Iwan Kramskoj
![]() Autoportret, 1867 | |
| Data i miejsce urodzenia |
8 czerwca 1837 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
6 kwietnia 1887 |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki |
malarstwo |

Iwan Nikołajewicz Kramskoj (Kramski) (ur. 27 maja?/8 czerwca 1837 w miejscowości Nowaja Sat, zm. 25 marca?/6 kwietnia 1887 w Petersburgu) – rosyjski malarz, krytyk i działacz artystyczny. Jako malarz specjalizował się w tematyce historycznej. Malował portrety (m.in. Lwa Tołstoja w 1873, Nieznajoma w 1883), a także obrazy religijne i sceny rodzajowe[1].
Urodził się w miejscowości Nowaja Sat koło miasta Ostrogożsk w guberni woroneskiej, w rodzinie czynownika (urzędnika rosyjskiego). Od dzieciństwa interesował się sztuką i literaturą. Po ukończeniu szkoły pracował jako skryba, potem jako retuszer u fotografa, z którym podróżował po Rosji. W 1857 przyjechał do Petersburga, pracował w sklepie A. Deniera. Jesienią tego roku rozpoczął studia artystyczne, był uczniem A. Markowa. Za obraz Mojżesz wydobywa wodę ze skały (1863) otrzymał mały złoty medal.
W ciągu lat nauki zebrał wokół siebie dużą grupę młodzieży. Stanął m.in. na czele jednego ze strajków studentów. Był współzałożycielem i ideowym przywódcą grupy pieriedwiżników (prądu realistyczno-demokratycznego w malarstwie rosyjskim w II połowie XIX wieku).
Na prośbę Pawła Trietiakowa namalował portret Lwa Tołstoja[2]. W trakcie pracy nad obrazem zaprzyjaźnił się z pisarzem. Tołstoj pod wpływem znajomości, stworzył nawet postać w swojej książce opartą na osobowości Kramskiego[2].
Galeria
- Wybrane prace Kramskiego
Rusałki, 1871
Stary człowiek z kulą, 1872
Pszczelarz, 1872
Chrystus na pustyni, 1872
Portret malarza Iwana Szyszkina, 1873
Lew Tołstoj, 1873
Iwan Szyszkin, 1880
Maria Fiodorowna, 1880
Fiodor Dostojewski na marach, 1881
Nieznajoma, 1883
Niepocieszony smutek, 1884
Medytator, 1886
Władimir Sołowjow, 1885
Aleksander III, 1886
- Poeta Nikołaj Niekrasow układa "Ostatnią piosenkę", 1878
Dzieci w lesie, 1887
Przypisy
- ↑ Kramskoj Iwan N., [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-11-02].
- 1 2 Kramskoy | Ivan Kramskoy [online], musings-on-art, 1 września 2022 [dostęp 2025-03-11] (ang.).
