Johan Galtung

Johan Galtung
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

24 października 1930
Oslo

Data i miejsce śmierci

17 lutego 2024
Bærum

profesor nauk społecznych
Specjalność: socjologia
Alma Mater

Uniwersytet w Oslo

Nauczyciel akademicki

Johan Vincent Galtung (ur. 24 października 1930, zm. 17 lutego 2024) – norweski socjolog. Był jednym z wiodących twórców studiów nad pokojem - dyscypliny naukowej w dziedzinie stosunków międzynarodowych[1]. W 1959 założył Instytut Badań nad Pokojem w Oslo (PRIO) i do 1970 był jego pierwszym dyrektorem. Założył także Journal of Peace Research w 1964 roku.

Życiorys

Galtung urodził się w Oslo w rodzinie lekarskiej. W pierwszej kolejności uzyskał dyplom z matematyki na Uniwersytecie w Oslo w 1956 r., a rok później ukończył doktorat w zakresie socjologii na tej samej uczelni[2]. Galtung otrzymał pierwszy z trzynastu doktoratów honoris causa w 1975 r.

Zmarł w norweskim Bærum 17 lutego 2024 w wieku 93 lat.[1]

Kariera

Po otrzymaniu doktoratu, Galtung przeniósł się na Uniwersytet Columbia w Nowym Jorku, gdzie wykładał jako adiunkt na wydziale socjologii[3]. W 1959 wrócił do Oslo, gdzie następnie założył Instytut Badań nad Pokojem[3]. W 1964 roku Galtung doprowadził do założenia pierwszego czasopisma akademickiego poświęconego studiom nad pokojem: Journal of Peace Research[1]. W tym samym roku pomagał w założeniu Międzynarodowego Stowarzyszenia Badań nad Pokojem. W 1969 opuścił PRIO i objął stanowisko profesora badań nad pokojem i konfliktami na Uniwersytecie w Oslo, które piastował do 1978 roku.

Galtung był współzałożycielem World Futures Studies Federation[4][5]. W 1993 roku powołał do życia TRANSCEND: Sieć Środowiska Rozwoju Pokoju[6]. W 1987 roku otrzymał nagrodę Right Livelihood Award[7].

Poglądy i dorobek

W artykule z 1969 r. zatytułowanym Przemoc, pokój i badania nad pokojem[8] Galtung przedstawił swoją teorię Trójkąta Konfliktu. Zdefiniował trzy kluczowe elementy przemocy: przemoc strukturalną, przemoc kulturową oraz przemoc bezpośrednią. Teoria Galtunga opiera się na zasadzie, że pokój to stan braku przemocy.

Wybrane nagrody i wyróżnienia[9]

  • Doktor honoris causa, Uniwersytet w Tampere, 1975, studia pokojowe
  • Doktor honoris causa, Uniwersytet w Cluj, 1976, studia przyszłości
  • Doktor honoris causa, Uniwersytet w Uppsali, 1987, Wydział Nauk Społecznych[10]
  • Doktor honoris causa, Uniwersytet Soka, Tokio, 1990, pokój/buddyzm
  • Doktor honoris causa, Uniwersytet w Osnabrück, 1995, studia pokojowe
  • Doktor honoris causa, Uniwersytet w Turynie, 1998, socjologia prawa
  • Doktor honoris causa, FernUniversität Hagen, 2000, filozofia
  • Doktor honoris causa, Uniwersytet w Alicante, 2002, socjologia
  • Doktor honoris causa, Benemérita Universidad Autónoma de Puebla, 2006, prawo
  • Doktor honoris causa, Uniwersytet Complutense, Madryt, 2017, polityka i socjologia
  • Profesor honorowy Uniwersytetu w Alicante, Alicante, 1981
  • Profesor honorowy Wolnego Uniwersytetu w Berlinie, 1984–1993
  • Honorowy profesor Uniwersytetu Syczuan w Chengdu, 1986
  • Profesor honorowy Uniwersytetu Witten/Herdecke w Witten, 1993
  • Wybitny profesor studiów pokojowych, Uniwersytet Hawajski, 1993-
  • Wybitny profesor wizytujący Uniwersytetu Johna Perkinsa, 2005-
  • Nagroda Right Livelihood Award, 1987
  • Pierwszy laureat Nagrody Humanistycznej Norweskiego Stowarzyszenia Humanistycznego w 1988 r
  • Międzynarodowa Nagroda im. Jamnalala Bajaja za promowanie wartości Gandhiego, 1993[11]
  • Nagroda Brage’a, 2000
  • Pierwsza nagroda Morton Deutsch za rozwiązywanie konfliktów, 2001
  • Nagroda Honorowa Norweskiego Towarzystwa Socjologicznego, 2001
  • Premio Hidalgo, Madryt, 2005
  • Złota Księga Pokoju w Augsburgu, 2006
  • Członek Norweskiej Akademii Nauk i Literatury
  • Członek honorowy Partii Zielonych, 2009
  • Nagroda im. Erika Bye’a, 2011

Przypisy

  1. 1 2 3 Kacper Nosarzewski, Johan Galtung in memoriam 1930-2024 [online], Polskie Towarzystwo Studiów nad Przyszłością, 18 lutego 2024 [dostęp 2024-02-18] (pol.).
  2. TRANSCEND International [online], www.transcend.org [dostęp 2024-02-18].
  3. 1 2 Johan Galtung [online], www.transcend.org [dostęp 2024-02-18].
  4. Jenny Andersson: The future of the world: Futurology, futurists, and the struggle for the post-Cold War imagination. Oxford University Press, 2018. ISBN 978-0-19-881433-7.
  5. Dariusz Kozdra, Polskie Towarzystwo Studiów nad Przyszłością zostało przyjęte do World Futures Studies Federation [online], Polskie Towarzystwo Studiów nad Przyszłością, 10 listopada 2021 [dostęp 2024-02-18] (pol.).
  6. TRANSCEND International [online], www.transcend.org [dostęp 2024-02-18].
  7. 1987 Right Livelihood Award Laureate Johan Galtung and his vision of peace. [dostęp 2024-02-18].
  8. Johan Galtung. Violence, Peace and Peace Research. „Journal of Peace Research”. 6 (3), s. 167–191, 1969. DOI: 10.1177/002234336900600301.
  9. Johan Galtung [online], www.transcend.org [dostęp 2024-02-18].
  10. Honorary doctorates - Uppsala University, Sweden. [dostęp 2016-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-03)].
  11. Jamnalal Bajaj Awards Archive. [dostęp 2012-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-17)].