Hana Benešová

Hana Benešová
Ilustracja
Hana Benešová w latach 60. XX wieku
Data urodzenia

16 lipca 1885

Data i miejsce śmierci

2 grudnia 1974
Praga

Pierwsza dama Czechosłowacji
Okres

od 1935
do 1938

Małżonek

Edvard Beneš

Poprzedniczka

Alice Masaryková

Następczyni

Milada Rádlová

Okres

od 1940
do 1948

Poprzednik

Milada Rádlová

Następca

Marta Gottwaldová

Hana Benešová (ur. jako Anna Vlčková; ur. 16 lipca 1885 w Domaslavicach, powiat Teplice, zm. 2 grudnia 1974 w Pradze) – małżonka drugiego prezydenta CzechosłowacjiEdvarda Beneša.

Życiorys

Pochodziła z biednej rodziny, w wieku 14 lat została przyjęta na wychowanie przez jej ciotkę[1][2].

Ze swoim przyszłym mężem poznała się w Paryżu za pośrednictwem przyjaciół, którzy uczyli się tam języka francuskiego, historii i literatury na Sorbonie[2]. Po zaręczynach w maju 1906 roku Anna zmieniła imię na Hana, ponieważ imię miało przypominać Benešowi nieszczęśliwą miłość z młodości[3]. Ślub nastąpił w listopadzie 1909 roku w bazylice św. Ludmiły w Pradze[2][1][4].

Hana Benešová odgyrwała w życiu prezydenta ważną rolę, pracowała m.in. jako jego sekretarka. Podczas I wojny światowej oboje zgłosili się na ochotnika do obrony, a po wygnaniu Beneša z Austro-Węgier, trafiła na 11 miesięcy do więzienia. Była osadzona w więzieniach w Pradze i Wiedniu[3]. Małżonkowie nie widzieli się przez trzy lata. Ponownie spotkali się w początkach 1919 roku[2].

Po wyborze jej męża na prezydenta Czechosłowacji w 1935 roku pełniła funkcję pierwszej damy. W 1938 roku wraz z mężem udała się na emigrację[3].

W czasie II wojny światowej pracowała dla Czerwonego Krzyża w Wielkiej Brytanii. Zorganizowała w Londynie szkółkę dla czeskich dzieci, wspomagała także czechosłowackich żołnierzy na emigracji oraz występowała w BBC[3]. Po 1945 była przewodniczącą Czechosłowackiego Czerwonego Krzyża[2][5].

Po śmierci męża w 1948 spędziła resztę życia jako wdowa, wycofała się z życia publicznego, mieszkając w Pradze oraz w willi Benešów w Sezimově Ústí[2]. Informacja o śmierci byłego prezydenta została podana przez komunistyczne media z kilkudniowym opóźnieniem[5]. Została pochowana w 1974 we wspólnym grobie z mężem na terenie ogrodów willi w Sezimově Ústí[4] (projektantem mauzoleum był Pavel Janák). Willę przekazała państwu z zastrzeżeniem, że ma tam powstać muzeum Edvarda Beneša. Komuniści zignorowali jej wolę[6], a muzeum otwarto dopiero w 2000, po uzyskaniu przez Czechy niepodległości.

Przypisy

  1. 1 2 Michael Borovička, Hana Benešová: Skutečná dáma, kterou zbožňovali [online], iDNES.cz, 28 stycznia 2008 [dostęp 2024-02-21] (cz.).
  2. 1 2 3 4 5 6 Benešová Hana [online], web.archive.org, 27 września 2009 [dostęp 2024-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2009-09-27].
  3. 1 2 3 4 Mrs. Hana - on the occasion of 125th birth anniversary of Hana Benešová [online], vlada.gov.cz [dostęp 2024-02-21].
  4. 1 2 Hana Benešová, rozená Anna Vlčková [online], Prague.eu [dostęp 2024-02-21] (cz.).
  5. 1 2 Vinohrady: Hana Benešová [online], web.archive.org, 27 września 2007 [dostęp 2024-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2007-09-27].
  6. Manželky prezidentů: Hanu Benešovou národ ctil a miloval až do její smrti [online], Reflex.cz [dostęp 2024-02-21] (cz.).