Język tonsea
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
90 tys. (1989) | ||
| Pismo/alfabet | |||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
| Status oficjalny | |||
| Ethnologue | 6b zagrożony↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | txs | ||
| IETF | txs | ||
| Glottolog | tons1240 | ||
| Ethnologue | txs | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Język tonsea (a. tonsea’)[1][2] – język austronezyjski używany w prowincji Celebes Północny w Indonezji, na północ od języka tondano[3]. Należy do grupy języków filipińskich[4][5]. Najbardziej wysunięty na północ spośród języków minahaskich[2].
Według danych z 1989 roku posługuje się nim 90 tys. osób[4]. Dzieli się na dwa główne dialekty: kelawat (zachodni) i minawerot (z niewielkimi różnicami lokalnymi)[2]. Rodzima forma nazwy języka to tounseaʔ[1].
Jest wypierany przez malajski miasta Manado[2][6]. Wyraźnie zagrożony wymarciem. Według doniesień z lat 90. XX w. i pocz. XXI w. jego użycie ogranicza się do starszego pokolenia (i nie wykracza poza kontakty nieformalne i tradycyjne uroczystości). Dodatkowo w obrębie terytorium Tonsea (w rejonie nadbrzeżnym) są obecne duże skupiska ludu Sangir[2].
Pomimo obserwowanego procesu przesunięcia językowego społeczność deklaruje pozytywny stosunek do swojej tożsamości[2].
Powstały pewne prace poświęcone aspektom jego gramatyki (składni i morfologii)[7][8][9]. Istnieją także słowniki (Tonsea-Nederlandsch woordenboek met Tonsea register oraz dwutomowy Kamus bahasa Indonesia – bahasa Tonsea)[10][11]. Jest zapisywany alfabetem łacińskim[4].
Przypisy
- 1 2 James N. Sneddon, Proto-Minahasan: phonology, morphology, and wordlist, Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1978 (Pacific Linguistics B-54), s. 4, DOI: 10.15144/PL-B54, ISBN 0-85883-169-4, OCLC 8494385 (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 David Mead: Tonsea. Sulawesi Language Alliance. [dostęp 2023-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-25)]. (ang.).
- ↑ Darrell Tryon, Australasia and the Pacific, [w:] Ronald E. Asher, Christopher J. Moseley (red.), Atlas of the World’s Languages, wyd. 2, Abingdon–New York: Routledge, 2007, s. 95–126, 128–155 (mapy), DOI: 10.4324/9781315829845, ISBN 978-0-415-31074-1, ISBN 978-1-315-82984-5, OCLC 163566751 [dostęp 2022-08-16] (ang.), patrz s. 149.
- 1 2 3 M. Paul Lewis, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Tonsea, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 18, Dallas: SIL International, 2015 [zarchiwizowane z adresu 2015-09-25] (ang.).
- ↑ Wil Lundström-Burghoorn, Minahasa Civilization: A Tradition of Change, Göteborg: Acta Universitatis Gothoburgensis, 1981 (Gothenburg studies in social anthropology 2), s. 19, ISBN 91-7346-095-8, OCLC 8165475 [dostęp 2022-12-29] (ang.).
- ↑ Gufran A. Ibrahim: Membunuh Bahasa Sendiri. Kompas.id, 2022-02-22. [dostęp 2022-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-12-29)]. (indonez.).
- ↑ J.G. Ramajan-Pakasi, Tonsea morphology, Fakultas Keguruan Sastra dan Seni, Institut Keguruan dan Ilmu Pendidikan Malang, 1964, OCLC 28481918 [dostęp 2022-12-29] (ang.).
- ↑ O.I. Roemokoij, Tonsea syntax, Fakultas Keguruan Sastra dan Seni, Institut Keguruan dan Ilmu Pendidikan Malang, 1964, OCLC 65716311 (ang.).
- ↑ N.M. Sangian-T i inni, Struktur bahasa Tonsea: morfologi, Manado: Proyek Peningkatan Pengembangan Peguruan Tinggi Universitas Sam Ratulangi, 1985–1986 [dostęp 2022-12-29] (indonez.).
- ↑ J. ten Hove, Tonsea-Nederlandsch woordenboek met Tonsea register [online] [dostęp 2022-12-29] (niderl.).
- ↑ Aneke Sumarauw P. i inni, Kamus bahasa Indonesia – bahasa Tonsea, Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, 1996, ISBN 979-459-599-3, ISBN 979-459-648-5, OCLC 605983497 (indonez.).