Język usku
| Obszar | |||
|---|---|---|---|
| Liczba mówiących |
110 (2004)[1] | ||
| Klasyfikacja genetyczna | |||
|
niesklasyfikowany | |||
| Status oficjalny | |||
| UNESCO | 5 krytycznie zagrożony↗ | ||
| Ethnologue | 8a umierający↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-3 | ulf | ||
| IETF | ulf | ||
| Glottolog | usku1243 | ||
| Ethnologue | ulf | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Język usku, także: afra[1][2][3][4], aframa[5] – język papuaski używany w prowincji Papua w Indonezji. Według danych z 2004 roku posługuje się nim 110 osób[1]. Obszar języka usku obejmuje tereny na wschodnim skraju indonezyjskiej Nowej Gwinei, pomiędzy terytoriami języka kaure i języków tofanma-namla, na południe od molof[3].
Jego użytkownicy zamieszkują wieś Usku w dystrykcie Senggi (kabupaten Keerom)[1][5]. Z danych Ethnologue wynika, że znajduje się na skraju wymarcia; jest używany w środowisku domowym i wśród znajomych, ale tylko przez osoby w podeszłym wieku[1]. Jednocześnie inne doniesienia z 2006 r. sugerują, że pozostaje w szerokim użyciu[6][7]. Powszechna jest wielojęzyczność. Społeczność posługuje się także indonezyjskim i malajskim papuaskim[1].
Bardzo słabo opisany, dostępne dane ograniczają się do list słownictwa[3]. Istnienie tego języka odnotowano w 1956 r.[7][8] Jego przynależność lingwistyczna jest bliżej nieustalona. W.A. Foley (2018) i H. Hammarström (2018) opisują usku jako język izolowany[3][8], nie stwierdzając wyraźnych związków z żadną rodziną językową, co odzwierciedla publikacja Glottolog (4.6)[2]. Z kolei Timothy Usher umieszcza go w ramach grupy zachodniej rodziny języków pauwasi, wraz z namla-tofanma i tebi-towe[9]. Wcześniej C.L. Voorhoeve (1975) sklasyfikował usku jako izolat w ramach języków transnowogwinejskich[10]. Autorzy katalogu Ethnologue (wyd. 22) powstrzymują się od prób klasyfikacji, stwierdzając jednak, że usku nie jest blisko spokrewniony z innymi językami[1].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Usku, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2019-06-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (ang.).
- 1 2 Harald Hammarström, Robert Forkel, Martin Haspelmath, Sebastian Bank: Usku. Glottolog 4.6. [dostęp 2024-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-08-30)]. (ang.).
- 1 2 3 4 Foley 2018 ↓, s. 461.
- ↑ Timothy Usher: Afra. NewGuineaWorld. [dostęp 2022-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-11)]. (ang.).
- 1 2 Bahasa Aframa. [w:] Peta Bahasa [on-line]. Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa, Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan. [dostęp 2022-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-11)]. (indonez.).
- ↑ Foley 2018 ↓, s. 462.
- 1 2 Hammarström 2010 ↓, s. 185.
- 1 2 Hammarström 2018 ↓, s. 293.
- ↑ Timothy Usher: West Pauwasi River. NewGuineaWorld. [dostęp 2022-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-11)]. (ang.).
- ↑ Voorhoeve 1975 ↓, s. 423.
Bibliografia
- William A. Foley, The languages of Northwest New Guinea, [w:] Bill Palmer (red.), The Languages and Linguistics of the New Guinea Area: A Comprehensive Guide, Berlin–Boston: Walter de Gruyter, 2018 (The World of Linguistics 4), s. 433–568, DOI: 10.1515/9783110295252-004, ISBN 978-3-11-029525-2, ISBN 978-3-11-028642-7, OCLC 1041880153 (ang.).
- Harald Hammarström, The status of the least documented language families in the world, „Language Documentation & Conservation”, 4, 2010, s. 177–212, ISSN 1934-5275, OCLC 1443207034 [dostęp 2024-09-01] (ang.).
- Harald Hammarström, Language isolates in the New Guinea region, [w:] Lyle Campbell (red.), Language Isolates, Abingdon–New York: Routledge, 2018 (Routledge Language Family Series), s. 287–322, DOI: 10.4324/9781315750026-11, ISBN 978-1-315-75002-6, ISBN 978-1-317-61091-5, OCLC 1000447105 (ang.).
- Clemens L. Voorhoeve, Central and Western Trans-New Guinea Phylum Languages, [w:] Stephen A. Wurm (red.), New Guinea area languages and language study, t. 1: Papuan languages and the New Guinea linguistic scene, Canberra: Department of Linguistics, Research School of Pacific Studies, Australian National University, 1975 (Pacific Linguistics C-38), s. 345–460, DOI: 10.15144/PL-C38.345, ISBN 978-0-85883-131-5, OCLC 2565788 (ang.).