Irlandczyk (film)

Irlandczyk
The Irishman
Gatunek	dramat kryminalny
Data premiery	27 września 2019 (Nowy Jork); USA: 1 listopada 2019; 10 listopada 2019 (Camerimage); POL: 27 listopada 2019
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Czas trwania	209 minut
Reżyseria	Martin Scorsese
Scenariusz	Steven Zaillian
Główne role	Robert De Niro; Al Pacino; Joe Pesci
Muzyka	Robbie Robertson
Zdjęcia	Rodrigo Prieto
Montaż	Thelma Schoonmaker
Produkcja	Martin Scorsese; Robert De Niro; Jane Rosenthal; Emma Tillinger Koskoff; Irwin Winkler; Gerald Chamales; Gastón Pavlovich; Randall Emmett; Gabriele Israilovici
Wytwórnia	TriBeCa Productions; Sikelia Productions; Winkler Films
Dystrybucja	Netflix
Budżet	159 mln USD
	Strona internetowa

Irlandczyk (ang. The Irishman) – amerykański dramat kryminalny z 2019 roku w reżyserii Martina Scorsese, ze scenariuszem Stevena Zailliana, zrealizowany na podstawie książki Słyszałem, że malujesz domy... Charlesa Brandta. W rolach głównych wystąpili Robert De Niro, Al Pacino i Joe Pesci. Zdjęcia kręcono w Nowym Jorku, New Jersey oraz na Florydzie.

Fabuła

Frank „Irlandczyk” Sheeran wspomina swą przeszłość, w szczególności jego przyjaźń z szefem mafii, Russellem Bufalino, i związkowcem, Jimmym Hoffą, na którego po latach współpracy mafia wydała wyrok.

Obsada

Aktor	Rola^[2]
Robert De Niro	Frank Sheeran
Al Pacino	Jimmy Hoffa
Joe Pesci	Russell Bufalino
Ray Romano	Bill Bufalino
Bobby Cannavale	Skinny Razor
Anna Paquin	Peggy Sheeran
Stephen Graham	Anthony „Tony Pro” Provenzano
Harvey Keitel	Angelo Bruno
Stephanie Kurtzuba	Irene Sheeran
Kathrine Narducci	Carrie Bufalino
Jesse Plemons	Chuckie O’Brien
Jack Huston	Robert F. Kennedy
Domenick Lombardozzi	Anthony Salerno
Paul Herman	Whispers DiTullio
Marin Ireland	Dolores Sheeran
Aleksa Palladino	Mary Sheeran

Premiera

Premiera filmu miała miejsce 27 września 2019 na Festiwalu Filmowym w Nowym Jorku. Pojawił się później na szeregu innych festiwali filmowych, m.in. 10 listopada na Camerimage. W amerykańskich kinach pojawił się 1 listopada, można go było jednak obejrzeć tylko w niektórych sieciach kin, gdyż reszta zaprotestowała przeciwko szybkiemu wprowadzeniu filmu do dystrybucji cyfrowej przez Netfliksa, które nastąpiło 27 listopada. W polskich kinach film pojawił się jednak zaledwie pięć dni przed premierą w internecie.

Odbiór

Box office

Budżet filmu wyniósł 159 milionów dolarów. W Stanach Zjednoczonych i Kanadzie film zarobił w pierwszym miesiącu niecałe sześć mln USD^[3]. W innych krajach przychody wyniosły blisko milion dolarów^[1].

Krytyka w mediach

Al Pacino i Robert De Niro na rozdaniu Critic's Choice Awards (2020)

Film spotkał się z bardzo dobrą reakcją krytyków. W serwisie Rotten Tomatoes 95% z 452 recenzji jest pozytywne, a średnia ocen wyniosła 8,80/10^[4]. Na portalu Metacritic średnia ocen z 55 recenzji wyniosła 94 punkty na 100^[2].

Nagrody i nominacje

Film zdobył m.in. po trzy nagrody National Board of Review i Hollywood Film Awards. Na 92. ceremonii wręczenia Oscarów film był nominowany do Nagrody Akademii Filmowej w dziesięciu kategoriach, jednak nie wygrał żadnej statuetki^[5].

Przypisy

1 2 The Irishman. The Numbers. [dostęp 2021-06-28]. (ang.).
1 2 The Irishman. Metacritic. [dostęp 2021-06-28]. (ang.).
↑ ‘Harriet,’ ‘Jojo Rabbit,’ and ‘Parasite’ Reap Holiday Box Office Bounty. Indiewire.com. [dostęp 2020-01-10]. (ang.).
↑ The Irishman. Rotten Tomatoes. [dostęp 2021-06-28]. (ang.).
↑ Oscar Winners 2020: See the Full List [online], oscar.go.com, 10 lutego 2020 [dostęp 2021-02-13] .

Linki zewnętrzne

Irlandczyk w bazie Filmweb
Irlandczyk w bazie IMDb (ang.)

[NUM-1] 1 2 The Irishman. The Numbers. [dostęp 2021-06-28]. (ang.).

[META-2] 1 2 The Irishman. Metacritic. [dostęp 2021-06-28]. (ang.).

[indiewire-3] ‘Harriet,’ ‘Jojo Rabbit,’ and ‘Parasite’ Reap Holiday Box Office Bounty. Indiewire.com. [dostęp 2020-01-10]. (ang.).

[ROT-4] The Irishman. Rotten Tomatoes. [dostęp 2021-06-28]. (ang.).

[5] Oscar Winners 2020: See the Full List [online], oscar.go.com, 10 lutego 2020 [dostęp 2021-02-13] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

1960–1969	Kto puka do moich drzwi? (1967)
1970–1979	Wagon towarowy Bertha (1972) Ulice nędzy (1973) Alicja już tu nie mieszka (1974) Taksówkarz (1976) New York, New York (1977)
1980–1989	Wściekły Byk (1980) Król komedii (1983) Po godzinach (1985) Kolor pieniędzy (1986) Ostatnie kuszenie Chrystusa (1988) Nowojorskie opowieści (1989)
1990–1999	Chłopcy z ferajny (1990) Przylądek strachu (1991) Wiek niewinności (1993) Kasyno (1995) Kundun – życie Dalaj Lamy (1997) Ciemna strona miasta (1999)
2000–2009	Gangi Nowego Jorku (2002) Aviator (2004) Infiltracja (2006)
2010–2019	Wyspa tajemnic (2010) Hugo i jego wynalazek (2011) Wilk z Wall Street (2013) Milczenie (2016) Irlandczyk (2019)
2020–2029	Czas krwawego księżyca (2023)
Krótkometrażowe	Co taka miła dziewczyna jak ty robi w takim miejscu? (1962) It's Not Just You, Murray! (1964) The Big Shave (1967) The Key To Reserva (2007)
Dokumentalne	Street Scenes (1970) Italianamerican (1974) Amerykański chłopak (1978) Ostatni walc (1978) Historia kina amerykańskiego według Martina Scorsese (1995) Historia kina włoskiego według Martina Scorsese (1999) Martin Scorsese przedstawia: The Blues (2003) No Direction Home (2005) Rolling Stones w blasku świateł (2008) A Letter to Elia (2010) Public Speaking (2010)