Honorowi obywatele Kłodzka

Honorowe Obywatelstwo Miasta Kłodzka
Ilustracja
Akt nadania Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka
Nagroda za

wzrost promocji Kłodzka w dziedzinie życia społecznego, kulturalnego i gospodarczego lub nauki, kultury i sportu

Przyznający

Rada Miejska w Kłodzku (wręcza Przewodniczący Rady Miasta Kłodzka)

Lokalizacja

Polska, Kłodzko

Ostatnie rozdanie

2023[1]

Honorowi obywatele Kłodzka – lista osób, którym Rada Miejska w Kłodzku przyznała „Honorowe Obywatelstwo Miasta Kłodzka” – szczególny tytuł otrzymywany za wyjątkowe zasługi dla Kłodzka. Osoby te przyczyniły się do wzrostu promocji miasta Kłodzka w dziedzinie życia społecznego, politycznego i gospodarczego lub nauki, kultury i sportu. Tytuł jest nadawany również wybitnym osobistościom[2]. Wyróżnione tytułem osoby otrzymują pamiątkowy dyplom, statuetkę, legitymację oraz odznakę (wpinkę do garnituru)[3]. Do tej pory odznaczenie to uzyskało 55 osób[1].

Uregulowanie prawne

Przyznawanie honorowego obywatelstwa, w tym tytułu „Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka” po przywróceniu w Polsce demokratycznego samorządu umożliwił art. 18 ust. 2 pkt 14 ustawy o samorządzie terytorialnym z 1990 roku[4]. Jednak dopiero Rada Miejska II kadencji (1994–1998) przyjęła uchwałę powołującą do życia to honorowe odznaczenie w 1995 roku i nadając regulamin jej wręczania[5]. i zatwierdziła regulamin w sprawie nadania tytułu „Honorowy Obywatel Kłodzka”. Przepisy te były trzykrotnie modyfikowane na podstawie uchwał: nr XLIX/511/2010 z 18 marca 2010 roku, nr XXXVII/272/2017 z 24 stycznia 2017 roku[1] oraz uchwały nr LXI/561/2023 z 29 czerwca 2023 r.[2].

W myśl aktualnych przepisów z wnioskiem o nadanie tytułu „Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka” mogą wystąpić: burmistrz, 7 radnych miejskich lub stałe komisje Rady Miejskiej. Wniosek ten następnie opiniowany jest przez komisje Rady Miejskiej, po czym po 60 dniach od uzyskania zgody kandydata na jego uhonorowanie jest rozpatrywany przez Radę Miejską[6]. Nadanie tytułu następuje w sposób zapewniający uroczysty charakter temu wydarzeniu i powinno być poprzedzone prezentacją zasług wyróżnionej osoby[7].

Ewidencja osób odznaczonych tytułem „Honorowego Obywatel Miasta Kłodzka” prowadzona jest w uroczystej księdze miejskiej o tym samym tytule[8].

Przywileje

Osobom odznaczonym tytułem „Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka” przysługują następujące uprawnienia[9]:

  • używania tytułu „Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka”,
  • udziału jako Gość Honorowy we wszystkich sesjach kłodzkiej Rady Miejskiej oraz oficjalnych uroczystościach miejskich,
  • bezpłatnego wstępu na imprezy kulturalne, sportowe oraz rekreacyjne organizowane przez instytucje miejskie.

Ponadto nazwiska osób uhonorowanych tym tytułem brane są pod uwagę przy nadawaniu nazw: ulicom, placom, parkom i instytucjom miejskim[10].

Laureaci

Lp.IlustracjaImię i nazwiskoInformacje i związki z miastemData nadania tytułu
1.Odette Dauchetmer Carvin, miasta partnerskiego we Francji31 maja 1995[11]
2.Jean Pierre Parzyszprzewodniczący Towarzystwa Francusko-Polskiego31 maja 1995[11]
3.Marian Cichońnauczyciel i były wicedyrektor I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Chrobrego31 maja 1995[11]
4.Cecylia Kędzianauczycielka muzyki z Wrocławia27 października 1995[12]
5.Zygmunt Mrożekdyrektor Fabryki Armatury Przemysłowej „Zetkama” w Kłodzku27 października 1995[13]
6.Roman Fulneczekprezes Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń w Warszawie27 października 1995[13]
7.Marian Krawczyński (1911–2003)wieloletni pracownik PKS Kłodzko30 stycznia 1996[14]
8.Felicja Wolfson (1921–2001)wieloletni pracownik PKS Kłodzko30 stycznia 1996[14]
9.Andrzej Zielińskiminister łączności30 stycznia 1996[15]
10.Georg Stolle (1938–2020)burmistrz Bensheim, miasta partnerskiego w Niemczech22 maja 1996[16]
11.Joanna Adlerprzewodnicząca Towarzystwa Polsko-Niemieckiego w Bensheim20 czerwca 1996[17]
12.Lech Wałęsaprezydent Polski w latach 1990–199530 września 1996[18]
13.Miloslav Vlk (1932–2017)kardynał, arcybiskup metropolita praski, prymas Czech30 września 1996[18]
14.Henryk Gulbinowicz (1923–2020)kardynał, arcybiskup metropolita wrocławski30 września 1996[18]
15.Józef ZychMarszałek Sejmu w latach 1995–199730 września 1996[18]
16.Zdenka Hornikowastarostka (burmistrzyni) Náchodu, miasta partnerskiego w Czechach30 września 1996[18]
17.Julian GolakPrzewodniczący Komitetu Organizacyjnego Polsko-Czeskich Dni Kultury Chrześcijańskiej30 września 1996[18]
18.Halina Goraczkiewicz (1926–2009)nauczycielka28 października 1996[19]
19.Henneke Burken15 listopada 1996[20]
20.Rudolf Fiedler15 listopada 1996[20]
21.Jan Kulka (1937–2000)poeta, były mieszkaniec Kłodzka30 kwietnia 1997[21]
22.Roman Dudaprofesor nauk matematycznych, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 1995–199922 maja 1998[22]
23.Andrzej Witkowski (1947–2017)profesor nauk przyrodniczych, prorektor ds. nauczania Uniwersytetu Wrocławskiego w latach 1996–200222 maja 1998[22]
24.Robert Stando (1931–2022)reżyser i scenarzysta związany z Kłodzkiem14 maja 1999[23]
25.Jerzy Widzykminister-pełnomocnik rządu ds. usuwania skutków powodzi14 maja 1999[23]
26.Tadeusz Jażdżewski (1939–2009)artysta, fotograf związany z ziemią kłodzką14 maja 1999[23]
27.Stanisław Adamczykinicjator współpracy między Fléron, belgijskim miastem partnerskim Kłodzka2. połowa 1999[24]
28.Leopold Oleniuk (1913 –2011)płk Wojska Polskiego, nauczyciel21 października 1999[25]
29.Bogusław Michnikdyrektor Kłodzkiego Ośrodka Kultury2000[26]
30.Krystyna Toczyńska-Rudyszwieloletnia dyrektor Muzeum Ziemi Kłodzkiej2001[27]
31.Andrzej Chorosińskiprofesor, inicjator powstania Międzynarodowych Wieczorów Muzyki Organowej i Kameralnej w Kłodzku2002[28]
32.Leon SłojewskiTowarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Carvin2002[29]
33.Eugeniusz Kaczmarek (1934–2008)lekarz, prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Kłodzkiej24 kwietnia 2003[30]
34.Wojciech Dzieduszycki (1912–2008)krytyk muzyczny i teatralny25 września 2003[31]
35.Ryszard Dominik (1938–2010)prałat, dziekan kłodzki, wieloletni proboszcz i organizator parafii Podwyższenia Krzyża Świętego na os. im. Kruczkowskiego8 lipca 2004[32]
36.Wojciech Piętowskifranciszkanin, wieloletni proboszcz parafii Matki Bożej Różańcowej, kapelan lokalnej „Solidarności”8 lipca 2004[33]
37.Stanisław Czachor (1937–2020)wieloletni proboszcz parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Pannyj, kapelan Szpitala Powiatowego8 lipca 2004[34]
38.Witold Gaceklekarz, zasłużony działacz Polskiego Czerwonego Krzyża8 lipca 2004[35]
39.Romana Chimowicz-Majewskanauczycielka geografii, przewodnik sudecki, autorka publikacji regionalnych27 października 2005[36]
40.Leszek Majewskinauczyciel geografii, przewodnik sudecki, autor publikacji regionalnych27 października 2005[36]
41.Bronisław Brzozowskipułkownik Wojska Polskiego, działacz Polskiego Związku Filatelistów27 października 2005[37]
42.Stefan Mróz (1927–2010)pedagog, samorządowiec, członek Towarzystwa Miłośników Ziemi Kłodzkiej27 października 2005[38]
43.Renata Hawrylak-Rautenbergśpiewaczka operowa, członkini berlińskiego oddziału Związku Polaków w Niemczech28 września 2006[39]
44.Władysław Zakrzewski (1938–2018)pedagog, nauczyciel muzyki25 września 2008[40]
45.Marian Ptakpedagog, nauczyciel muzyki, wieloletni działacz ZHP25 września 2008[41]
46.Ignacy Decpierwszy biskup ordynariusz świdnicki24 czerwca 2010[42]
47.Witold Kozakowskinauczyciel dyplomowany, animator kultury, juror konkursów muzycznych i wykładowca warsztatów gitarowych30 marca 2017[43]
48.Zofia Mirskanauczycielka języka polskiego, poetka31 sierpnia 2023[44]
49.Krystyna Oniszczuk-Awiżeńhistoryczka, muzealniczka i wydawca; autorka wielu opracowań z zakresu historii i kultury ziemi kłodzkiej31 sierpnia 2023[44]
50.Tomasz Duszyńskipisarz, regionalista, bibliotekarz31 sierpnia 2023[44]
51.Mirosław Awiżeńdziałacz związkowy (NSZZ „Solidarność”), dysydent w czasach PRL-u, poeta, dziennikarz i samorządowiec31 sierpnia 2023[44]
52.Monika Muskałatłumaczka i dramatopisarka27 października 2023[45]
53.Gabriela Muskałaaktorka teatralna i filmowa, dramatopisarka27 października 2023[45]
54.Ryszard Bilanmalarz, plastyk27 października 2023[45]
55.Manfred Spataregionalista, kartograf, kolekcjoner map26 września 2024 r.[46]

Pozbawienie tytułu

Regulamin nadawania tytułu „Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka” określa, że odznaczenie to może zostać odebrane w dwóch przypadkach. Mianowicie, jeśli nadanie tego tytułu nastąpiło w wyniku wprowadzenia w błąd lub osoba odznaczona tym tytułem dopuściła się czynu, przez który stała się ona niegodna otrzymania tego miana[47]. Jak dotychczas żadnemu z laureatów nie odebrano tego oznaczenia[1].

Ciekawostki

Tytuł ten przyznawano także w okresie rządów komunistycznych w Polsce. Wśród laureatów w 1945 roku znalazł się Michał Rola-Żymierski (1890–1989), oficer Ludowego Wojska Polskiego i marszałek Polski[48]. Został on uhonorowany tym tytułem w uznaniu zasług dla obrony ziemi kłodzkiej przed Czechosłowacją, która chciała przyłączyć ten teren do swojego państwa po II wojnie światowej (polsko-czechosłowackie konflikty graniczne)[49][50].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Na podstawie wiadomości przekazanych przez Karolinę Dolatę, p.o. kierownika Wydziału Edukacji i Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego w Kłodzku, według stanu prawnego na listopad 2020 roku.
  2. 1 2 Załącznik do Uchwały nr LXI/561/2023 Rady Miejskiej w Kłodzku z 29 czerwca 2023 r. w sprawie ustanowienia tytułów: „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” i przyjęcia Regulaminu nadawania tych tytułów [on-line] [dostęp 2024-07-21].
  3. Załącznik do Uchwały nr XXXVII/272/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24 stycznia 2017 r. – Regulamin nadawania tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” § 7, pkt 2. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
  4. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 1990 r. nr 16, poz. 95.).
  5. Uchwała nr 99/95/XVII Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 31 lipca 1995 r.
  6. Załącznik do Uchwały nr XXXVII/272/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24 stycznia 2017 r. – Regulamin nadawania tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” § 6. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
  7. Załącznik do Uchwały nr XXXVII/272/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24 stycznia 2017 r. – Regulamin nadawania tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” § 7. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
  8. Załącznik do Uchwały nr XXXVII/272/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24 stycznia 2017 r. – Regulamin nadawania tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” § 4. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
  9. Załącznik do Uchwały nr XXXVII/272/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24 stycznia 2017 r. – Regulamin nadawania tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” § 1, pkt 2. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
  10. Załącznik do Uchwały nr XXXVII/272/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24 stycznia 2017 r. Regulamin nadawania tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” § 1, pkt 3. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
  11. 1 2 3 Uchwała nr 109/95/XVII Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 31.08.1995r.
  12. Uchwała 119/95/XIX Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 27.10.1995 r.
  13. 1 2 Uchwała nr 125/95/XX Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 08.1.1995 r.
  14. 1 2 Uchwała nr 162/96/XXIV Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 30.01.1996 r.
  15. Uchwała nr 163/96/XIV Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 30.01.1996 r.
  16. Uchwała nr 181/96/XXVII Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 22.05.1996 r.
  17. Uchwała nr 190/96/XXVIII Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 20.06.1996 r.
  18. 1 2 3 4 5 6 Uchwała nr 216/96/XXX Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 30.09.1996 r.
  19. Uchwała nr 221/96/XXXI Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 15.11.1996 r.
  20. 1 2 Uchwała nr 227/96/XXXII Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 28.10.1996 r.
  21. Uchwała nr 266/97/XXXVIII Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 30.04.1997 r.
  22. 1 2 Uchwała 379/98/L Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 22.05.1998 r.
  23. 1 2 3 Uchwała nr XII/62/99 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 14.05.1999 r.
  24. Uchwała nr XV/83/99 Rady Miejskiej w Kłodzku z 1999 r.
  25. Uchwała nr XIX/105/99 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 21.10.1999 r.
  26. Uchwała nr XXX/182/2000 Rady Miejskiej w Kłodzku z 2000 r.
  27. Uchwała nr XLI/254/2001 Rady Miejskiej w Kłodzku z 2001 r.
  28. Uchwała nr LIX/368/2002 Rady Miejskiej w Kłodzku z 2002 r.
  29. Uchwała nr LXI/376/2002 Rady Miejskiej w Kłodzku z 2002 r.
  30. Uchwała nr IX/67/2003 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24.04.2003 r.
  31. Uchwała nr XV/116/2003 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 25.09.2003 r.
  32. Uchwała nr XXV/204/2004 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 08.07.2004 r.
  33. Uchwała nr XXV/205/2004 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 08.07.2004 r.
  34. Uchwała nr XXV/206/2004 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 08.07.2004 r.
  35. Uchwała nr XXV/207/2004 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 08.07.2004 r.
  36. 1 2 Uchwała nr XLIII/352/2005 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 27.10.2005 r.
  37. Uchwała nr XLIII/353/2005 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 27.10.2005 r.
  38. Uchwała nr XLIII/354/2005 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 27.10.2005 r.
  39. Uchwała nr LVIII/457/2006 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 28.09.2006 r.
  40. Uchwała nr XXVI/260/2008 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 25.09.2008 r.
  41. Uchwała nr XXVI/261/2008 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 25.09.2008 r.
  42. Uchwała nr LIV/552/2010 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24.06.2010 r.
  43. Uchwała nr XLI/300/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 30.03.2017 r.
  44. 1 2 3 4 Cztery osoby wyróżnione tytułem Honorowego Obywatela Miasta Kłodzka, artykuł na portalu internetowym „24klodzko.pl” z dnia 31.08.2023 r. [on-line] [dostęp 2023-10-29].
  45. 1 2 3 Nowi honorowi obywatele Kłodzka, artykuł na portalu internetowym „24klodzko.pl” z dnia 27.10.2023 r.
  46. Uchwała nr VII/56/2024 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 26 września 2024 r. w sprawie nadania tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka”.
  47. Załącznik do Uchwały nr XXXVII/272/2017 Rady Miejskiej w Kłodzku z dnia 24 stycznia 2017 r. Regulamin nadawania tytułów „Honorowy Obywatel Miasta Kłodzka” oraz „Zasłużony dla Miasta Kłodzka” § 8. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
  48. S. Spandowski, Żymierski przerósł radnych, artykuł w „Nowościach. Dzienniku Toruńskim” z dn. 9 listopada 2010 r. [on-line] [dostęp 2020-11-17].
  49. M. Grabowski, 1945 rok. Tajemnicza wojna polsko-czechosłowacka, artykuł w „klodzko.naszemiasto.pl” [on-line] [dostęp 2020-11-17].
  50. A i A. Galasowie, Dzieje Śląska w datach, Wrocław 2001, s. 253.

Bibliografia