Hranice (kraj ołomuniecki)

Hranice
Ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Czechy

Kraj

 ołomuniecki

Powiat

Przerów

Zarządzający

Daniel Vitonský

Populacja (2006)
 liczba ludności


19 684

Kod pocztowy

753 00

Położenie na mapie kraju ołomunieckiego
Mapa konturowa kraju ołomunieckiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Hranice”
Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, po prawej znajduje się punkt z opisem „Hranice”
Ziemia49°33′09″N 17°46′06″E/49,552500 17,768333
Strona internetowa

Hranice (niem. Mährisch Weißkirchen) – miasto na Morawach, w powiecie Przerów, w kraju ołomunieckim w Czechach. Według danych z 31 grudnia 2003 powierzchnia miasta wynosiła 4979 ha, a liczba jego mieszkańców 19 582 osób.

Geografia

Miasto położone jest nad rzeką Beczwą, w Bramie Morawskiej pomiędzy Górami Odrzańskimi na zachodzie, a Pogórzem Morawsko-Śląskim na wschodzie. Miasto stanowi centrum mikroregionu Hranicko.

W granicach miasta znajduje się Hranická propast, studnia krasowa, w której znajduje się najgłębsza na świecie podwodna jaskinia.

Gospodarka

W mieście rozwinął się przemysł elektroniczny, odzieżowy, cementowy oraz maszynowy[1].

Historia

Obszar wokół miasta został osiedlony w XII wieku. Pierwsze wzmianki o mieście związane są ze sporem o jego własność pomiędzy benedyktynami z klasztoru w Rajhradzie, a norbertanami z klasztoru w Hradisku. Ci pierwsi sfalsyfikowali dokument wymieniający Granice, datowany na 1169 rok, aczkolwiek historycznie i geograficznie bardziej wiarygodny niż dokument norbertanów z 1250 wymieniający Hranicz. Stąd zakłada się, że miasto powstało w XII lub XIII wieku. Było to dogodne miejsce na posterunek graniczny przy południowym zwężeniu Bramy Morawskiej, na odnodze szlaku bursztynowego, który biegł na północ w kierunku Bělotína i Ostrawy, jak również odbijała tu droga na wschód do Valašskégo Meziříča. Okolice był tu wówczas słabo zaludnione a Morawy od Śląska oddzielały jeszcze gęste lasy stanowiące naturalną granicę, skąd pochodzi współczesna nazwa Hranic. Późniejsza niemiecka nazwa Weißkirchen nawiązywała do białego i dominującego nad miastem kościoła parafialnego (przetrwał do wojny trzydziestoletniej). W XIII wieku miasto stało się centrum akcji kolonizacyjnej ziem położonych na północny zachód w okolicach Potštátu. Po rozstrzygnięciu klasztornego sporu w 1276 wydano dokument lokacyjny dla miasta Alba Ecclesia, krótko potem zostało jednak zniszczone i w 1282 lokowane ponownie.

W 1847 przez miasto przebiegła Kolej Północna z Wiednia do Krakowa. Istniejąca do dziś stacja kolejowa nazywa się Hranice na Moravě, czyli Hranice na Morawach[2]

Garnizon i szkoły wojskowe

Do 1918 Hranice były garnizonem cesarskiej i królewskiej Armii, w którym stacjonowały między innymi:

  • Szkoła Kadetów Kawalerii (niem. Kavalleriekadettenschule), utworzona w 1878
  • Wojskowa Szkoła Techniczna
  • Wojskowa Wyższa Szkoła Realna (niem. Militär-Oberrealschule)
  • Akademia Artylerii (niem. Artillerie-Akademie)

Absolwentami uczelni wojskowych w Hranicach byli m.in. późniejsi oficerowie Wojska Polskiego:

a także Polacy – oficerowie c. i k. Armii:

  • Antoni Leiter Edler von Łososina, generał major c. i k. Armii (Wojskowa Wyższa Szkoła Realna)
  • Jan Łubieński, generał major c. i k. Armii (Wojskowa Wyższa Szkoła Realna)
  • Adam Pietraszkiewicz, generał major c. i k. Armii (Wojskowa Wyższa Szkoła Realna)

oraz

Urodzeni w Hranicach

Ludwik Klucki (1801–1877), prawnik i działacz narodowy, burmistrz Cieszyna.

Demografia

Rok 1970 1980 1991 2001 2003
Liczba ludności 15 338 17 634 19 507 19 670 19 582

Źródło: Czeski Urząd Statystyczny

Przypisy

  1. Hranice, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-07-10].
  2. Hranice na Moravě žst. zelpage.cz. [dostęp 2010-12-14]. (cz.).
  3. Mariusz Patelski, Generał broni Tadeusz Jordan Rozwadowski żołnierz i dyplomata, Warszawa 2002.

Linki zewnętrzne