyd. piąte. T. Część II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 478. ISBN 83-01-05287-2.
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych. Warszawa. ISBN 83-01-14439-4.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-13] (ang.).

[powo-3] 1 2 Orthilia secunda (L.) House, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-10] .

[grin-4] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-08-25].

[checklist2002-5] 1 2 3 Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.

[Szafer86-6] Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński, Bogumił Pawłowski: Rośliny polskie. Opisy i klucze do oznaczania wszystkich gatunków roślin naczyniowych rosnących w Polsce bądź dziko, bądź też zdziczałych lub częściej hodowanych.. Wyd. piąte. T. Część II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 478. ISBN 83-01-05287-2.

[7] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[8] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych. Warszawa. ISBN 83-01-14439-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]