Jacentów (powiat konecki)

Jacentów
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

konecki

Gmina

Radoszyce

Liczba ludności (2019)

269[1]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

26-230[2]

Tablice rejestracyjne

TKN

SIMC

0264526[3]

Położenie na mapie gminy Radoszyce
Mapa konturowa gminy Radoszyce, u góry znajduje się punkt z opisem „Jacentów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Jacentów”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Jacentów”
Położenie na mapie powiatu koneckiego
Mapa konturowa powiatu koneckiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Jacentów”
Ziemia51°07′02″N 20°15′38″E/51,117222 20,260556[4]

Jacentów – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Radoszyce[5][3].

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jacentów, po jej zniesieniu w gromadzie Radoszyce. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Przez miejscowość przepływa niewielka rzeka Plebanka dopływ Czarnej.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Radoszycach[6].

Części wsi

Integralne części wsi Jacentów[5][3]
SIMCNazwaRodzaj
0264532Sokołówkaczęść wsi
0264549Zaniwyczęść wsi
  • Sokołówka obecnie część Jacentowa[7] – miejscowość opisano w wieku XIX jako folwark nad rzeką Czarną w powiecie koneckim, gminie Grodzisko, parafii Radoszyce. Folwark odległy od Końskich 17 wiorst, w roku 1880 posiadał 1 dom i 4 mieszkańców z 224 morgami ziemi. W 1827 r. było tu 4 domy i 18 mieszkańców[8].

Historia

Pod koniec XVIII w. wieś Jacentów weszła w skład własności rodu Małachowskich, kanclerza i starosty radoszyckiego Jacka Małachowskiego. Od jego imienia pochodzi nazwa miejscowości. Wybudował on tutaj kuźnicę wodną nad rzeką Czarną. Znany poeta i historyk tamtej epoki Adam Naruszewicz, towarzysząc królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu w podróży na Ukrainę, prowadził dziennik, w którym odnotowywał wszystkie ważniejsze wydarzenia. Pod datą 15 lipca 1787 roku Naruszewicz wymienił w swym diariuszu Jacentów, jako kuźnicę wodną o trzech kołach i topornię o jednym młocie. W późniejszych dokumentach odnotowano spalenie się zakładu, a w roku 1825 wymieniona została walcownia żelaza na rzece Czarnej.

Po śmierci Jacka Małachowskiego w 1821 roku staraniem Stanisława Staszica zakłady w Jacentowie przywrócono skarbowi państwa i podporządkowano Głównej Dyrekcji Górniczej. Depozytariuszem dóbr rządowych w latach 1833–1843 był Bank Polski. Następnie na miejscu zakładu wybudowano młyn i tartak poruszany energią wody.

Do upadku zakładów w Jacentowie oprócz czynników ekonomicznych przyczynił się prawdopodobnie, też stan techniczny zbiornika wodnego, który uległ z biegiem czasu zamuleniu. Nie tylko brakowało dostatecznej ilości wody do zasilania urządzeń fabrycznych w Jacentowie, ale również przed podobną wizją stanęły zakłady w Cieklińsku, położone w dole rzeki. W tej sytuacji Bank Polski zajmujący się przemysłem Staropolskiego Zagłębia Przemysłowego zalecił zamknięcie starego stawu w Jacentowie, a w roku 1861 przekopano groblę, unieruchamiając w ten sposób młyn i tartak.

W 1827 r. było tu 13 domów i 67 mieszkańców, a w 1880 r. 39 domów i 295 mieszkańców[7][9].

Przypisy

  1. ↑ Raport o stanie gminy w roku 2019. Stan ludności 31.12.2019 str. 13-14 [dostęp 2022-04-01]
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 361 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. 1 2 3 Wyszukiwanie w rejestrze TERYT
  4. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 42967
  5. 1 2 Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ Opis parafii na stronie diecezji
  7. 1 2 Jacentów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 354.
  8. ↑ Sokołówka (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 33.
  9. ↑ Franciszek Czaykowski „Regestr Diecezjów Franciszka Czaykowskiego, czyli właściciele ziemscy w Koronie 1783-1784”, Warszawa 2006, s. 222.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.