Józef Dąbrowski (prawnik)
 pułkownik KS | |
| Data i miejsce urodzenia |
2 stycznia 1876 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
13 marca 1926 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1918–1925 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
sędzia NSW |
| Odznaczenia | |
_BAR.svg.png){kind=small} | |
.png){kind=small}
Józef Dąbrowski (ur. 2 stycznia 1876 w Radomiu, zm. 13 marca 1926 w Warszawie) – pułkownik Korpusu Sądowego Wojska Polskiego, prawnik, adwokat, literat, publicysta i działacz społeczny, wolnomularz[1], przywódca Ligi Państwowości Polskiej[2].
Życiorys
Urodził się w rodzinie Leopolda (1840–1918) i Gabrieli z Żejmów (1852–1921)[3]. Był starszym bratem Mariana, żonatego z pisarką Marią Dąbrowską oraz Wacława, mikrobiologa. Odbył studia w Warszawie i Krakowie. Brał udział w życiu publicznym byłego Królestwa Polskiego jako polityk obozu lewicowo-niepodległościowego, prelegent i publicysta.
W latach 1897–1904 był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej, korespondentem warszawskim „Przedświtu”, następnie nauczycielem w Kaliskiej Szkole Handlowej. W latach 1908–1914 był członkiem zarządu oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w Kaliszu[4].
Od 1919 był sędzią wojskowym i organizatorem sądownictwa wojskowego. 26 marca 1921 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu pułkownika Korpusu Sądowego, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[5]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 17. lokatą w korpusie oficerów sądowych[6].
26 listopada 1925 roku Prezydent RP zwolnił go ze stanowiska sędziego Najwyższego Sądu Wojskowego, a minister spraw wojskowych mianował szefem Wydziału Wyznań Niekatolickich Ministerstwa Spraw Wojskowych[7].
Pod pseudonimem „J. Grabiec” ogłosił szereg prac publicystycznych i historycznych, z których najważniejsze to:
.JPG)
- Dzieje narodu polskiego (1909),
- Rok 1863 (1912),
- Dzieje współczesne (2 t., 1919),
- Ostatni szlachcic (2 t., 1923),
- Czerwona Warszawa (1925).
Był mężem Zofii z Żerańskich (1881–1974), z którą miał dwie córki[8].
Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 213-1-27,28)[3].
Ordery i odznaczenia
- Złoty Krzyż Zasługi (29 kwietnia 1925)[9]
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Ludwik Hass, Ambicje rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905-1928. Warszawa 1984, s. 231.
- ↑ Jerzy Z. Pająk, Historia placówki werbunkowej Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego w Radomiu według Stanisława Radonia, [w:] „Między Wisłą a Pilicą”, 2004, t. 5, s. 339.
- 1 2 Cmentarz Stare Powązki: LEOPOLD DĄBROWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-10].
- ↑ Henryk Rabiega: 60 lat krajoznawstwa w Kaliszu : 1908–1968. Kalisz: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, Oddział w Kaliszu, 1968, s. 105–106.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 2 kwietnia 1921 roku, s. 582.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 301.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 127 z 27 listopada 1925 roku, s. 687-688.
- ↑ Józef Dąbrowski [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2023-03-13].
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 438 „za zasługi na polu szerzenia oświaty w armii”.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Jerzy Wojciechowski, Dylematy polskiego inteligenta. Działalność i poglądy społeczno-polityczne Józefa Dąbrowskiego „Grabca” 1876–1926, Piotrków Trybunalski 2010.
Linki zewnętrzne
- Józef Dąbrowski (J. Grabiec), Ludzie i poczynania, 1925
- Dzieła Józefa Dąbrowskiego w Federacji Bibliotek Cyfrowych
- Publikacje Józefa Dąbrowskiego w bibliotece Polona