Kłobukowice

Kłobukowice
wieś
Ilustracja
Pałac w Kłobukowicach
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

częstochowski

Gmina

Mstów

Liczba ludności (2023)

227[1]

Strefa numeracyjna

34

Kod pocztowy

42-244[2]

Tablice rejestracyjne

SCZ

SIMC

0138543

Położenie na mapie gminy Mstów
Mapa konturowa gminy Mstów, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kłobukowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kłobukowice”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kłobukowice”
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego
Mapa konturowa powiatu częstochowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kłobukowice”
Ziemia50°50′34″N 19°19′34″E/50,842778 19,326111[3]

Kłobukowice – wieś w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Mstów.

Położenie

Wieś jest położona na granicy Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej z Wyżyną Wieluńską. W większości leży na wzniesieniu w pobliżu rzeki Warty, część wsi znajduje się jednak bezpośrednio nad jej brzegami. Historycznie miejscowość leży na terenie ziemi sieradzkiej.

Nazwa

Pierwsza wzmianka w dokumencie z 1220 roku wymienia wieś w staropolskiej formie jako Clobukowycze[4], później w papieskim dokumencie w 1250 roku notowano ją także w zlatynizowanej staropolskiej formie jako Clobucovice[5]. Nazwa miejscowości jest patronimiczna - pochodzi od nazwy osobowej Kłobuk lub Kłobukowicz[6].

Historia

Na terenie miejscowości już w czasach epoki kamienia występowało osadnictwo, potwierdzają to badania archeologiczne, które doprowadziły do odkrycia narzędzi krzemiennych, półsurowca krzemiennego oraz pracowni kamieniarskiej[7].

Pierwsza wzmianka historyczna o miejscowości pochodzi z 1220 roku, z dokumentu biskupa krakowskiego Iwo Odrowąża[8] dot. pobierania dziesięcin przez klasztor we Mstowie[9]. Kolejna wzmianka o miejscowości znajduje się w łacińskim dokumencie z 1250 roku wydanym przez papieża Innocentego IV w Lyonie.

W 1400 roku miejscowość znajdowała się w posiadaniu kilku braci będących dziedzicami Zębocina: Dziersława, Jaśka (plebana kościoła św. Jakuba w Kazimierzu) Dobka, Klemensa i Poznana. Bracia w imieniu Dziersława sprzedali część wsi siostrze Katarzynie i jej synowi Janowi z Barwałdu Górnego. Pomimo sprzedaży wieś pozostała w rękach Dziersława, świadczy o tym pisanie się jego syna lub wnuka o tym samym imieniu z tej miejscowości w 1440 i 1446 roku. W latach 1462-1463 dziedzicem Kłobukowic był Andrzej, współwłaściel Małus Starych (dziś Małusy Małe), a w latach 1471-1474 bracia Mikołaj i Stanisław[10]. W 1529 roku Jan Długosz wspomina o świadczeniu dziesięciny snopowej o wartości 3 grzywien przez Kłobukowice na rzecz klasztoru mstowskiego[11]. Stan własnościowy wsi jako szlacheckiej utrzymywał się do XVIII wieku.

Do XIX wieku folwark zależny od Skrzydlowa, od końca XIX wieku samodzielny majątek ziemski w kluczu dóbr skrzydlowskich należący do Jana Reszke, później jego bratanicy Emilii (od 1922 roku do bratanicy Janiny i jej męża Adama Nieniewskiego[12]).

16 stycznia 1945 roku, pluton zwiadu 54 Gwardyjskiej Brygady Pancernej, którym dowodził major Konoplickij zmierzając w kierunku Częstochowy zastosował manewr oskrzydlający, trasą Zawada - Kłobukowice - Cegielnia. Manewr poskutkował przejęciem mostu na rzece Warcie we Mstowie, i utorowania drogi dla czołgów nadciągających ze strony Koniecpola[13].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Ludność

W 1827 roku na terenie miejscowości znajdowało się 19 domów, ponad 50 lat później w 1880 roku było to już tylko 9 domów (4 należące do folwarku)[14]. W czasach współczesnych, w 2002 roku na terenie wsi znajdowało się 47 domów[15].

Największą populację zarejestrowano w 2021 r. wyniosła ona 236 osób.
Źródło: GUS, UG Mstów, AP w Częstochowie

Pałac

Na terenie wsi zachował się zespół pałacowy z eklektycznym dworkiem i ruinami XVIII-wiecznego spichlerza, parkiem w stylu angielskim oraz aleją drzew w kierunku Skrzydlowa. Od 2024 roku pałac ma nowego właściciela, który rozpoczął zabezpieczanie i odbudowę zniszczonego terenu[16].

Transport

W miejscowości znajduje się przystanek autobusowy obsługiwany przez:

  • firmę PKS Częstochowa jako komunikację gminą na trasie Kuchary - Mstów (przesiadka na linię 30 MPK Częstochowa)[17],
  • firmę Trans-Mech realizującą prywatne przewozy na trasie Garnek - Częstochowa[18].

Przypisy

  1. ↑ Liczba ludności Polski i Gminy Mstów [online], UG Mstów, 9 stycznia 2024 [dostęp 2025-02-27].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 487 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54459
  4. ↑ Franciszek Kulczycki, Monumenta mediiaevi historica res gestas Poloniae illustrantia, t. IX, Kraków 1886, s. 27.
  5. ↑ Grünhagen, Regesten zur schlesischen Geschichte, Wrocław 1866, s. 280.
  6. ↑ Jacek Laberschek, Średniowieczne dzieje nadwarciańskiego Mstowa, Kraków 2014, s. 38, ISBN 978-83-61033-74-5.
  7. ↑ Jadwiga Borowska-Antoniewicz, Gminny Program Opieki nad Zabytkami - Zarys historii gminy Mstów, 2013, s. 6.
  8. ↑ Stefan Krakowski, Alfred Czarnota, Dzieje Częstochowy od zarania do czasów współczesnych, Katowice 1964, s. 28-31.
  9. ↑ Jacek Laberschek, Średniowieczne dzieje nadwarciańskiego Mstowa, Kraków 2014, s. 27, ISBN 978-83-61033-74-5.
  10. ↑ Jacek Laberschek, Średniowieczne dzieje nadwarciańskiego Mstowa, Kraków 2014, s. 194, ISBN 978-83-61033-74-5.
  11. ↑ Jacek Laberschek, Średniowieczne dzieje nadwarciańskiego Mstowa, Kraków 2014, s. 154, ISBN 978-83-61033-74-5.
  12. ↑ Wyborcza.pl [online], czestochowa.wyborcza.pl [dostęp 2016-01-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-25].
  13. ↑ Robert Primke, Częstochowa 1945, s. 9-10, ISBN 978-83-8384-787-0.
  14. ↑ Jadwiga Borowska-Antoniewicz, Gminny Program Opieki nad Zabytkami - Zarys historii gminy Mstów, 2013, s. 40.
  15. ↑ Miejscowość statystyczna - Kłobukowice [online], GUS [dostęp 2025-02-27].
  16. ↑ Tomasz Haładyj, Pałac w Kłobukowicach powstaje z ruiny [online], 3 września 2024 [dostęp 2025-02-27].
  17. ↑ Komunikacja powiatowa [online], UG Mstów, 8 lipca 2024 [dostęp 2025-02-07].
  18. ↑ Trans-Mech [online] [dostęp 2025-02-27].

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.