Język tombulu

Tombulu
Obszar

Celebes Północny (Indonezja)

Liczba mówiących

60 tys. (1981)

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 7 wypierany↗
Kody języka
ISO 639-3 tom
IETF tom
Glottolog tomb1243
Ethnologue tom
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język tombulu (a. tombulu’)[1][2], także minahasa[3][4] – język austronezyjski używany w prowincji Celebes Północny w Indonezji, w okolicach miasta Manado. Należy do grupy języków filipińskich[3][5].

Według danych z 1981 roku posługuje się nim 60 tys. ludzi[3]. Wyróżnia się dwa dialekty – taratara i tomohon[2].

Nazwa „tombulu” oznacza „ludność z regionu bambusa”[6]. Pochodzi od słów tou („ludzie”) i wulu (pewien typ bambusa); określenie to miałoby odnosić się do roślinności napotkanej przez pierwszych osadników[7]. Rodzima forma nazwy języka to toumbuluʔ[1].

Podobnie jak pozostałe języki minahaskie jest zagrożony wymarciem. Znajduje się pod presją malajskiego miasta Manado i języka indonezyjskiego[8]. Ma niski prestiż wśród samych użytkowników. Nie jest często używany w miastach, jedynie starsze pokolenie zachowuje dobrą jego znajomość, a osoby wykształcone unikają posługiwania się rodzimym językiem. Według doniesień z 2008 i 2010 r. pozostaje w szerszym użyciu na terenach wiejskich[2]. Jednocześnie w latach 90. XX w. odnotowano, że w wielu wsiach nie jest przyswajany przez dzieci[9].

Zalążki piśmiennictwa (w dużej mierze religijnego) w języku tombulu powstały w XIX wieku[10]. Istnieje zasób indonezyjskich opracowań poświęconych temu językowi, m.in. słownik Kamus Tombulu-Indonesia (1979/1980)[11] oraz opisy gramatyki: Bahasa Tombulu di Minahasa (1978)[12], Struktur bahasa Tombulu (1993)[13]). Pewne dane nt. tombulu zebrał też holenderski autor J. van der Wouw[14]. Podjęto działania na rzecz ochrony tego języka, powstały m.in. materiały do użytku szkolnego[2]. Tombulu jest zapisywany alfabetem łacińskim[3].

Przypisy

  1. 1 2 Sneddon 1978 ↓, s. 4.
  2. 1 2 3 4 David Mead: Tombulu. Sulawesi Language Alliance. [dostęp 2023-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-24)]. (ang.).
  3. 1 2 3 4 M. Paul Lewis, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Tombulu, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 18, Dallas: SIL International, 2015 [dostęp 2020-06-04] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-25] (ang.).
  4. ↑ Harald Hammarström, Robert Forkel, Martin Haspelmath, Sebastian Bank: Tombulu. Glottolog 4.6. [dostęp 2024-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-08-30)]. (ang.).
  5. ↑ Wil Lundström-Burghoorn, Minahasa Civilization: A Tradition of Change, Göteborg: Acta Universitatis Gothoburgensis, 1981 (Gothenburg studies in social anthropology 2), s. 19, ISBN 91-7346-095-8, OCLC 8165475 (ang.).
  6. ↑ Merrifield i Salea 1996 ↓, s. 35.
  7. ↑ Sahulata i in. 1993 ↓, s. 6.
  8. ↑ Sahulata i in. 1993 ↓, s. 2–3.
  9. ↑ Merrifield i Salea 1996 ↓, s. 134.
  10. ↑ Makalew-Palar, Kembuan i Terok 1994 ↓, s. 2.
  11. ↑ M. Salea-Warouw i inni, Kamus Tombulu-Indonesia: suatu hasil penelitian leksikografi, Manado: Proyek Peningkatan/Pengembangan Perguruan Tinggi, Universitas Sam Ratulangi, 1979, OCLC 20335761 [dostęp 2022-09-17] (indonez.).
  12. ↑ Muhammad Anwar Yahya, Bahasa Tombulu di Minahasa: laporan penelitian, Manado: Fakultas Keguruan Sastra Seni, Institut Keguruan dan Ilmu Pendidikan Manado, 1978, OCLC 65745189 (indonez.).
  13. ↑ Sahulata i in. 1993 ↓.
  14. ↑ Sneddon 1978 ↓, s. 5.

Bibliografia

  • J.A. Makalew-Palar, L.D. Kembuan, R. Terok, Fonologi bahasa Tombulu, Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, 1994, ISBN 979-459-426-1, OCLC 32895353 [dostęp 2025-01-15] (indonez.).
  • Scott Merrifield, Martinus Salea, North Sulawesi Language Survey, Dallas: Summer Institute of Linguistics, 1996 (Publications in Sociolinguistics 1), ISBN 1-55671-000-3, OCLC 36657959 (ang.).
  • D. Sahulata i inni, Struktur bahasa Tombulu, Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, 1993, ISBN 979-459-274-9, OCLC 29411864 [dostęp 2023-01-25] (indonez.).
  • James N. Sneddon, Proto-Minahasan: phonology, morphology, and wordlist, Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1978 (Pacific Linguistics B-54), DOI: 10.15144/PL-B54, ISBN 0-85883-169-4, OCLC 8494385 (ang.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.