Język morori

Morori
Obszar

Papua (Indonezja)

Liczba mówiących

50 (1998)[1]

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 8a umierający
Kody języka
ISO 639-3 mok
IETF mok
Glottolog moro1289
Ethnologue mok
BPS 1053 6
WALS mri
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język morori (a. marori, moaraeri, moraori, morari) – język papuaski z prowincji Papua w Indonezji, używany przez mieszkańców południowego wybrzeża Nowej Gwinei blisko granicy z Papuą-Nową Gwineą. Według danych z 1998 r. posługiwało się nim wówczas 50 osób (cała społeczność etniczna liczyła 250 osób)[1].

Jego użytkownicy zamieszkują pojedynczą wieś (Wasur, według danych z 2010 r. – 413 mieszkańców, w tym 119 etnicznych Morori)[2].

Klasyfikacja morori jest niejasna. S.A. Wurm (1975) zaliczył go do języków trans-fly[3]. W klasyfikacji Ethnologue tworzy samodzielną gałąź języków transnowogwinejskich[4]. Timothy Usher postuluje związek z językami kolopom[5][6]. H. Hammarström (2018) rozpatruje go jako język izolowany, ze względu na słabość dowodów leksykalnych na ewentualne związki zewnętrzne[7].

Słownictwo morori obfituje w zapożyczenia z języka marind[8]. Inne źródła wpływów leksykalnych to języki yei i kanum[5].

Jest zagrożony wymarciem. Niewielka społeczność językowa znalazła się pod presją kultury Marind i języka tej ludności[9][10]. W powszechnym użyciu są języki indonezyjskilokalny malajski[1]. Młodsze osoby mają co najwyżej ograniczoną (bierną) znajomość morori[11]. Dialekt menge, służący jako język obrzędowy, wyszedł z szerszego obiegu[1].

Wczesne dane nt. języków południowej Nowej Gwinei (w tym morori) zebrał misjonarz P. Drabbe. Badaniem morori zajmowali się też M. Donohue (autor listy leksykalnej i słownika obrazkowego) oraz I Wayan Arka (autor szeregu prac poświęconych różnym aspektom języka)[11]. Morori nie wykształcił piśmiennictwa[1].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Morori, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2022-08-04] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
  2. Evans i in. 2018 ↓, s. 673.
  3. Wurm 1975 ↓, s. 327–335.
  4. David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Moraori, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2022-08-04] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-19] (ang.).
  5. 1 2 Timothy Usher: Moraori. NewGuineaWorld. [dostęp 2022-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-04)]. (ang.).
  6. Evans i in. 2018 ↓, s. 664, 673.
  7. Hammarström 2018 ↓, s. 294–295.
  8. Bruno Olsson, A Grammar of Coastal Marind, Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2021 (Mouton Grammar Library 87), s. 14, DOI: 10.1515/9783110747065, ISBN 978-3-11-074706-5, ISBN 978-3-11-072555-1, OCLC 1253312972 (ang.).
  9. William A. Foley, The Papuan Languages of New Guinea, Cambridge: Cambridge University Press, 1986, s. 24, ISBN 0-521-28621-2, OCLC 13004531 [dostęp 2024-07-13] (ang.).
  10. Wurm 2007 ↓, s. 519.
  11. 1 2 Evans i in. 2018 ↓, s. 674.

Bibliografia

  • Nicholas Evans i inni, The languages of Southern New Guinea, [w:] Bill Palmer (red.), The Languages and Linguistics of the New Guinea Area: A Comprehensive Guide, Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2018 (The World of Linguistics 4), s. 641–774, DOI: 10.1515/9783110295252-006, ISBN 978-3-11-029525-2, ISBN 978-3-11-028642-7, OCLC 1041880153 (ang.).
  • Harald Hammarström, Language isolates in the New Guinea region, [w:] Lyle Campbell (red.), Language Isolates, Abingdon–New York: Routledge, 2018 (Routledge Language Family Series), s. 287–322, DOI: 10.4324/9781315750026-11, ISBN 978-1-315-75002-6, ISBN 978-1-138-82105-7, OCLC 1000447105 (ang.).
  • Stephen A. Wurm, The central and western areas of the Trans-New Guinea phylum: The Trans-Fly (sub-phylum-level) stock, [w:] Stephen A. Wurm (red.), New Guinea area languages and language study, t. 1: Papuan languages and the New Guinea linguistic scene, Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1975 (Pacific Linguistics C-38), s. 323–344, DOI: 10.15144/PL-C38.323, ISBN 0-85883-131-7, OCLC 2565788 (ang.).
  • Stephen A. Wurm, Australasia and the Pacific, [w:] Christopher Moseley (red.), Encyclopedia of the World’s Endangered Languages, Abingdon–New York: Routledge, 2007, s. 425–577, DOI: 10.4324/9780203645659, ISBN 978-0-2036-4565-9, ISBN 978-0-7007-1197-0, OCLC 47983733 (ang.).

Linki zewnętrzne

  • I Wayan Arka: Frog Story in Marori. Endangered Languages Project. [dostęp 2022-08-04].
  • Morori / Moraori. Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. [dostęp 2024-09-03]. (ang.).