Hydrops triangularis

Hydrops triangularis[1]
(Wagler, 1824)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Rząd

łuskonośne

Podrząd

węże

Infrarząd

Alethinophidia

Nadrodzina

Colubroidea

Rodzina

połozowate

Podrodzina

ślimaczarze

Rodzaj

Hydrops

Gatunek

Hydrops triangularis

Synonimy
  • Elaps triangularis Wagler, 1824; Spix, 1824
  • Hydrops triangularisWagler, 1830
  • Higina fasciata Gray, 1842
  • Pseudoeryx inagnitus Bocourt, 1894
  • Hydrops triangularis bassleri Roze, 1957
  • Hydrops triangularis bolivianus Roze, 1957
  • Hydrops triangularis neglectus Roze, 1957
  • Hydrops triangularis venezuelensis Roze, 1957
  • Hydrops triangularis fasciatus Roze, 1957[2][3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Hydrops triangularis – gatunek węża z podrodziny ślimaczarzy (Dipsadinae) w rodzinie połozowatych (Colubridae). Występuje w dużej części dorzecza Amazonki w Ameryce Południowej. Prowadzi wodny tryb życia.

Systematyka

Takson ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1824 roku niemiecki herpetolog i ornitolog Johann Georg Wagler w książce Johanna Baptista von Spixa Serpentum Brasiliensium species novae ou, Histoire naturelle des espèces nouvelles de serpens: recueillies et observées pendant le voyage dans l'intérieur du Brésil dans les années 1817, 1818, 1819, 1820. Autor nadał wężowi nazwę Elaps triangularis[5][2]. Jako miejsce typowe podał Lago Tefé, ujście rzeki Tefé do Amazonki w Brazylii. Holotyp ZSM[a] 1846/0 to samiec[6]. Od 1957 roku wyróżniano 6 podgatunków: H. t. venezuelensis, H. t. neglectus, H. t. bolivianus, H. t. bassleri, H. t. fasciatus i H. t. triangularis. W 2008 roku Nelson R. de Albuqerque i Thales de Lema wykazali, że wszystkie podgatunki należy połączyć w jeden Hydrops triangularis[7]. Obecnie nie wyróżnia się podgatunków[1][2].

Etymologia

  • Hydrops: gr. ὑδρος hydros „wąż wodny”; ωψ ōps, ωπος ōpos „twarz, oblicze”[8][9].
  • triangularisłac. triangularis „trójkątny”[2].

Morfologia

Jest to średniej wielkości wąż o małej głowie niewiele szerszej od szyi. Głowa jest ciemna (czarna lub brązowa), z jaśniejszymi (czerwonymi, żółtymi lub białymi) akcentami. Oczy są średniej wielkości, z okrągłymi źrenicami. Wraz z nozdrzami są zorientowane grzbietowo w górnej części głowy. Ubarwienie grzbietu składa się z naprzemiennych pierścieni, czerwonych i czarnych (lub ciemnobrązowych) otaczających całe ciało. Często pierścienie są oddzielone od siebie cienkimi, żółtymi lub białymi pasami. Ich liczba waha się od 36 do 70 u samców i od 36 do 75 u samic na tułowiu, a od 10 do 24 u samców i od 8 do 19 u samic na ogonie[3]. Jego ubarwienie jest formą mimikry Batesa, naśladującą jadowite, prawdziwe węże koralowe z rodzaju Micrurus. Hydrops triangularis różni się od Hydrops martii kompletnym jasnym pierścieniem wokół szyi, a także łuskami grzbietowymi ułożonymi w 15, a nie w 17 rzędów w środkowej części ciała. Może być także mylony z Micrurus surinamensis, ale ma nieco inny wzór pasków grzbietowych[3][10].

Wymiary[3][10]:

Samiec Samica
Długość całkowita (mm) 752 806
Długość SVL[b] (mm) 605 680
Łuski grzbietowe (rzędy) 15–15–15 15–15–15
Tarczki brzuszne 144–185 152–183
Tarczki podogonowe 32–71 31–78

Występowanie

Hydrops triangularis jest szeroko rozpowszechniony na nizinach Amazonki. Zasięg jego występowania obejmuje Wenezuelę, Trynidad i Tobago, Gujanę, Surinam, Gujanę Francuską, Kolumbię, Brazylię, wschodni Ekwador, wschodnie Peru i północną Boliwię. W Ekwadorze występuje w prowincjach Pastaza, Orellana i Sucumbíos[3].

Ekologia i zachowanie

Hydrops triangularis jest wężem wodnym zamieszkującym mętne wody, bagna, wolno płynące rzeki, stawy i zalane pola ryżowe w nizinnych lasach deszczowych[11]. Żeruje całodobowo w wodzie lub w błotach nadbrzeżnych. Dieta tego gatunku składa się głównie z ryb i płazów. Jest gatunkiem jajorodnym. Rozmnaża się przez cały rok. W lęgu samica składa od 8 do 34 jaj. Chociaż uważany jest za węża niejadowitego, to jego ukąszenie może powodować miejscowy ból, nudności, ból głowy i łagodne zaburzenia krzepnięcia, jednak nie zagraża to życiu człowieka[3][10].

Status zagrożenia

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN Hydrops triangularis jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC, ang. Least Concern). Liczebność populacji nie jest określona. Jest to stosunkowo rzadko spotykany gatunek, być może ze względu na jego wodny tryb życia. Zakłada się, że populacja tego gatunku jest stabilna[4].

Uwagi

  1. ZSM – Zoologische Staatsammlung Munchen, Monachium[12].
  2. SVL – ang. Snout–vent length – odległość od przodu głowy do odbytu.

Przypisy

  1. 1 2 Hydrops triangularis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2025-05-24] (ang.).
  2. 1 2 3 4 P. Uetz & J. Hallermann, Hydrops triangularis WAGLER, 1824, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2025-05-24] (ang.).
  3. 1 2 3 4 5 6 G. Pazmiño-Otamendi, Hydrops triangularis, [w:] Reptiles del Ecuador. Version 2022.0. (red. Torres-Carvajal, O., Pazmiño-Otamendi, G., Ayala-Varela, F. y Salazar-Valenzuela, D), Quito: Museo de Zoología, Pontificia Universidad Católica del Ecuador, 2020 (hiszp.).
  4. 1 2 Hydrops triangularis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2025-05-24] (ang.).
  5. J.B. von Spix, Serpentum Brasiliensium species novae ou Histoire naturelle des espèces nouvelles de serpens, recueillies et observées pendant le voyage dans l'intérieur du Brésil dans les années 1817, 1818, 1819..., 1824, s. 5–6 + tab. IIa (łac.  fr.).
  6. Van Wallach, Kenneth L. Williams, Jeff Boundy: Snakes of the World: A Catalogue of Living and Extinct Species. Boca Raton: Taylor and Francis, CRC Press, 2014, s. 342. ISBN 978-1-4822-0848-1. (ang.).
  7. Nelson R. de Albuqerque & Thales de Lema, Taxonomic revision of the Neotropical water snake Hydrops triangularis (Serpentes, Colubridae), „Herpetology Notes”, 1685, 2008, s. 55–66 (ang.).
  8. J.G. Wagler: Natürliches System der Amphibien, mit vorangehender Classification der Säugethiere und Vögel. Ein Beitrag zur vergleichenden Zoologie. München, Stuttgart und Tübingen: In der J.G. Cotta’schen Buchhandlung, 1830, s. 170. (niem.).
  9. Douglas Harper: Online Etymology Dictionary. [dostęp 2025-05-23]. (ang.).
  10. 1 2 3 J. Acosta-Ortiz, A. González-Rojas, A. Aponte-Gutiérrez & A. Arteaga, Triangle Watersnake (Hydrops triangularis), [w:] Reptiles of Ecuador: Life in the middle of the world. (red. Arteaga A, Bustamante L, Vieira J), 2024, DOI: 10.47051/VPHQ3960 [dostęp 2025-05-23] (ang.).
  11. Kayla-Marie Stuart: Hydrops triangularis (Water False Coral Snake). [w:] The Online Guide to the Animals of Trinidad and Tobago, University of West Indies [on-line]. 2016. [dostęp 2025-05-24].
  12. Mark Henry Sabaj, Codes for Natural History Collections in Ichthyology and Herpetology, „Copeia”, 108 (3), 2020, s. 593–669, DOI: 10.1643/ASIHCODONS2020 (ang.).