Język bobongko

Bobongko
Obszar

Celebes Środkowy (Indonezja)

Liczba mówiących

1500 (2001)

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 6b zagrożony↗
Kody języka
ISO 639-3 bgb
IETF bgb
Glottolog bobo1255
Ethnologue bgb
BPS 0517 0
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język bobongko – język austronezyjski używany przez grupę ludności w prowincji Celebes Środkowy w Indonezji. Według danych z 2001 roku posługuje się nim 1500 osób[1][2].

Jego użytkownicy zamieszkują grupę wysp Togian, zwłaszcza wsie Lembanato, Matobiai i Tirpo w północnej części wyspy Togian (rejon zatoki Kilat), a także wieś Patoyan na wyspie Batu Daka[3].

Jest blisko spokrewniony z językiem saluan[2]. W indonezyjskiej publikacji Peta Bahasa został uznany za dialekt saluan[4]. Bobongko wykazuje silne wpływy słownikowe języka gorontalo[2][5]. Inne źródła zapożyczeń (pośrednich lub bezpośrednich) to odmiany malajskiego (w tym malajski miasta Manado), pamona, jawajski, a także języki europejskie (niderlandzki, portugalski i angielski)[6][7]. W najnowszych czasach zaznaczyły się wpływy słownictwa indonezyjskiego[3][8].

W pracach z II poł. XIX w. zakładano, że nazwy „bobongko” i „togian” odnoszą się do tego samego języka. N. Adriani (1900) stwierdził, że togian (większościowy język wysp) to w istocie odmiana języka pamona (wariant dialektu ampana), a bobongko uznał za odrębny język, blisko spokrewniony z saluan. W pracach z lat 70. i 80. XX w. bobongko został mylnie utożsamiony z językiem andio z Celebesu, który również bywa określany mianem bobongko[9]. O ile wśród użytkowników języka andio nazwa „bobongko” ma negatywne konotacje, to na wyspach Togian określenie to jest ogólnie przyjęte; nie zarejestrowano innej preferowanej nazwy[10].

W 1900 r. stwierdzono, że bobongko ma nie więcej niż 100 użytkowników i że znajduje się na skraju wymarcia. Niemniej rodzimy język zachował się w użyciu aż do XXI w., pomimo niewielkiej liczby osób nim mówiących i mniejszościowego charakteru społeczności[2][11]. D. Mead (2018) poinformował, że we wsi Lembanato bobongko pozostaje powszechnym środkiem komunikacji wśród wszystkich grup wiekowych, przy czym odnotowano zanik części rodzimej leksyki (na korzyść leksyki indonezyjskiej), zwłaszcza u najmłodszego pokolenia. W Patoyan doszło do redukcji przekazu międzypokoleniowego (wśród dzieci zaobserwowano jedynie bierną znajomość bobongko)[3].

Wczesne informacje nt. języków wysp Togian zebrał N. Adriani (1900)[12]. W XXI w. dokumentacją tego języka zajmował się D. Mead, autor pobieżnego opracowania gramatycznego (2001)[13] oraz słownika (2018)[14][15]. Bobongko nie wykształcił piśmiennictwa[1].

Przypisy

  1. 1 2 David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Bobongko, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2019-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (ang.).
  2. 1 2 3 4 David Mead: Bobongko. Sulawesi Language Alliance. [dostęp 2023-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-17)]. (ang.).
  3. 1 2 3 Mead 2018a ↓, s. 1.
  4. ↑ Bahasa Saluan. [w:] Peta Bahasa [on-line]. Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa, Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan. [dostęp 2022-09-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-04)]. (indonez.).
  5. ↑ Mead 2001 ↓, s. 66.
  6. ↑ Mead 2018a ↓, s. 3–28.
  7. ↑ Mead 2018b ↓, s. 5–29.
  8. ↑ Mead 2018b ↓, s. 1.
  9. ↑ Mead 2001 ↓, s. 62–64.
  10. ↑ Mead 2001 ↓, przyp. 2, s. 64.
  11. ↑ Mead 2001 ↓, s. 64.
  12. ↑ Nicolaus Adriani, De talen der Togian-Eilanden, „Tijdschrift voor Indische Taal-, Land- en Volkenkunde”, 42, 1900, s. 428–490, 539–566 (niderl.).
  13. ↑ Mead 2001 ↓.
  14. ↑ Mead 2018a ↓.
  15. ↑ Mead 2018b ↓.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.