Grzybowski (herb szlachecki)



Grzybowski – polski herb szlachecki, herb własny rodziny Grzybowskich.
Opis herbu
Opis z wykorzystaniem klasycznych zasad blazonowania, według ilustracji Tadeusza Gajla[1], wykonanej za ilustracją z herbarza Juliusza Ostrowskiego[2]:
W polu błękitnym krzyż srebrny, pomiędzy rogami po gwieździe złotej, nad nim półksiężyc barkiem do dołu złoty. Klejnot nieznany. Labry błękitne, podbite srebrem.
Alternatywnie herb ten przedstawiano z gwiazdami na końcach ramion krzyża[3].
Najwcześniejsze wzmianki
Kasper Niesiecki w swojej pracy z 1738 roku podaje informację zaczerpniętą ze Stromata Bartosza Paprockiego, że herb Grzybowskich z Bełżewic na Śląsku przedstawiał krzyż prosto stojący, na każdym jego rogu gwiazda o sześć graniach, nad krzyżem księżyc nie pełny, rogami do góry obrócony. Niesiecki nie znał barw herbu[4].
Piotr Nałęcz-Małachowski w Zbiorze nazwisk szlachty z 1790 roku wymienił herb Grzybowskich pod hasłem Krucini inaczej Krzyż. Opis tożsamy jest z opisem Niesieckiego[5].
Herb w wersji barwnej pojawia się w Herbarzu rodzin szlacheckich Królestwa Polskiego Pawliszczewa z 1853 roku. Gwiazdy umieszczono tutaj na końcach ramion krzyża. Z notki genealogicznej wynika, że przedstawiciele rodziny mieszkali w XVIII wieku w ziemi zakroczymskiej[3].
Juliusz Karol Ostrowski w swojej pracy z lat 1897-1906 przytoczył herb powołując się na Paprockiego, Niesieckiego i herbarz Królestwa Polskiego[6]. Inaczej jednak niż w herbarzu Królestwa Polskiego, Ostrowski ukazał gwiazdy pomiędzy ramionami krzyża[2].
Nieco inny wizerunek herbu Grzybowskich zamieścił Teodor Chrząński w Tablicach odmian herbowych z 1909 roku. U Chrząńskiego pole jest czerwone, a krzyż złoty, z gwiazdą na końcu każdego ramienia. W klejnocie krzyż[7].
Za Ostrowskim swoją ilustrację stworzył Tadeusz Gajl[1].
Herbowni
Jedna rodzina herbownych (herb własny):
- Grzybowski.
Przypisy
- 1 2 Tadeusz Gajl: Herby szlachty Polski. Od średniowiecza do 1918 roku. Brzezia Łąka: Poligraf, 2023, s. 106. ISBN 978-83-8308-093-2.
- 1 2 Juliusz Karol Ostrowski: Księga herbowa rodów polskich. Cz. 1: Wizerunki herbów. Warszawa: Główny skład księgarnia antykwarska B. Bolcewicza, 1898, s. 167.
- 1 2 Nikołaj Pawliszczew: Herbarz rodzin szlacheckich Królestwa Polskiego najwyżej zatwierdzony. Cz. 2: Herby rodzin szlacheckich tytułami honorowemi zaszczyconych. Warszawa: S.Orgelbrand, 1853, s. 90.
- ↑ Kasper Niesiecki: Korona Polska przy Złotey Wolnosci Starożytnemi Rycerstwa Polskiego y Wielkiego Xięstwa Litewskiego Kleynotami Naywyższymi Honorami Heroicznym Męstwem y odwagą, Wytworną Nauką a naypierwey Cnotą, nauką Pobożnością y Swiątobliwością Ozdobiona (...). T. 2. Lwów: 1738, s. 732.
- ↑ Piotr Małachowski: Zbiór nazwisk szlachty z opisem herbów własnych familiom zostaiącym w Krolestwie Polskim, i Wielkim Xięstwie Litewskim / przez Piotra Nałęcza Małachowskiego ułożony, poprawiony, pomnożony i powtórnie do druku podany. Lublin: Drukarnia JKMci u XX Trynitarzy, 1805, s. 662.
- ↑ Juliusz Karol Ostrowski: Księga herbowa rodów polskich. Cz. 2: Opisy herbów. Warszawa: Główny skład księgarnia antykwarska B. Bolcewicza, 1906, s. 99.
- ↑ Teodor Chrząński: Tablice odmian herbowych. Warszawa: Juliusz Karol Ostrowski, 1909, s. tabl. VII.
Linki zewnętrzne
- Herb Grzybowski z listą nazwisk w elektronicznej wersji Herbarza polskiego Tadeusza Gajla
