Henschel Hs 117

Henschel Hs 117
Ilustracja
Prototyp Henschel Hs 117 na wyrzutni
Państwo

 III Rzesza

Producent

Henschel

Rodzaj

ziemia-powietrze

Data konstrukcji

1943

Długość

4,2 m

Średnica

0,35 m

Rozpiętość

2 m

Masa

420-450 kg

Napęd

BMW 109-558

Prędkość

900 km/h

Zasięg

32 km

Naprowadzanie

radiowe komendowe

Masa głowicy

25 kg

Użytkownicy
III Rzesza

Henschel Hs 117 Schmetterling (pol. „motyl”) – niemiecki, sterowany radiowo przeciwlotniczy pocisk ziemia–powietrze opracowany podczas II wojny światowej przez firmę Henschel. Projekt osiągnął zaawansowany etap testów i planowano jego produkcję seryjną, nie został wdrożony do produkcji ani użyty bojowo.

Historia rozwoju

Projekt pocisku został zaproponowany w 1941 r. przez profesora Herberta Wagnera, znanego z prac nad pociskiem Henschel Hs 293. Przygotowana przez niego konstrukcja miała zapewnić zwalczanie samolotów operujących na pułapie od 1800 do 6000 metrów[1]. Początkowo odrzucony przez Reichsluftfahrtministerium projekt został reaktywowany w 1943 r. w odpowiedzi na nasilające się alianckie bombardowania Niemiec. W maju 1944 r. rozpoczęto próby w locie. Przeprowadzono 59 testów, z których 23 zakończyły się sukcesem. W grudniu 1944 roku zamówiono produkcję seryjną, planując rozpoczęcie dostaw w marcu 1945 r. Zakładano, że produkcja w okresie początkowym wyniesie 150 pocisków miesięcznie, a w listopadzie 1945 r. będzie to odpowiednio 3000 miesięcznie[2]. Na początku 1945 r. projekt został anulowany przez SS-Obergruppenführera Hansa Kammlera[3].

Konstrukcja i działanie

Pocisk Henschel Hs 117 w muzeum RAF w Cosford

Pocisk Hs 117 miał skośne skrzydła i krzyżowe usterzenie ogonowe. Sterowanie odbywało się za pomocą tzw. „listew Wagnera” – elektromechanicznie sterowanych powierzchni aerodynamicznych umieszczonych na krawędziach skrzydeł[4]. Długość pocisku wykosiła ok. 4,2 metra, rozpiętość skrzydeł 2 metry a masa startowa od 420 do 450 kg. Średnica kadłuba wynosiła 350 mm. Przenosił głowicę bojową o masie 25 kg[5]. Napęd główny stanowił silnik rakietowy BMW 109-558 na paliwo ciekłe, wspomagany dwoma rakietami startowymi Schmidding 109-553 na paliwo stałe, które zapewniały łączny ciąg 17,1 kN przez 4 sekundy[6]. Pocisk był sterowany manualnie przez operatora za pomocą systemu Kehl-Strassburg (FuG 203/230), składającego się z joysticka i celownika teleskopowego. Do naprowadzania wykorzystywano pięć częstotliwości radiowych – dwie do sterowania pionowego, dwie do poziomego, piąta częstotliwość była używana do detonacji głowicy bojowej[7]. Do sterowania pociskiem stosowano nadajnik FuG 204 „Büren” oraz odbiornik FuG 238 „Detmold”[8]. Dzięki dodatkowym silnikom pocisk osiągał podczas startu prędkość 1100 km/h[9]. Prędkość marszowa wynosiła 900 km/h, jego zasięg od miejsca odpalenia wynosił ok. 32 km[2]. Pocisk był odpalany z naziemnej, obrotowej wyrzutni[9].

Warianty

Istniała wersja powietrze-powietrze oznaczona jako Hs 117H, przeznaczona do odpalania z samolotów takich jak Dornier Do 217, Junkers Ju 188 czy Junkers Ju 388[10]. Wersja ta miała na celu zwalczanie wrogich bombowców na wysokościach do 5 km powyżej samolotu-nosiciela[11].

Przypisy

  1. Christopher 2013 ↓, s. 126.
  2. 1 2 Ford 2000 ↓, s. 103.
  3. Henschel Hs 117 Schmetterling – German Radio Guided Surface to Air Missile. LandmarkScout. [dostęp 2025-04-19]. (ang.).
  4. Ford 2000 ↓, s. 101-102.
  5. Price 2009 ↓, s. 45.
  6. Hs 117 Schmetterling (Butterfly) Missile. National Air and Space Museum in DC. [dostęp 2025-04-19]. (ang.).
  7. Die Flakrakete Hs 117. Deutsche Luftwaffe. [dostęp 2025-04-19]. (niem.).
  8. Trenkle 1982 ↓, s. 61.
  9. 1 2 Ford 2000 ↓, s. 102.
  10. Christopher 2013 ↓, s. 127.
  11. Henschel Hs 117 'Schmetterling'. Historyofwar.org. [dostęp 2025-04-19]. (ang.).

Bibliografia

  • John Christopher: The Race for Hitler's X-Planes. Stroud: The History Press, 2013. ISBN 978-0-7524-6457-2.
  • Roger Ford: Germany's Secret Weapons of World War II. Osceola: MBI Publishing Company, 2000. ISBN 978-0-7603-0847-9. OCLC 43555413.
  • Alfred Price: Ostatni rok Luftwaffe : maj 1944 - maj 1945. Kraków: Wydawnictwo Arkadiusz Wingert, 2009. ISBN 978-83-60682-20-3. OCLC 750489018.
  • Fritz Trenkle: Die deutschen Funklenkverfahren bis 1945. Ulm: AEG-Telefunken, 1982. ISBN 978-3-87087-133-8. OCLC 256192675.