Gwarek cejloński
| Gracula ptilogenys[1] | |
| Blyth, 1846 | |
 Gwarek cejloński (po lewej), po prawej majna brunatna; rysunek z książki z 1880 roku | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
gwarek cejloński |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
Gwarek cejloński[3] (Gracula ptilogenys) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny szpakowatych (Sturnidae). Endemiczny dla Sri Lanki, występuje w środkowej i południowej części wyspy[2]. Nie wyróżnia się podgatunków[4]. Bliski zagrożenia wyginięciem.
Morfologia
Długość ciała ok. 25 cm. Ma lśniące, zielono-czarne upierzenie przechodzące w fioletowe na głowie i szyi, białe plamy na skrzydłach, żółte wyrostki skórne na szyi oraz nogi i dziób.
Ekologia i zachowanie
- Środowisko
Preferuje naturalne lasy i dobrze zadrzewione tereny, choć odwiedza też skraje lasów, ogrody, obszary rolnicze i plantacje. Wydaje się, że jest stosunkowo odporny na degradację siedlisk. Rzadziej występuje na wysokościach powyżej 1800 m n.p.m.[5]
- Pożywienie
Wszystkożerny. Żywi się owocami, nektarem kwiatowym oraz owadami.
- Rozród
Sezon lęgowe trwa od lutego do maja, czasami także od sierpnia do września[5].
Status
IUCN od 2000 roku uznaje gwarka cejlońskiego za gatunek bliski zagrożenia (NT, Near Threatened); wcześniej, od 1988 roku klasyfikowano go jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale jej trend uznawany jest za spadkowy. Główne zagrożenie to niszczenie i fragmentacja jego siedlisk; pisklęta są niekiedy zabierane z gniazd w celu sprzedaży jako ptak klatkowy[2][5].
W kulturze
Gwarek cejloński umieszczony jest na lankijskim znaczku pocztowym z 1993 roku o wartości 10 rupii[6].
Przypisy
- ↑ Gracula ptilogenys, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- 1 2 3 Gracula ptilogenys, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Mainatinae Lesson, 1831 - gwarki (wersja: 2020-11-17). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-23].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Nuthatches, Wallcreeper, treecreepers, mockingbirds, starlings, oxpeckers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-23]. (ang.).
- 1 2 3 Species factsheet: Gracula ptilogenys. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-02-23]. (ang.).
- ↑ Kjell Scharning, Bird stamps from Sri Lanka [online], Theme Birds on Stamps [dostęp 2017-11-23].
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).