Nagroda Brage

Nagroda została nazwana na cześć nordyckiego boga poetów Brage. Na obrazie powyżej Brage przedstawiony jest razem z Idunn na obrazie romantycznego twórcy Nilsa Johana Blomméra z 1846.

Nagroda Brage (norw. Brageprisen) – norweska nagroda literacka, corocznie przyznawana jest przez fundację Den norske bokprisen (Norweska nagroda literacka)^[1], która ma na celu promować współczesną literaturę norweską^[2].

Nagroda jest przyznawana od 1992 roku każdej jesieni w czterech kategoriach:

Literatura piękna dla dorosłych
Literatura dla dzieci i młodzieży
Literatura faktu
Klasa otwarta – zmienia się co roku.
Nagroda honorowa

Oprócz tych kategorii, w pierwszych latach przyznawano również nagrodę w kategoriach: Poezja, Podręcznik, Książka ilustrowana i Pozostała literatura.

Laureatów nagrody wyłania jury składające się z norweskich krytyków literackich, pisarzy, wydawców i bibliotekarzy. Zwycięzca otrzymuje statuetkę oraz nagrodę pieniężną w wysokości 75 000 koron norweskich.

Laureaci nagrody^[3]

Lektura piękna dla dorosłych

1992 – Karsten Alnæs, za Trollbyen
1993 – Øystein Lønn, za Thranes metode
1994 – Sigmund Mjelve, za Område aldri fastlagt
1995 – Ingvar Ambjørnsen, za Fugledansen
1996 – Bergljot Hobæk Haff, za Skammen
1997 – Liv Køltzow, za Verden forsvinner
1998 – Kjartan Fløgstad, za Kron og mynt
1999 – Frode Grytten, za Bikubesong
2000 – Per Petterson, for I kjølvannet
2001 – Lars Saabye Christensen, za Halvbroren (Półbrat)
2002 – Niels Fredrik Dahl, za På vei til en venn
2003 – Inger Elisabet Hansen, za Trask
2004 – Hanne Ørstavik, za Presten (Pastor)
2005 – Marita Fossum, za Forestill deg
2006 – Dag Solstad, za Armand V. Fotnoter til en uutgravd roman
2007 – Carl Frode Tiller, za Innsirkling
2008 – Per Petterson, za Jeg forbanner tidens elv (Przeklinam rzekę czasu)
2009 – Karl Ove Knausgård, za Min kamp. Første bok (Moja walka. Księga 1)
2010 – Gaute Heivoll za Før jeg brenner ned (Zanim spłonę)
2011 – Tomas Espedal za Imot naturen
2012 – Lars Amund Vaage za Syngja
2013 – Ruth Lillegraven za Urd
2014 – Rune Christensen za Ensomheten i Lydia Ernemans liv
2015 – Lars Saabye Christensen za Magnet (Magnes)^[4]
2016 – Monica Isakstuen za Vær snill med dyrene^[5]
2017 – Olaug Nilssen za Tung tids tale^[6]
2018 – Tore Kvæven za Når landet mørknar^[7]
2019 – Nina Lykke za Full spredning
2020 – Beate Grimsrud za Jeg foreslår at vi våkner
2021 – Jon Fosse za Eit nytt namn (Septologien VI-VII)
2022 – Ingeborg Arvola za Kniven i ilden. Ruijan rannalla – Sanger fra Ishavet
2023 – Frode Grytten za Den dagen Nils Vik døde

Literatura dla dzieci i młodzieży

1992 – Ragnar Hovland, za Ein motorsykkel i natta
1993 – Torill Eide, za Skjulte ærend
1994 – Klaus Hagerup, za Markus og Diana. Lyset fra Sirius
1995 – Liv Marie Austrem i Akin Düzakin, for Tvillingbror
1996 – Eirik Newth, za Jakten på sannheten
1997 – Harald Rosenløw Eeg, za Vrengt
1998 – Stein Erik Lunde, za Eggg
1999 – Erna Osland, za Salamanderryttaren
2000 – Rune Belsvik, za Ein naken gut
2001 – Anne Birkefeldt Ragde, za Biografien om Sigrid Undset. Ogsaa en ung Pige
2002 – Gro Dahle i Svein Nyhus, za Snill (Grzeczna)
2003 – Helga Gunerius Eriksen i Gry Moursund, za Flugepapir
2004 – Harald Rosenløw Eeg, za Yatzy
2005 – Arne Svingen, za Svart elfenben
2006 – Stian Hole, za Garmanns sommer (Lato Garmanna)
2007 – Linn T. Sunne, za Happy
2008 – Johan Harstad, za Darlah – 172 timer på månen
2009 – Maria Parr, za Tonje Glimmerdal (ilustracje Åshild Irgens)
2010 – Hilde Kristin Kvalvaag, za Fengsla
2011 – Inga Sætre, za Fallteknikk
2012 – Kari Stai za Jakob og Neikob. Tjuven slår tilbake
2013 – Brynjulf Jung Tjønn za Så vakker du er
2014 – Annette Münch za Badboy: Steroid
2015 – Torun Lian za Reserveprinsesse Andersen (ilustracje Øyvind Torseter)^[4]
2016 – Anders N. Kvammen za Ungdomsskolen^[5]
2017 – Maria Parr, za Keeperen og havet^[6]
2018 – Anna Fiske, za Elven^[7]
2019 – Ane Barmen za Draumar betyr ingenting
2020 – Jenny Jordahl za Hva skjedde egentlig med deg?
2021 – Erlend Skjetne za Eit anna blikk
2022 – Julie Kahrs za Familien Brattbakk
2023 – Maria Parr za Oskar og eg

Literatura faktu

1992 – Arne Forsgren (red), za Rockleksikon
1993 – Trond Berg Eriksen, za Reisen gjennom helvete. Dantes inferno
1994 – Einar-Arne Drivenes, Marit Anne Hauan i Helge A. Wold, za Nordnorsk kulturhistorie
1995 – Espen Dietrichs i Leif Gjerstad, za Vår fantastiske hjerne
1996 – Arild Stubhaug, za Et foranskutt lyn. Nils Henrik Abel og hans tid
1997 – Anne Wichstrøm, za Kvinneliv, kunstnerliv. Kvinnelige malere i Nørge før 1900
1998 – Leif Ryvarden/Klaus Høiland, za Er det liv, er det sopp
1999 – Torbjørn Færøvik, za India – Stevnemøte med skjebnen
2000 – Johan Galtung, za Johan uten land. På fredsveien gjennom verden
2001 – Atle Næss, za Da jorden stod stille – Galileo Galilei og hans tid
2002 – Ivo de Figueiredo, za Fri mann. Johan Bernhard Hjort – en dannelseshistorie
2003 – Knut Kjeldstadli (red.), za Norsk innvandringshistorie I–III'
2004 – Tor Bomann-Larsen, za Folket. Haakon & Maud II
2005 – Odd Karsten Tveit, za Krig og diplomati. Oslo–Jerusalem 1978–1996
2006 – Bent Sofus Tranøy, za Markedets makt over sinnene
2007 – Frank Rossavik, za Stikk i strid. Ein biografi om Einar Førde
2008 – Bjørn Westlie, za Fars krig
2009 – Kjetil S. Østli, za Politi og røver
2010 – Tone Huse, za Tøyengata
2011 – Simen Ekern, za Roma
2012 – Torbjørn Færøvik za Maos Rike. En lidelseshistorie
2013 – Steffen Kverneland za komiks Munch
2014 – Marte Michelet za Den største forbrytelsen
2015 – Morten Andreas Strøksnes za Havboka. Eller kunsten å fange en kjempehai fra en gummibåt på et stort hav gjennom fire årstider^[4]
2016 – Åsne Seierstad za To søstre^[5]
2017 – Thomas Reinertsen Berg za Verdensteater^[6]
2018 – Helene Uri za Hvem sa hva?^[7]
2019 – Torgrim Eggen za Axel. Fra smokken til Ovnen
2020 – Dag O. Hessen za Verden på vippepunktet – hvor ille kan det bli?
2021 – Lena Lindgren za Ekko – et essay om algoritmer og begjær
2022 – Trygve Riiser Grundersen za Haugianerne. Enevelde og undergrunn
2023 – Inga Strümke za Maskiner som tenker

Klasa otwarta

1996 – Esej: Sven Kærup Bjørneboe, za Jerusalem, en sentimental reise
1997 – Ilustrowane książki dla dzieci: Liv Marie Austrem i Akin Düzakin, za Tvillingsøster
1998 – Tłumaczenie literatury pięknej: Christian Rugstad, za José Saramago – Det året Ricardo Reis døde
1999 – Biografia: Anders Heger, za Mykle. Et diktet liv
2000 – Kryminał i literatura sensacyjna: Karin Fossum, za Elskede Poona (Utracona)
2001 – Poezja: Annie Riis, za Himmel av stål
2002 – Literatura dla młodzieży: Synne Sun Løes, za Å spise blomster til frokost
2003 – Literatura podróżnicza: Torbjørn Færøvik, za Kina. En reise på livets elv
2004 – Nowela: Arne Lygre, za Tid inne
2005 – Komiks: John Arne Sæterøy («Jason»), za La meg vise deg noe…
2006 – Podręczniki dla klas 1–10: Kathinka Blichfeldt, Tor Gunnar Heggem i Ellen Larsen, za Kontekst. Basisbok i norsk for ungdomstrinnet
2007 – Literatura faktu dla dzieci: Jon Ewo i Bjørn Ousland, za Fortellingen om et mulig drap
2008 – Poezja: Øyvind Rimbereid, za Herbarium
2009 – Tłumaczenie literatury pięknej: Bjørn Alex Herrman, za Herman Melville – Moby-Dick
2010 – Książki ilustrowane dla dorosłych i dzieci: Stian Hole, za Garmanns hemmelighet (Tajemnica Garmanna)
2011 – Biografie: Arnhild Skre, za Hulda Garborg: Nasjonal strateg
2012 – Literatura dla młodzieży: Linn T. Sunne, za Lille ekorn
2013 – Literatura faktu dla dorosłych: Yann de Caprona, za Norsk etymologisk ordbok
2014 – Nowele i eseje: Ingvild H. Rishøi za Vinternoveller
2015 – Kryminał: Kjell Ola Dahl za Kureren^[4]
2016 – Literatura faktu dla dzieci i młodzieży: Gudny Ingebjørg Hagen (pisarz) i Małgorzata Piotrowska (ilustrator) za Fest og feiring^[5]
2017 – Poezja: Cecilie Løveid za Vandreutstillinger^[6]
2018 – Literatura popularnonaukowa dla dzieci i mlodzieży: Anja Røyne za Menneskets grunnstoffer^[7]
2019 – Komiks: Martin Ernstsen za SULT
2020 – Literatura popularnonaukowa: Thomas Horne za Den store klimaguiden
2021 – Literatura faktu dla dzieci i młodzieży: Mariangela Di Fiore oraz Trønnes Lie za Søstre. Min historie etter Utøya
2022 – Komiks: Ida Larmo za Rigel – urettens ekko
2023 – Literatura faktu dla dzieci i młodzieży: Ragnhild Holmås (tekst) oraz Henriette T. Osnes (ilustracje) za Ordenes hårreisende hemmeligheter

Nagroda honorowa

1992 – Sigmund Skard
1993
1994 – Halldis Moren Vesaas
1995 – Anne-Cath. Vestly
1996 – Kjell Askildsen
1997 – Jan Erik Vold
1998 – Dag Solstad
1999 – Kjell Aukrust
2000 – Eldrid Lunden
2001 – Jon Bing
2002 – Jostein Gaarder
2003 – Karsten Alnæs
2004 – NORLA
2005 – Jon Fosse
2006 – Kari Risvik i Kjell Risvik
2007 – Guri Vesaas
2008 – Kjartan Fløgstad
2009 – Tor Åge Bringsværd
2010 – Herbjørg Wassmo
2011 – Kolbein Falkeid
2012 – Knut Faldbakken
2013 – Biblioteki publiczne w Norwegii
2014 – Vigdis Hjorth
2015 – Einar Økland
2016 – Elisabeth Aasen^[5]
2017 – Kari Grossmann^[6]
2018 – Klaus Hagerup^[7]
2019 – Edvard Hoem
2020 – Dag O. Hessen
2021 – Liv Køltzow
2022 – Gro Dahle
2023 – Ingvar Ambjørnsen

Wcześniejsze kategorie

Podręczniki

1992 – Askeland i inni, za Soria Moria
1993 – Tore Linné Eriksen, za Norge og verden fra 1850–1940
1994 – Benestad i inni, za Tallenes tale – Matematikk for 5 timers grunnkurs
1995 – Astrid Carlson, Svein Olav Drangeid i Truls Lind, za Humanbiologi

Poezja

1992 – Paal-Helge Haugen, za Sone 0
1993 – Jan Erik Vold, za IKKE
1995 – Øyvind Berg, za Forskjellig

Książka ilustrowana

1992 – Sissel Solbjørg Bjugn/Fam Ekman, za Jente i bitar
1993 – Else Færden/Sissel Gjersum, za Garnnøstet som forsvant

Pozostała literatura

1992 – Ida Blom i inni, za Cappelens kvinnehistorie
1993 – Tordis Ørjasæter, za Menneskenes hjerte. Sigrid Undset – en livshistorie

Przypisy

↑ Om Brageprisen – Brageprisen, „Brageprisen” [dostęp 2017-10-15] (norw. bokmål).
↑ Anne GreteA.G. Nilsen Anne GreteA.G., Brageprisen [online], Store norske leksikon, 23 listopada 2023 [dostęp 2023-12-09] (norw.).
↑ Tidligere vinnere – Brageprisen, „Brageprisen” [dostęp 2017-10-15] (norw. bokmål).
1 2 3 4 Vinnerne av Brageprisen 2015 – Brageprisen, „Brageprisen”, 8 grudnia 2015 [dostęp 2017-10-15] (norw. bokmål).
1 2 3 4 5 Vinnere av Brageprisen 2016 – Brageprisen, „Brageprisen”, 23 listopada 2016 [dostęp 2017-10-15] (norw. bokmål).
1 2 3 4 5 Vinnere av Brageprisen 2017 – Brageprisen, „Brageprisen”, 21 listopada 2017 [dostęp 2017-12-23] (norw. bokmål).
1 2 3 4 5 Brageprisen 2018 [online], brageprisen.no [dostęp 2021-01-28] .

[1] Om Brageprisen – Brageprisen, „Brageprisen” [dostęp 2017-10-15] (norw. bokmål).

[2] Anne GreteA.G. Nilsen Anne GreteA.G., Brageprisen [online], Store norske leksikon, 23 listopada 2023 [dostęp 2023-12-09] (norw.).

[3] Tidligere vinnere – Brageprisen, „Brageprisen” [dostęp 2017-10-15] (norw. bokmål).

[:0-4] 1 2 3 4 Vinnerne av Brageprisen 2015 – Brageprisen, „Brageprisen”, 8 grudnia 2015 [dostęp 2017-10-15] (norw. bokmål).

[:1-5] 1 2 3 4 5 Vinnere av Brageprisen 2016 – Brageprisen, „Brageprisen”, 23 listopada 2016 [dostęp 2017-10-15] (norw. bokmål).

[:2-6] 1 2 3 4 5 Vinnere av Brageprisen 2017 – Brageprisen, „Brageprisen”, 21 listopada 2017 [dostęp 2017-12-23] (norw. bokmål).

[:3-7] 1 2 3 4 5 Brageprisen 2018 [online], brageprisen.no [dostęp 2021-01-28] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Laureaci nagrody[3]