Jan Wraży
| Pełne imię i nazwisko |
Jan Aleksander Wraży | ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
10 października 1943 | ||||||||||||||||||||||
| Data i miejsce śmierci |
6 kwietnia 2019 | ||||||||||||||||||||||
| Wzrost |
173 cm | ||||||||||||||||||||||
| Pozycja | |||||||||||||||||||||||
| Kariera seniorska[a] | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| Kariera reprezentacyjna | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| Kariera trenerska | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
.svg.png){kind=small}
Jan Aleksander Wraży (ur. 10 października 1943 we Lwowie, zm. 6 kwietnia 2019 w Mons) – polski piłkarz grający na pozycji obrońcy, zawodnik m.in. GKS Katowice, Górnika Zabrze i US Valenciennes-Anzin, trener. Dwukrotny mistrz Polski i dwukrotny zdobywca Pucharu Polski z Górnikiem. Reprezentant Polski.
Przebieg kariery
Pochodzący ze Lwowa Wraży po II wojnie światowej wraz z rodziną przeprowadził się do Bytomia[1]. Karierę piłkarską rozpoczął w bytomskim klubie GKS Rozbark, w którym występował w drużynie trampkarzy, a następnie juniorów i seniorów w niższych ligach śląskich.
W 1965 został zawodnikiem beniaminka I ligi – GKS Katowice. W ekstraklasie zadebiutował 20 marca 1966 w wyjazdowym meczu z Górnikiem Zabrze (0:3). Szybko zdobył miejsce w podstawowej jedenastce i stał się jednym z kluczowych graczy GKS. W barwach katowickiego klubu występował do 1970, przez 4,5 roku rozgrywając 106 spotkań ligowych. Latem 1970 został graczem Górnika Zabrze, finalisty Pucharu Zdobywców Pucharów z tamtego roku. Wraży w Zabrzu zdobył dwa tytuły mistrza kraju (1971 i 1972) oraz dwa Puchary Polski (również 1971 i 1972). W 1971 jego zespół doszedł do ćwierćfinału PZP, odpadając z Manchesterem City (2:0, 0:2 i 1:3), w 1974 zaś zajął w ekstraklasie drugie miejsce. Wraży podczas gry na Śląsku słynął z szybkości, waleczności i nieustępliwości[2]. Z Górnika odszedł w 1975 po rozegraniu w lidze, Pucharze Polski i rozgrywkach UEFA 150 meczów, w których zdobył dwa gole. Łącznie jego bilans w ekstraklasie zamknął się na 219 występach.
W reprezentacji Polski zadebiutował 17 grudnia 1968 w spotkaniu towarzyskim z Argentyną (0:1). Po raz ostatni zagrał w narodowym zespole 7 maja 1972 z Bułgarią (3:0) w ramach eliminacji do igrzysk olimpijskich. Nie znalazł się w kadrze reprezentacji na monachijską olimpiadę – selekcjoner Kazimierz Górski powołał do niej Antoniego Szymanowskiego[2]. Łącznie w polskim zespole Wraży wystąpił w siedmiu spotkaniach.
W 1975 wyjechał do Francji, gdzie został piłkarzem pierwszoligowego US Valenciennes-Anzin. W jego barwach do 1980 rozegrał 147 spotkań mistrzowskich i strzelił dwie bramki. W sezonie 1981/82 Wraży pełnił funkcję grającego trenera RFC Hautrage, zespołu występującego w belgijskiej lidze prowincjonalnej. W sezonie 1984/85 podobne zadania wypełniał we francuskim Stade Vieux-Condéen[3].
Z zawodu był ślusarzem oraz trenerem. Na początku lat 80. XX wieku zamieszkał w Belgii, gdzie pozostał do śmierci. Zmarł w Mons 6 kwietnia 2019 w wieku 75 lat[4][5].
Statystyki
Klub
| Klub | Sezon | Liga | Liga | Puchar | Europa[a] | Inne[b] | Suma | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mecze | Bramki | Mecze | Bramki | Mecze | Bramki | Mecze | Bramki | Mecze | Bramki | |||
| GKS Katowice | 1965/1966 | I liga | 12 | 0 | b.d. | b.d. | – | – | 12 | 0 | ||
| 1966/1967 | I liga | 26 | 0 | b.d. | b.d. | – | b.d. | b.d. | 26 | 0 | ||
| 1967/1968 | I liga | 18 | 0 | b.d. | b.d. | – | b.d. | b.d. | 18 | 0 | ||
| 1968/1969 | I liga | 26 | 0 | b.d. | b.d. | – | – | 26 | 0 | |||
| 1969/1970 | I liga | 24 | 0 | b.d. | b.d. | – | – | 24 | 0 | |||
| Ogólnie | 106 | 0 | b.d. | b.d. | – | – | b.d. | b.d. | 106 | 0 | ||
| Górnik Zabrze | 1970/1971 | I liga | 22 | 0 | 6 | 0 | 7 | 0 | – | 35 | 0 | |
| 1971/1972 | I liga | 24 | 0 | 7 | 1 | 2 | 0 | – | 33 | 1 | ||
| 1972/1973 | I liga | 24 | 0 | 3 | 0 | 4 | 0 | – | 31 | 0 | ||
| 1973/1974 | I liga | 24 | 0 | 4 | 0 | – | 2[c] | 0 | 30 | 0 | ||
| 1974/1975 | I liga | 19 | 0 | 3 | 1 | 1 | 0 | – | 23 | 1 | ||
| Ogólnie | 113 | 0 | 23 | 2 | 14 | 0 | 2 | 0 | 152 | 2 | ||
| US Valenciennes-Anzin | 1975/1976 | Division 1 | 24 | 0 | b.d. | b.d. | – | – | 24 | 0 | ||
| 1976/1977 | Division 1 | 30 | 0 | b.d. | b.d. | – | – | 30 | 0 | |||
| 1977/1978 | Division 1 | 28 | 0 | b.d. | b.d. | – | – | 28 | 0 | |||
| 1978/1979 | Division 1 | 34 | 2 | b.d. | b.d. | – | – | 34 | 2 | |||
| 1979/1980 | Division 1 | 31 | 0 | b.d. | b.d. | – | – | 31 | 0 | |||
| Ogólnie | 147 | 2 | b.d. | b.d. | – | – | – | – | 147 | 2 | ||
| Ogólnie w karierze | 366 | 2 | 23 | 2 | 14 | 0 | 2 | 0 | 405 | 4 | ||
Międzynarodowe
| Polska | ||
|---|---|---|
| Rok | Mecze | Gole |
| 1968 | 1 | 0 |
| 1969 | 2 | 0 |
| 1971 | 2 | 0 |
| 1972 | 2 | 0 |
| Ogólnie | 7 | 0 |
Sukcesy
- Górnik Zabrze
- Ekstraklasa Mistrz: 1970/1971, 1971/1972
- Ekstraklasa Wicemistrz: 1973/1974
- Puchar Polski Zwycięstwo: 1970/1971, 1971/1972
- Puchar Zdobywców Pucharów Ćwierćfinał: 1970/1971
Uwagi
- ↑ Uwzględniono: Puchar Europy – 6 (0), Puchar Zdobywców Pucharów – 7 (0), Puchar UEFA – 1 (0).
- ↑ Uwzględniono: Puchar Intertoto.
- ↑ Brak danych o składach w trzech z sześciu spotkań.
Przypisy
- ↑ Łukasz Witczyk: Były reprezentant Polski Jan Wraży nie żyje. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2019-04-13].
- 1 2 Marek Dziechciarz: JAN WRAŻY - OBROŃCA TWARDY JAK SKAŁA [PUBLICYSTYKA]. gornikzabrze.pl. [dostęp 2019-04-13].
- ↑ Zbigniew Raszka: En hommage à Jan WRAZY. facebook.com. [dostęp 2019-04-13].
- ↑ Jan Wraży nie żyje. 90minut.pl. [dostęp 2019-04-07].
- ↑ JAN WRAŻY NIE ŻYJE. gornikzabrze.pl. [dostęp 2019-04-07].
Bibliografia
- Andrzej Gowarzewski, Bożena Szmel, Joachim Waloszek: Górnik Zabrze. 60 lat prawdziwej historii (1948–2008). Katowice: Wydawnictwo GiA, 2009. ISBN 978-83-88232-24-4.
Linki zewnętrzne
- Jan Wraży w bazie National Football Teams (ang.)
- Jan Wraży w bazie Worldfootball.net (ang.)
- Jan Wraży w bazie Wikiliga.pl
- J. Wraży, [w:] baza Soccerway (zawodnicy) [dostęp 2021-01-02].
- Jan Wrazy, [w:] baza Transfermarkt (zawodnicy) [dostęp 2020-11-24].
- Jan Wraży w bazie WikiGórnik
- Jan Wraży w bazie Footballdatabase.eu (fr.)