Jeleniec (województwo kujawsko-pomorskie)

Jeleniec

wieś
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	chełmiński
Gmina	Papowo Biskupie
Liczba ludności (2022)	446[1]
Strefa numeracyjna	56
Kod pocztowy	86-221[2]
Tablice rejestracyjne	CCH
SIMC	0848032
Położenie na mapie gminy Papowo Biskupie Jeleniec
Położenie na mapie Polski Jeleniec
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Jeleniec
Położenie na mapie powiatu chełmińskiego Jeleniec
53°16′20″N 18°29′45″E/53,272222 18,495833[3]

Jeleniec – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie chełmińskim, w gminie Papowo Biskupie. Wieś zajmuje powierzchnię 590,26 hektarów^[4]

Jeleniec występował pod nazwami: Gelencz (1222), Gelen (1438), Ielenicz (1511/1512), Jeleniecz (1570), Ieleniec (1667-1672), Gelens (1866)^[4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.

Na obszarze wsi już we wczesnym średniowieczu na wyspie znajdowała się osada^[4]. Pierwsza wzmianka w źródle pisanym o miejscowości pochodzi z 1222^[4].

U schyłku XII wieku wieś należała do wojewody mazowieckiego Żyry^[4]. W 1222 Konrad I Mazowiecki przekazał wieś biskupowi Chrystianowi^[4]. Po wprowadzeniu Krzyżaków na tereny ziemi chełmińskiej, Jeleniec przeszedł w ręce zakonu^[4]. W latach 1423–1424 wieś była podzielona na kilka własności rycerskich^[4]. Właściciele byli zobowiązani do służby wojskowej w zbroi lekkiej^[4]. Właścicielami byli: Hermann Witte (12 łanów, dwie służby), Meynke (6 łanów, jedna służba), Tomasz (6 łanów, 1 służba)^[4]. W 1438 roku czynsz wolnych mieszkańców na rzecz zakonu krzyżackiego wynosił: Hermann Witte: 1 wiardunek i 12 korców zboża czworakiego, Henryk: 16 skojców i po 7 korców czworakiego zboża^[4].

Około 1570 roku Jeleniec został podzielony pomiędzy dwóch mieszkańców: Macieja Leskiego oraz Krzysztofa Zegartowicza^[4]. W latach 1717–1804 Jeleniec należał do rodziny Trebnitz, a od 1804 roku do rodziny Goddens^[4].

Pierwszy imienny spis ludności w miejscowości nastąpił w 1773^[4]. Wieś liczyła wówczas 78 mieszkańców (wśród nich: hrabia Trebnitz, Paweł Dąbkowski, Piotr Mroczkowski, karczmarz Mateusz Nowicki, kowal Peter Ess, Kuczkowska^[4]). W 1868 roku Jeleniec liczył 2125 morgów powierzchni, 18 budynków (w tym 8 mieszkalnych), 142 mieszkańców (115 katolików i 27 ewangelików)^[4].

W okresie międzywojennym i w czasie II wojny światowej właścicielami majątku w Jeleńcu była rodzina Winter^[4]. Po II wojnie światowej ziemię przejął Skarb Państwa^[4].

W 2013 roku w Jeleńcu znajdowało się 18 podmiotów gospodarczych^[4].

Według rejestru zabytków NID^[7] na listę zabytków wpisany jest zespół pałacowy z 3 ćwierci XIX w.:

• pałac, nr rej.: 427 z 11.04.1983
• park, nr rej.: 463 z 14.12.1984.

Neogotycki pałac remontowany był w roku 1955 (strona północna) i 1968 roku (wewnątrz). Jest piętrowy, z wyższym, trójbocznym ryzalitem frontowym i wieżą od północy^[4].

• Pałac w Jeleńcu