Jaz Różanka

Jaz Różanka
Ilustracja
widok z Mostu Trzebnickiego
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wrocław

Droga wodna

Stara Odra

Lokalizacja

na 5,15 km

Stopień wodny

Różanka

Budowa
Lata budowy

1913 (1976)–1917 (1981)

Dane techniczne
Rodzaj

3 × sektorowy

Długość

75 m

Różnica poziomów

2,3 m

Liczba przęseł

3

Światła przęseł

3 × 25

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Jaz Różanka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Jaz Różanka”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Jaz Różanka”
Ziemia51°07′59″N 17°02′09″E/51,133056 17,035833

Jaz Różanka – jaz z zamknięciem sektorowym, położony we Wrocławiu, wybudowany w ramach Stopnia Wodnego Różanka. Jaz piętrzy wody rzeki Odry na jej odnodze, tzw. Starej Odrze, przy czym położony jest w 5,15 km jej biegu[1][2]. Jaz wybudowany został w latach 1913–1914, w ramach inwestycji z zakresu hydrotechniki, polegającej na budowie nowej drogi wodnej przeprowadzonej przez miasto w ramach Wrocławskiego Węzła Wodnego, tzw. Wrocławskiego Szlaku Głównego oraz nowego systemu przeciwpowodziowego dla miasta. Pierwotnie był to jaz kozłowo-iglicowy. Obecny jaz wybudowany w miejscu poprzedniego, to jaz z zamknięciami sektorowymi. Budowa nowego jazu została przeprowadzona w latach 1976–1981[2].

Funkcje

Jaz reguluje stany wody:

Na rzece[1]:

Jaz Różanka podczas wezbrania, budynek sterowni i kładka

Jaz przegradza koryto Starej Odry:

Charakterystyka

Jest to jaz trójprzęsłowy, wykonany w technologii żelbetowej. Przęsła mają po 25 m, co daje 75 m całkowitego światła jazu dla przeprowadzania wód. Wszystkie przęsła wyposażone są w zamknięcia sektorowe. Spad przy normalnym piętrzeniu wynosi 2,3 m[1][2]. Ponadto jaz wyposażony jest w sterownię, w przyczółku prawym, oraz przepławkę dla ryb, w przyczółku lewym[2]. Jaz położony jest poniżej Mostów Trzebnickich. Budynek sterowni połączony jest z mostem za pomocą kładki udostępnionej wyłącznie obsłudze jazu.

Jaz Różanka
budynek sterowni z kładką
widok od strony Kanału Różanka
kładka z Mostu Trzebnickiego do sterowni jazu
skrajne przęsło zamknięte, środkowe otwarte
przepuszczanie wody przez jaz
pobocznica otwartego („schowanego”) sektora
pomosty nad przepławką dla ryb
ślady historii
stanowisko górne jazu
stanowisko dolne jazu (wypad)
filar (skrajny sektor zamknięty – „podniesiony”; środkowy otwarty – „opuszczony”)
stanowisko dolne jazu

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Wchodzącej w skład Stopnia Wodnego Różanka.
  2. 1 2 Wchodzących w skład Stopnia Wodnego Zacisze.
  3. ↑ Wchodzący w skład Stopnia Wodnego Bartoszowice.
  4. ↑ Wchodzący w skład poprzedniego stopnia wodnego – Stopień Wodny Psie Pole.
  5. ↑ Wchodzący w skład następnego stopnia wodnego – Stopień Wodny Rędzin.
  6. ↑ Wchodzących w skład stopnia wodnego – Mieszczański Stopień Wodny, Śródmiejski Węzeł Wodny Dolny; każdy z jazów zlokalizowany jest w korycie jednej z dwóch odnóg rzeki: odpowiednio na Odrze Północnej i Odrze Południowej.
  7. ↑ Położona na południe od jazu.
  8. ↑ Położona na północ od jazu.

Przypisy

  1. 1 2 3 Zespół autorski: dr inż. kpt. ż.s. Jacek Trojanowski – kierownik pracy, dr kpt. ż.s. Krzysztof Wos, dr inż. Anna Galor, dr inż. Bogusz Wiśnicki, mgr inż. Marcin Breitsprecher, Analiza potrzeb inwestycyjnych w zakresie żeglugi śródlądowej na rzece Odrze w latach 2007–2013. bip.transport.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]., AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE, INSTYTUT INŻYNIERII TRANSPORTU, Zakład Żeglugi Śródlądowej i Gospodarki Wodnej, SZCZECIN 2006 (dostęp 2009-12-22).
  2. 1 2 3 4 wrosystem.um.wroc.pl: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, Wrocław 2007, Budowle hydrotechniczne Wrocławskiego Węzła Wodnego (dostęp 2009-12-21).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.