Jan V Wielkoduszny

Jan V Wielkoduszny

król Portugalii
Okres	od 1706 do 31 lipca 1750
Poprzednik	Piotr II Spokojny
Następca	Józef I Reformator
Dane biograficzne
Dynastia	Bragança
Data urodzenia	22 października 1689
Data śmierci	31 lipca 1750
Ojciec	Piotr II Spokojny
Matka	Maria Zofia von Pfalz-Neuburg
Żona	Maria Anna Habsburg od października 1708
Dzieci	Maria Barbara, Piotr, Józef I, Karol, Piotr III, Aleksander Franciszek, Józefina

Jan V Wielkoduszny, port. Joāo V o Magnânimo (ur. 22 października 1689, zm. 31 lipca 1750) – król Portugalii z dynastii Bragança. Objął tron po ojcu Piotrze II w grudniu 1706. Jego matką była Maria Zofia von Pfalz-Neuburg.

W październiku 1708 poślubił swoją siostrę cioteczną – Marię Annę, córkę cesarza Leopolda I, aby wzmocnić sojusz z Habsburgami. Para miała razem sześcioro dzieci: pięciu synów i córkę – Marię Barbarę, przyszłą królową Hiszpanii. W 1709, chcąc powstrzymać wyludniającą metropolię emigrację do Brazylii, wprowadził zakaz wyjazdów.

Portugalia była członkiem wymierzonej przeciwko Francji Ludwika XIV Ligi Augsburskiej, co pociągnęło za sobą niefortunne zaangażowanie w wojnę o sukcesję hiszpańską, zakończone pokojem w Utrechcie z Francją w 1713, później Hiszpanią w 1715. Kraj uzyskał jedynie drobne korekty granic.

W czasie jego panowania pogłębiał się upadek rodzimego przemysłu włókienniczego, spowodowany podpisanym przez jego ojca w 1703 angielsko-portugalskim traktatem Methuena. W państwie znacznie wzrosły wpływy Kościoła, bowiem król sprzyjał klerowi, obsadzając urzędy państwowe jego członkami. Z rosnących wpływów do skarbu (eksploatacja bogatych złóż srebra w Brazylii) finansował wiele barokowych budowli, m.in. klasztor w Mafrze, pozbawiając jednak w ten sposób państwo ogromnych sum pieniędzy.

W 1742 doznał paraliżu, który do śmierci uniemożliwiał mu realne sprawowanie rządów. W 1748 papież Benedykt XIV nadał choremu królowi i jego następcom tytuł Najwierniejszego Króla. Zmarł w 1750, przekazując tron najstarszemu synowi, Józefowi.