Język tairuma
| Obszar |
prowincja Gulf (Papua-Nowa Gwinea) | ||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
4500 (2004) | ||
| Pismo/alfabet | |||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Status oficjalny | |||
| Ethnologue | 5 rozwojowy↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | uar | ||
| IETF | uar | ||
| Glottolog | tair1256 | ||
| Ethnologue | uar | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Język tairuma (a. tairuma’a)[1][2], także: uaripi[1][2][3], kerema[1][2] – język papuaski używany w prowincji Gulf w Papui-Nowej Gwinei. Według danych szacunkowych z 2004 roku posługiwało się nim wówczas 4500 osób[1][4].
Jego obszar obejmuje osiem wsi w rejonie zatoki Kerema: Karaeta, Kerema Bay, Luluitera, Mei’i 1, Mei’i 2, Petoe, Siviri, Uaripi[5]. W mieście Kerema, stanowiącym ośrodek administracyjny prowincji, tairuma nie odgrywa dominującej roli. Nazwa „tairuma” znaczy tyle, co „spokojna woda”[2]. Choć lokalnie wyodrębnia się dwie grupy dialektalne (wschodnią i zachodnią), to różnice językowe między miejscowościami są mało znaczące i nie utrudniają komunikacji[6].
Jest jednym z języków elema, które to bywają klasyfikowane jako transnowogwinejskie, jednakże taka ich przynależność nie została dostatecznie wykazana[7].
Według doniesień z 2004 r. tairuma służy jako podstawowy środek komunikacji, niezależnie od grupy wiekowej. W społeczności częsta jest wielojęzyczność. W użyciu są także języki: angielski, tok pisin, a w pewnym zakresie również hiri motu i różne języki lokalne (w tym orokolo i toaripi). Zaobserwowano wzrost użycia tok pisin i angielskiego w komunikacji międzyetnicznej, na niekorzyść znajomości spokrewnionych języków[8].
Pod auspicjami SIL International sporządzono raport dot. miejscowej sytuacji językowej (2010)[9] oraz zebrano pewne dane gramatyczne nt. tairuma (2014)[10]. Jest zapisywany alfabetem łacińskim (od 2002 roku)[1].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Tairuma, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2019-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-06] (ang.).
- 1 2 3 4 Rueck, Potter i Vila 2010 ↓, s. 1.
- ↑ Harald Hammarström, Robert Forkel, Martin Haspelmath, Sebastian Bank: Tairuma. Glottolog 4.6. [dostęp 2024-08-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-08-25)]. (ang.).
- ↑ Rueck, Potter i Vila 2010 ↓, s. 3.
- ↑ Rueck, Potter i Vila 2010 ↓, s. 1–3.
- ↑ Rueck, Potter i Vila 2010 ↓, s. 9–12.
- ↑ Pawley i Hammarström 2018 ↓, s. 79–80.
- ↑ Rueck, Potter i Vila 2010 ↓, s. 13–18.
- ↑ Rueck, Potter i Vila 2010 ↓.
- ↑ Gabriel Ikamu, Joong-Hwan Jo, Tentative Grammar Description for the Tairuma Language, SIL International, 2014, OCLC 896401439 [dostęp 2024-08-25] (ang.).
Bibliografia
- Andrew Pawley, Harald Hammarström, The Trans New Guinea family, [w:] Bill Palmer (red.), The Languages and Linguistics of the New Guinea Area: A Comprehensive Guide, Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2018 (The World of Linguistics 4), s. 21–195, DOI: 10.1515/9783110295252-002, ISBN 978-3-11-029525-2, ISBN 978-3-11-028642-7, OCLC 1041880153 (ang.).
- Michael J. Rueck, Margaret Potter, Badi Vila, A Sociolinguistic Profile of the Tairuma (uar) Language Group, SIL International, 2010 (SIL Electronic Survey Reports 2010-021), OCLC 896385992 [dostęp 2024-08-26] (ang.).