Język kapauri
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
200 (2009) | ||
| Pismo/alfabet | |||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Status oficjalny | |||
| UNESCO | 5 krytycznie zagrożony↗ | ||
| Ethnologue | 6b zagrożony↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | khp | ||
| IETF | khp | ||
| Glottolog | kapo1250 | ||
| Ethnologue | khp | ||
| BPS | 0990 3 | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Język kapauri (a. kapaori, kapaoli, kapori)[1][2][3], także: neka, kapa[1] – język papuaski używany w prowincji Papua w Indonezji. Według danych z 2009 roku posługuje się nim 200 osób[1].
Jego obszar obejmuje miejscowości Pagai, Kamikaru i Makri (Magri) w dystrykcie Airu (kabupaten Jayapura)[1][4]. We wsi Pagai obecna jest również ludność Kosare. Dawniej grupy Kapauri i Kosare prowadziły nomadyczny tryb życia[1][5].
W 2006 r. stwierdzono, że kapauri pozostaje preferowanym środkiem komunikacji w większości sfer życia. W szerokim użyciu są również odmiany malajskiego (malajski papuaski i standardowy indonezyjski), zwłaszcza w edukacji i kontaktach międzygrupowych. Wśród Kapauri znany jest także język kosare. Zagrożeniami dla żywotności kapauri mogłyby być migracje ludności i małżeństwa mieszane, przy czym odnotowano, że osoby z zewnątrz często przyswajają lokalny język. Nieliczne osoby nie posługują się językiem narodowym[6].
W.A. Foley (2018) rozpatruje go jako samodzielną gałąź rodziny języków kaure (prawdopodobnej grupy transnowogwinejskiej), obok gałęzi, na którą składają się języki kaure, kosare i narau[7]. Taką też klasyfikację prezentuje katalog Ethnologue (wyd. 25), bez uwzględnienia narau[8]. Wcześniej C.L. Voorhoeve (1975) i S.A. Wurm (1982) wyróżnili grupę kaure obejmującą kaure i narau (od 1982 r. także kosare) oraz odosobnione języki sause i kapauri[9][10]. Niewykluczone, że kapauri to izolat (wyróżniono jedynie niewielką grupę możliwych wyrazów pokrewnych)[11]. Pośród izolatów wymienia go H. Hammarström (2018)[12]. T. Usher zalicza ten język do zachodniej grupy języków łańcucha Foja, sugerując związek z sause[1]. S. Wichmann (2013) łączy kapauri z rodziną nimboran oraz językami granicznymi[13].
Kapauri jest wykorzystywany w komunikacji pisanej, aczkolwiek w ograniczonym zakresie[14].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 Timothy Usher: Kapauri. NewGuineaWorld. [dostęp 2022-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-11)]. (ang.).
- ↑ David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Kapauri, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2019-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
- ↑ Bahasa Kapori (Kapauri). [w:] Peta Bahasa [on-line]. Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa, Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan. [dostęp 2022-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-11)]. (indonez.).
- ↑ Menanti i Rumaropen 2022 ↓, s. 1.
- ↑ Menanti i Rumaropen 2022 ↓, s. 4.
- ↑ Menanti i Rumaropen 2022 ↓, s. 16–18.
- ↑ Foley 2018 ↓, s. 454.
- ↑ David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Kaure, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 25, Dallas: SIL International, 2022 [dostęp 2022-08-11] [zarchiwizowane z adresu 2022-08-11] (ang.).
- ↑ Clemens L. Voorhoeve, Languages of Irian Jaya: Checklist, Preliminary Classification, Language Maps, Wordlists, Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1975 (Pacific Linguistics B-31), s. 18, 45, DOI: 10.15144/PL-B31, ISBN 0-85883-128-7, OCLC 2965671 (ang.).
- ↑ Stephen A. Wurm, Papuan Languages of Oceania, Tübingen: Narr, 1982 (Ars linguistica 7), s. 197, ISBN 3-87808-357-2, OCLC 8592292 (ang.).
- ↑ Foley 2018 ↓, s. 455.
- ↑ Hammarström 2018 ↓, s. 292.
- ↑ Wichmann 2013 ↓, s. 337–339.
- ↑ Menanti i Rumaropen 2022 ↓, s. 7.
Bibliografia
- William A. Foley, The languages of Northwest New Guinea, [w:] Bill Palmer (red.), The Languages and Linguistics of the New Guinea Area: A Comprehensive Guide, Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2018 (The World of Linguistics 4), s. 433–568, DOI: 10.1515/9783110295252-004, ISBN 978-3-11-029525-2, ISBN 978-3-11-028642-7, OCLC 1041880153 [dostęp 2022-08-11] (ang.).
- Harald Hammarström, Language isolates in the New Guinea region, [w:] Lyle Campbell (red.), Language Isolates, Abingdon–New York: Routledge, 2018 (Routledge Language Family Series), s. 287–322, DOI: 10.4324/9781315750026-11, ISBN 978-1-315-75002-6, ISBN 978-1-138-82105-7, OCLC 1000447105 (ang.).
- Jacqualine Menanti, Ben Rumaropen, Survey Report on the Kapauri Language of Papua, Indonesia, Dallas: SIL International, 2022 (Journal of Language Survey Reports 2022-026) [dostęp 2024-09-04] (ang.).
- Søren Wichmann, A classification of Papuan languages, [w:] Harald Hammarström, Wilco van den Heuvel (red.), History, contact and classification of Papuan languages, Port Moresby: Linguistic Society of Papua New Guinea, 2013 (Language and Linguistics in Melanesia, Special Issue 2012), s. 313–386 [zarchiwizowane z adresu 2015-05-10] (ang.).