Kaplica grobowa Horodyńskich w Zaleszanach

Kaplica grobowa Horodyńskich
 Zabytek: nr rej. A – 655 z dnia 1 marca 1993 r.
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Zaleszany

Adres

Zaleszany ul. Sandomierska

Typ budynku

kaplica grobowa

Styl architektoniczny

gotyk

Inwestor

Zofia z Wierzbickich Horodyńska

Ukończenie budowy

1871

Odbudowano

Renowacja 2009

Położenie na mapie gminy Zaleszany
Mapa konturowa gminy Zaleszany, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kaplica grobowa Horodyńskich”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kaplica grobowa Horodyńskich”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kaplica grobowa Horodyńskich”
Położenie na mapie powiatu stalowowolskiego
Mapa konturowa powiatu stalowowolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kaplica grobowa Horodyńskich”
Ziemia50°38′58,67″N 21°53′16,04″E/50,649630 21,887790
Panorama cmentarza z kaplicą

Kaplica grobowa Horodyńskich w Zaleszanach – zabytkowa kaplica grobowa rodziny Horodyńskich herbu Korczak ze Zbydniowa. Położona w najstarszej części cmentarza w Zaleszanach przy ul. Sandomierskiej, wybudowana w 1871[1].

Wpisana do rejestru zabytków województwa podkarpackiego[2].

Fundator

Jej fundatorką była Zofia z Wierzbickich Horodyńska, wdowa po zmarłym Bogusławie Horodyńskim. Kaplica została wzniesiona na miejscu ówczesnych grobów rodziny Horodyńskich oraz córki – Julii Stefanii, zmarłej w 1870, których ekshumowane szczątki złożono w podziemiach kaplicy. Poświęcenie kaplicy odbyło się 3 grudnia 1871[3].

Pochowani

W kaplicy znajduje się również tablica poświęcona synowi Zbigniewa, Dominikowi Antoniemu Horodyńskiemu. Widnieje na niej napis: „Dominik Korczak Horodyński nadporucznik I Pułku Ułanów. Od 1 go sierpnia 1914 roku wytrwał bez przerwy w najcięższych trudach do dnia 29 marca 1915 roku, kiedy ranny w Karpatach zaginął”[5].

Architektura

Fasada kaplicy

Architektura nawiązuje do stylu gotyckiego. Postawiona na planie prostokąta z półkolistym tyłem. Murowana z cegły, otynkowana i pomalowana na biało, dach pokryty blachą. Fasada z dwoma bocznymi strzelistymi wieżami. Dach zwieńczony trzecią wieżą wkomponowaną w fronton która pełni rolę dzwonnicy. Lekkości budowli dodają sterczyny wieńczące wieżyczki. Na frontonie umieszczono herb Korczak. W bocznych oknach zostały wprawione witraże. Nad drzwiami wewnątrz umieszczono napis: „Błogosławieni, którzy w Panu umierają, czyny ich idą za nimi”, zaś nad nim: „Kto we mnie wierzy, choćby i umarł żyw będzie”. Wewnątrz kaplica została pomalowana na niebiesko a sufit ozdobiono gwiazdami. W ołtarzu umieszczono obraz Matki Bożej Częstochowskiej w złoconych ramach. Na ścianach wewnętrznych wypisano nazwiska członków rodziny Horodyńskich pochowanych w podziemiach. Po prawej stronie przy murze znajduje się symboliczny nagrobek z krzyżem na ścianie i tablicami pamiątkowymi Zbigniewa Horodyńskiego a przy ścianie lewej nagrobek i tablica poświęcona Dominikowi Horodyńskiemu, ostatniemu z rodu Horodyńskich. Ogrodzona pięciobocznym stylowym kutym płotem z wkomponowanymi elementami gotyku[3].

Renowacja

W 2009 została dokonana renowacja kaplicy. Koszty renowacji zostały pokryte przez Teresę Ledóchowską–Horodyńską, wdowę po Dominiku, oraz przez parafię w Zaleszanach i urząd marszałka województwa podkarpackiego[1].

Uwagi

  1. Strona Sejm Wielki błędnie podaje miejsce pochówku (razem z żoną) jako Cmentarz Rakowicki w Krakowie

Przypisy

  1. 1 2 3 Biskup Nitkiewicz poświęcił kaplicę Horodyńskich na cmentarzu w Zaleszanach [online], Echo Dnia Podkarpackie, 25 października 2009 [dostęp 2025-05-15].
  2. Urząd Gminy w Zaleszanach [online] [dostęp 2025-05-15].
  3. 1 2 Patrycja Laskowska-Chyła, Beata Lorens, Elżbieta Wiącek, Lasowiacy i patriotyzm. s.72 [online] [dostęp 2025-05-15].
  4. 1 2 3 4 Historia rodziny Horodyńskich [online] [dostęp 2025-05-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05].
  5. 1 2 Patron szkoły [online], www.pspzbydniow.pl [dostęp 2025-05-17].