Henri Richard

hokej
Henri Richard
Ilustracja
Henri Richard w barwach Montreal Canadiens w latach 60.
Pełne imię i nazwisko

Joseph Henri Richard

Data i miejsce urodzenia

29 lutego 1936
Montreal

Data i miejsce śmierci

6 marca 2020
Laval

Obywatelstwo

Kanada

Wzrost

170 cm

Pozycja

napastnik (center)

Uchwyt

prawy

Kariera juniorska
Lata Klub
1951–1953 Montreal Nationale
1953 Montreal Royals
1953–1955 Montreal Jr. Canadiens
Kariera seniorska
Lata Klub Wyst. Gole
1955–1975 Montreal Canadiens 1436 (407)

Joseph Henri Richard (ur. 29 lutego 1936 w Montrealu, zm. 6 marca 2020 w Laval) – kanadyjski hokeista grający na pozycji napastnika (centra). Brat Maurice’a.

Jeden z najbardziej utytułowanych zawodników w historii ligi NHL. Reprezentował barwy Montreal Nationale, Montreal Royals, Montreal Jr. Canadiens oraz Montreal Canadiens, w barwach którego 11-krotnie zdobył Puchar Stanleya, co czyni go rekordzistą pod tym względem. Jest także z Billem Russellem współrekordzistą względem liczby zdobytych mistrzostw w północnoamerykańskich ligach sportowych (Bill Russell 11-krotnie zdobył mistrzostwo NBA)[1].

Był także nagradzany indywidualnie: Bill Masterton Memorial Trophy – nagroda dla najbardziej wytrwałego zawodnika ligi NHL, wybrany do pierwszej drużyny gwiazd NHL, trzykrotnie wybierany do drugiej drużyny gwiazd NHL, 9-krotny uczestnik Meczu Gwiazd NHL, członek Hockey Hall of Fame (1979)[2], wybrany do grona 100 największych hokeistów według magazynu The Hockey News (1998) oraz 100 najlepszych hokeistów NHL (2017)[3][4].

W trakcie kariery sportowej zyskał pseudonim "Pocket Rocket", po swoim bracie Maurice'u, który miał pseudonim "Rocket". Był nazywany "Pocket Rocket", ponieważ był młodszy oraz niższy od swojego brata[2][5]. Obaj bracia różnili się również stylem gry: Maurice grał zbyt agresywnie; jednak Henri wolał taktyczne rozgrywanie i przechytrzenie przeciwnika, Maurice trzymał kij z lewej; Henri trzymał kij z prawej strony, Maurice był silny; Henri szybki, jednak wspólną cechę, jaką mieli, to być silni fizycznie na lodzie[5].

Wczesne życie

Henri Richard urodził się w Montrealu jako 7. z 8 dzieci Alice z d. Laramée oraz Onésime’a Richardów. Miał czterech braci: Maurice’a (1921–2000), René, Jacques’a, Claude’a oraz cztery siostry: Georgette, Rollande i Marguerite[6]. Ojciec pracował jako maszynista w Kolei Transkanadyjskiej, kontretnie w Angus Yards.

Kariera

Wczesna kariera

Henri Richard pod wpływem swojego starszego brata Maurice’a, który był jedną z największą gwiazd ligi NHL, również zdecydował się na grę w hokeja na lodzie. Karierę rozpoczął w 1951 roku w występującym w lidze QJHL Montreal Nationale, w którym grał do 1953 roku, po czym przez krótki okres reprezentował barwy występującego w lidze QSHL Montreal Royals. W latach 1953–1955 reprezentował barwy występującego w lidze QJHL Montreal Jr. Canadiens, w barwach którego był dwukrotnie liderem względem liczby zdobytych goli w lidze QJHL[2][7][5][8].

NHL

W 1955 roku został zawodnikiem występującego w lidze NHL Montreal Canadiens, w którym zawodnikiem był jego brat Maurice. Początkowo trener drużyny Canadiens, Toe Blake wystawiał braci w osobnych formacjach w obawie, że Maurice będzie chciał zrezygnować z okazji do zdobycia goli na rzecz swojego młodszego brata. Jednak 13 listopada 1955 roku w meczu domowym z Chicago Blackhawks z powodu kontuzji kilku zawodników zmuszony był wystawić braci w jednej formacji. Mecz zakończył się wynikiem 2:0 dla drużyny Canadiens, a w 39. minucie gola na 1:0 zdobył Maurice z asysty Henriego oraz Dickiego Moore’a[9]. Od tamtej pory bracia grali razem na jednej linii wraz z Dickiem Moore’em. Początkowo Maurice chronił swojego brata i rozprawiał z każdym przeciwnikiem, który go atakował, jednak po tym jak Henri wygrał pięściarski pojedynek, w momencie gdy on sam był na ławce kar, zdał sobie sprawę, że Henri potrafi sam o siebie zadbać.

Toe Blake stwierdził później, iż gra z bratem zmusiła Maurice’a do zostania jeszcze lepszym zawodnikiem, w związku z czym zdecydował się na przedłużenie kariery. W 1958 roku po kontuzji Maurice’a na linii zastąpił go Marcel Bonin, co nie miało wpływu na poziom gry linii[7].

Henri Richard grając razem z bratem zdobył 5-krotnie z rzędu Puchar Stanleya (19561960 – najdłuższa passa w historii ligi NHL), a po tym ostatnim triumfie Maurice zakończył karierę sportową. W tym czasie Henri również wystąpił 5-krotnie z rzędu w Meczu Gwiazd NHL (1956–1960), został wybrany do pierwszej drużyny gwiazd NHL w sezonie 1957/1958 oraz do drugiej drużyny gwiazd NHL w sezonie 1958/1959. Następnie jeszcze czterokrotnie wystąpił w Meczu Gwiazd NHL (1961, 1963, 1967, 1974) oraz dwukrotnie został wybrany do drugiej drużyny gwiazd NHL (1961, 1963)[7][10].

Następne triumfy w Pucharze Stanleya miały miejsce w sezonach 1964/1965 i 1965/1966. 5 maja 1966 roku w 6. meczu finałowym Pucharu Stanleya z Detroit Red Wings na wyjeździe, w 2. minucie dogrywki podanie odbiło się od Richarda do siatki, w momencie gdy bramkarz drużyny Czerwonych Skrzydeł, Roger Crozier wciąż leżał na lodzie. Tym samym mecz zakończył się wygraną Montreal Canadiens 3:2, dzięki czemu drużyna Canadiens zdobył po raz drugi z rzędu Puchar Stanleya. W sezonie 1966/1967 drużyna Canadiens w finale Pucharu Stanleya przegrał rywalizację 4:2 z Toronto Maple Leafs, jednak ponownie dwukrotnie z rzędu zdobyło Puchar Stanleya (1968, 1969). W sezonie 1970/1971, w finale Pucharu Stanleya w wygranej rywalizacji 4:3 z Chicago Blackhawks, w 7. meczu rozegranym 18 maja 1971 roku na wyjeździe (3:2) zdobył dwa ostatnie gole (38. i 42. minuta) przesądzające o triumfie drużyny Canadiens. Richard został tym samym jednym z pięciu zawodników, którzy dwa razy zdobywali gole przesądzające o triumfie swoich klubów w Pucharze Stanleya.

Podobnie, jak starszy brat Maurice otwarcie potępiał dyskryminację Frankokanadyjczyków. Jednak, gdy starszemu bratu grożono poważnymi konsekwencjami, zaraz po zakończeniu przez niego kariery sportowej, rozpoczęły się rządy Liberalnej Partii Quebecu zw. Spokojną rewolucją, co zmusiło przeciwników do poważniejszego traktowania Frankokanadyjczyków. Finał Pucharu Stanleya 1971 był szczególnie kontrowersyjnym momentem dla Richarda, gdy w 5. meczu finału, 13 maja 1971 roku na wyjeździe z Chicago Blackhawks (przegrana 2:0), przez cały mecz siedział w boksie po tym, jak w wywiadzie oskarżył trenera drużyny Canadiens, Ala MacNeila o dyskryminację francuskojęzycznych zawodników swojej drużyny. Oskarżenia te spowodowały grożenia śmiercią trenerowi, dla którego wraz z rodziną podczas ostatniego meczu finałowego Pucharu Stanleya 1971 wynajęto ochroniarza. Richard nazwał Ala MacNeila „najgorszym trenerem, dla jakiego kiedykolwiek grał”. Mimo zdobycia Pucharu Stanleya Al MacNeil został zdegradowany do juniorskiej drużyny Canadiens, Nova Scotia Voyageurs, a po zakończeniu kariery sportowej przez kapitana drużyny Canadiens, Jeana Béliveau po sezonie 1970/1971 Richard został jego następcą. Później Al MacNeil i Richard pogodzili się[11][2][7][5][10][12][13].

W sezonie 1972/1973 zdobył swój 11. Puchar Stanleya po 4:2 rywalizacji w finale z Chicago Blackhawks, natomiast w sezonie 1973/1974 zdobył Bill Masterton Memorial Trophy. Po sezonie 1974/1975, w którym drużyna Canadiens zakończyła rozgrywki w półfinale po przegranej rywalizacji z Buffalo Sabres, zakończył karierę sportową.

Statystyki

Klubowe

Sezon Klub Liga Sezon zasadniczy Faza play-off
MGAPktMinMGAPktMin
1951/1952Kanada Montreal NationaleQJHL492332553541010
1952/1953Kanada Montreal NationaleQJHL462736635574594
1952/1953Kanada Montreal RoyalsQSHL10000
1953/1954Kanada Montreal Jr. CanadiensQJHL54565310985767136
1954/1955Kanada Montreal Jr. CanadiensQJHL443333666543142
1955/1956Kanada Montreal CanadiensNHL64192140461044821
1956/1957Kanada Montreal CanadiensNHL63183654711026810
1957/1958Kanada Montreal CanadiensNHL67285280561017811
1958/1959Kanada Montreal CanadiensNHL632130513311381113
1959/1960Kanada Montreal CanadiensNHL7030437366839129
1960/1961Kanada Montreal CanadiensNHL7024446891624622
1961/1962Kanada Montreal CanadiensNHL5421295048
1962/1963Kanada Montreal CanadiensNHL672350735751122
1963/1964Kanada Montreal CanadiensNHL661439537371129
1964/1965Kanada Montreal CanadiensNHL532329524313741124
1965/1966Kanada Montreal CanadiensNHL622239614781452
1966/1967Kanada Montreal CanadiensNHL65213455281046102
1967/1968Kanada Montreal CanadiensNHL549192816134484
1968/1969Kanada Montreal CanadiensNHL6415375245142468
1969/1970Kanada Montreal CanadiensNHL6216365261
1970/1971Kanada Montreal CanadiensNHL751237494620571220
1971/1972Kanada Montreal CanadiensNHL751232444860334
1972/1973Kanada Montreal CanadiensNHL71835432117641014
1973/1974Kanada Montreal CanadiensNHL751936552862242
1974/1975Kanada Montreal CanadiensNHL1631013461234
Łącznie w QJHL1931391542932402214132712
Łącznie w QSHL10000
Łącznie w NHL125635868810469281804980129181

[14]

Sukcesy

Koszulka Richarda Montreal Canadiens.

Zawodnicze

Montreal Canadiens

Indywidualne

Po zakończeniu kariery

Henri Richard rozdający autografy, 2011 rok.

10 grudnia 1975 roku władze Montreal Canadiens w celu uznania jego zasług dla klubu zastrzeżyły numer 16, z którym Richard grał podczas pobytu w klubie; ten nalegał by dochód z zastrzeżenia numeru został przekazany na budowę sali gimnastycznej dla sierocińca[6]. W 1979 roku został wprowadzony do Hockey Hall of Fame[2]. W 1998 roku zajął 29. miejsce na liście 100 największych hokeistów według magazynu The Hockey News (1998)[3]. Później pracował jako ambasador dla organizacji Montreal Canadiens[10].

W 2015 roku u Richarda zdiagnozowano chorobę Alzheimera[15].

27 stycznia 2017 roku został wybrany do listy 100 najlepszych hokeistów NHL[4].

Zmarł 6 marca 2020 roku w wyniku powikłań choroby w Laval w prowincji Quebec[2][8][16][5][7].

Przypisy

Bibliografia

  • Denis Richard, Léandre Normand: Henri Richard: La Légende aux 11 Coupes Stanley. Montreal: Les Éditions de l'Homm, 2020. ISBN 978-2-7619-5531-7. (fr.).

Linki zewnętrzne