Marta Gottwaldová
 Marta Gottwaldová z wnuczką (1949) | |
| Data i miejsce urodzenia |
17 września 1899 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
28 października 1953 |
| Pierwsza dama Czechosłowacji | |
| Okres |
od 14 czerwca 1948 |
| Małżonek | |
| Poprzedniczka | |
| Następczyni |
Marie Zápotocká |
Marta Gottwaldová (ur. jako Marie Holubová, 17 września 1899 w Kopřivnicach, zm. 28 października 1953 w Pradze) – żona Klementa Gottwalda, pierwsza dama Czechosłowacji w latach 1948–1953.
Życiorys
Urodziła się jako nieślubne dziecko wdowy po rolniku[1]. Dorastała w ubóstwie, uczyła się do zawodu kelnerki, ostatecznie podjęła jednak pracę jako służąca[1]. Z nieznanych przyczyn zamiast imienia Marie zaczęła używać imienia Marta[2].
Po zakończeniu I wojny światowej przez pewien czas mieszkała w Ostrawie i Trenczynie, powróciła jednak do rodzinnego miasta[1], gdzie jesienią 1919 roku poznała Klementa Gottwalda, wówczas żołnierza czechosłowackiej armii[1]. W 1920 roku urodziła się im córka, Marta[3][2]. Po narodzinach dziecka para rozstała się, utrzymywała jednak kontakt z Gottwaldem[1]. Zamieszkali razem w 1924 roku, a 21 marca 1928 roku wzięli ślub[1][2].
Nigdy nie wstąpiła do Komunistycznej Partii Czechosłowacji, nie uczestniczyła w życiu politycznym[1][3]. W 1934 roku wraz z mężem wyjechała do Związku Radzieckiego, gdzie zamieszkali w Moskwie. Na krótko powrócili do Czechosłowacji, po konferencji monachijskiej ponownie wyjechali jednak do ZSRR[1][2].
Po zakończeniu II wojny światowej wraz z Gottwaldem powróciła do Czechosłowacji, zamieszkali w willi przy Moście Prochowym[1]. Po przejęciu władzy przez jej męża została pierwszą damą Czechosłowacji, naśladowała ona wówczas styl i zachowanie Hany Benešovej, była jednak znienawidzona przez czechosłowackie społeczeństwo, stała się także ofiarą wielu żartów i plotek[1][2]. Po procesie i egzekucji Rudolfa Slánskiego wspierała finansowo wdowę po nim[1].
Zmarła 28 października 1953 roku, kilka miesięcy po jej mężu. Przyczyną śmierci był nowotwór narządów płciowych lub nowotwór tarczycy[1][2].
Została pochowana we wspólnym grobie jej męża i innych działaczy komunistycznych na Cmentarzu Olszańskim w Pradze[4].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Marta Gottwaldová: První dáma, která vkusem a noblesou rozhodně neoplývala, ale výborně mastila karty, „G.cz”, 17 września 2020 [dostęp 2025-02-26] (cz.).
- 1 2 3 4 5 6 Jiří Pernes, Marta Gottwaldová si nechávala říkat „milostivá paní” [online], iDNES.cz, 29 stycznia 2008 [dostęp 2025-02-26].
- 1 2 Gottwald Klement 1896–1953 [online], biography.hiu.cas.cz [dostęp 2025-02-26].
- ↑ Marta (Marie) Holubová Gottwaldová (1899-1953) [online], www.findagrave.com [dostęp 2025-02-26] (ang.).