Kūlgrinda

Kulgrinda przy grodzisku Medvėgalis

Kūlgrinda (żmudz. kulis „kamień” i grinda „nawierzchnia”[1]) – ukryta, kręta ścieżka, prowadząca przez bagna, jeziora, rzeki i inne tereny podwodne, zbudowana z kamieni lub drewnianych kłód. Spotykana na Litwie i w Prusach.

Budowana na terenach trudno dostępnych[2]. Kulgrinda miała średnio szerokość od 4 do 6 m, a długość do około pół kilometra. Na Litwie znaleziono elementy 10 kulgrind; w pełni zachowały się jedynie cztery - trzy w rejonie szyłelskim i jedna w rejonie kretyngańskim. Ścieżki prowadziły do grodów. Początkowo pełniły funkcję ukrytego skrótu o zastosowaniu militarnym i obronnym, z czasem zaczęły pełnić funkcję ceremonialną jako ścieżki prowadzące do miejsc pochówku zmarłych w wodzie[3].

Pierwsze kulgrindy były tworzone przez Prusów już w pierwszych wiekach naszej ery; większość tych ścieżek na Litwie pochodzi z okresu wczesnego średniowiecza[3]. Kulgrindy są również spotykane na terenie współczesnej Łotwy, Białorusi i obwodu królewieckiego w Rosji[1].

Przypisy

  1. 1 2 Abrazhevich Kirill, Ваеннае майстэрства славян і балтаў у канцы V пачатку IX стст [online], Жыве Беларусь [dostęp 2025-05-26] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-02] (biał.).
  2. Sietuva kūlgrinda | [online], saugoma.lt [dostęp 2025-05-26].
  3. 1 2 kūlgrinda [online], www.vle.lt [dostęp 2025-05-26] (lit.).