Jan Nikliborc

Jan Nikliborc

Data i miejsce urodzenia	1902 Biała
Data i miejsce śmierci	1991 Wrocław
Profesor nauk fizycznych
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński Uniwersytet Lwowski
Doktorat	1932
Habilitacja	1948 Uniwersytet Poznański
Profesura	1967
Polska Akademia Nauk
Status	członek Komitetu Fizyki
Uczelnia	Politechnika Lwowska Uniwersytet Wrocławski
Odznaczenia

Jan Nikliborc (ur. 1902 w Białej, zm. 1991 we Wrocławiu) – polski profesor nauk fizycznych^[1], nauczyciel akademicki Politechniki Lwowskiej i Uniwersytetu Wrocławskiego.

Urodził się w 1902 w Białej. Brat Władysława Michała Nikliborca, sławnego matematyka, profesora Politechniki Lwowskiej i Warszawskiej oraz Uniwersytetu Warszawskiego^[2]. Od 1926^[3] studiował fizykę i chemię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, w roku akademickim 1926/1927 uzupełniał te studia na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Jana Kazimierza. W 1932 doktoryzował się i objął posadę adiunkta na Politechnice Lwowskiej. W czasie okupacji sowieckiej był docentem na tej uczelni^[3]. Po niemieckiej agresji uczył polską młodzież w Szkole Chemicznej. W kwietniu 1946 opuścił Lwów i od maja tego roku pracował na Uniwersytecie Wrocławskim, pełniąc funkcję m.in. kierownika Katedry Fizyki Doświadczalnej II (1948–1950), prodziekana Wydziału Matematyczno-Fizyczno-Chemicznego (1950–1952), kierownika Katedry Fizyki Doświadczalnej II (1951–1968) i Zakładu Fizyki Atomu i Cząsteczki (1969–1973). W 1948 został doktorem habilitowanym na Uniwersytecie Poznańskim, rok później został profesorem nadzwyczajnym, a w 1967 – profesorem zwyczajnym.

Był współtwórcą wrocławskiej szkoły fizyki doświadczalnej, inicjatorem badań powierzchni ciała stałego i budowy pierwszego w Polsce urządzenia do badania powierzchni ciała stałego metodą dyfrakcji powolnych elektronów. Udzielał się jako przewodniczący wrocławskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Fizycznego (1950–1951), członek Komitetu Fizyki Polskiej Akademii Nauk^[3] i przedstawiciel Polski w Międzynarodowej Unii Nauki i Techniki Próżni OISTAV.

Był mężem romanistki i italianistki Anny z domu Czeżowskiej (1904–1992), siostry prof. Tadeusza Czeżowskiego, filozofa, logika i etyka. Ojciec Joanny Sachse, filologa, i Antoniny, geologa^[2].

Zmarł w 1991 we Wrocławiu, pochowany na cmentarzu św. Wawrzyńca.

• On an observation with the Müller microscope. „Acta Phys. Pol.” 1953, 12, s. 244–245
• Pewien prosty typ mikroskopu elektronowego. „Problemy” 1953, 9, s. 755–761
• Nowe osiągnięcia w technice wysokiej próżni. „Postępy Fiz.” 1954, 5, s. 42–57
• Zależność pracy wyjścia elektronów z metalu od kierunku w krysztale i prawdopodobny wpływ tego czynnika na korozję metali. „Roczniki Chemii” 1954, 28, s. 299–302
• Electrification of the dust of NaCl and KCl whiskers. „J. Appl. Phys. Phys.” 1952, 33., s. 2224–2226 (wsp. St. Jakubiszyn, A. Szeynok, A. Wolniewicz)
• Influence of F-center concentration on the electrification of the dust of KCl monocrystals irradiated with β-rays. „J. Appl. Phys.” 1962, 33, s. 613–615 (wsp. A. Szeynok)
• Wspomnienie o prof. Stanisławie Lorii. „Acta Univ. Wratisl. Ser. Matematyka, Fizyka, Astronomia III”, 1962, 12, s. 3–7
• Wysoka próżnia. „Prz. Elektron.” 1962, 3, s. 105–106
• Study of adsorption of germanium on tungsten with the aid of a field-emission microscope. „Acta Phys. Pol.” 1963, 23, s. 53–57 (wsp. T. Radoń, J. Żebrowski)
• Investigation of surface diffusion of germanium and silicon on tungsten. „Acta Phys. Pol.” 1964, 26, s.1023–1025 (wsp. T. Radoń, J. Żebrowski)
• Influence of p and n type impurities on dust electrification in CdTe. „Acta Phys. Pol.” 1965, 28, s. 477–481 (wsp. J. Malcher, A.Szaynok)

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Złoty Krzyż Zasługi (1938)^[5]
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)^[6]