Jan Janiszowski

Jan Janiszowski
Ilustracja
pułkownik piechoty pułkownik piechoty
Pełne imię i nazwisko

Jan Władysław Janiszowski

Data i miejsce urodzenia

15 czerwca 1874
Warszawa, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

1940
Charków, USRR

Przebieg służby
Lata służby

1893–1927

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

24 Pułk Piechoty

Stanowiska

dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

wojna rosyjsko-japońska
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Order Świętego Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny II klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie) Medal Pamiątkowy za Wojnę z Japonią (Imperium Rosyjskie)

Jan Władysław Janiszowski (ur. 15 czerwca[a] 1874 w Warszawie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się 15 czerwca 1874 w Warszawie, w rodzinie Lucjana Józefa (1847–1912), dyrektora Siedleckiego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu, i Julii Anny z Rutkowskich (1848–1931)[2][3][4]. Ukończył sześć oddziałów w warszawskiej szkole miejskiej i zdał egzamin z zakresu sześciu klas szkoły realnej, który uprawniał go do odbycia służby wojskowej w armii rosyjskiej na prawach wolontariusza[3]. 1 stycznia 1893 wstąpił jako wolontariusz do 29 czernichowskiego pułku piechoty[5]. Od 1 lipca 1894, po ukończeniu ośmiomiesięcznego kursu szkoły podoficerskiej, pełnił służbę w jednej z kompanii pułku[6]. 15 lipca 1895 został odkomenderowany do Odeskiej Szkoły Junkrów Piechoty[7]. 15 sierpnia 1897, po ukończeniu szkoły, został mianowany chorążym i wcielony do 50 białostockiego pułku piechoty na stanowisko młodszego oficera kompanii[5].

27 stycznia 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii rosyjskiej i byłych Korpusów Wschodnich z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podpułkownika ze starszeństwem od dnia 11 października 1914[8]. Od stycznia do 10 września 1920 dowodził 24 pułkiem piechoty[9][10]. Na tym stanowisku 11 czerwca 1920 został zatwierdzony w stopniu podpułkownika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 kwietnia 1920 w „grupie byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej”[11]. Od 25 kwietnia do 18 czerwca 1921 był słuchaczem kursu informacyjnego dla wyższych dowódców w Warszawie.

3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 83. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W latach 1923–1924 był komendantem Powiatowej Komendy Uzupełnień Siedlce, pozostając na ewidencji 22 pułku piechoty w Siedlcach[12][13]. Z dniem 30 września 1927 został przeniesiony w stan spoczynku[14]. W 1934 pozostawał na ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień w Siedlcach. Posiadał wówczas przydział mobilizacyjny do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr IX i był „przewidziany do użycia w czasie wojny”[15].

W nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej i przebywał w obozie w Starobielsku[4]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w jednym z masowych grobów w Piatichatkach[4], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[16].

Jego symboliczny grób znajduje się na Cmentarzu Centralnym w Siedlcach (sektor 14, rząd 1, grób 7)[2]. W tym miejscu pochowany został Teodor Wodzński (1882–1924), kapitan Wojska Polskiego[2].

Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 został awansowany pośmiertnie na stopień generała brygady[17]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Był żonaty (nazwisko panieńskie Egiersdorff), miał córkę Wandę (ur. 22 listopada 1910)[3].

Ordery i odznaczenia

  • Order Świętego Włodzimierza 4 stopnia z mieczami i kokardą[3]
  • Order Świętej Anny 2 stopnia z mieczami[3]
  • Order Świętego Stanisława 2 stopnia z mieczami[3]
  • Order Świętej Anny 3 stopnia z mieczami i kokardą dwukrotnie[3]
  • Order Świętego Stanisława 3 stopnia z mieczami i kokardą[3]
  • Order Świętej Anny 4 stopnia z napisem na szabli „Za odwagę”[3]
  • Srebrny Medal Pamiątkowy za Wojnę z Japonią (ros. Медаль «В память русско-японской войны»)[3]

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Według źródeł rosyjskich urodził się 3 lipca 1874[1]. Jeżeli data 3 lipca 1874 jest faktyczną datą urodzenia z kalendarza juliańskiego to, zgodnie z kalendarzem gregoriańskim był to dzień 15 lipca 1874. Zobacz daty nowego i starego porządku.

Przypisy

  1. ↑ Янишовский Иван Лукьянович. Офицеры русской императорской армии. [dostęp 2024-02-04]. (ros.).
  2. 1 2 3 Jan Władysław Janiszowski. Zarząd Cmentarzy Rzymskokatolickich w Siedlcach. [dostęp 2025-03-12].
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Kolekcja ↓, s. 2.
  4. 1 2 3 Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 183.
  5. 1 2 Kolekcja ↓, s. 3.
  6. ↑ Kolekcja ↓, s. 3, 4.
  7. ↑ Kolekcja ↓, s. 2, 3.
  8. ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 12 z 4 lutego 1919, poz. 422.
  9. ↑ Pałac 1930 ↓, s. 22, jako Janiszewski.
  10. ↑ Księga chwały piechoty wymienia go pod nazwiskiem Janiszewski.
  11. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 23 czerwca 1920, s. 499.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 188, 396, 1478.
  13. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 177, 339, 1347.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927, s. 215.
  15. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 323, 1026.
  16. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
  17. ↑ M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.