Katedra św. Jerzego w Wiener Neustadt

Katedra św. Jerzego

St.-Georgs-Kathedrale

katedra, kościół rektoralny
Widok z zachodu
Państwo	Austria
Kraj związkowy	Dolna Austria
Miejscowość	Wiener Neustadt
Adres	Burgplatz 1, 2700 Wiener Neustadt
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki (łaciński)
Ordynariat polowy	Austrii
Katedra	od 1 lipca 1987
Wezwanie	św. Jerzego
Wspomnienie liturgiczne	23 kwietnia
Historia Data rozpoczęcia budowy 1440 Data zakończenia budowy 1460 Data zniszczenia • przez 12 marca 1945 bombardowanie Data odbudowy 1946–1951
Dane świątyni Styl gotycki Architekt Peter Pusika Liczba naw 3 Organy • liczba głosów • liczba manuałów 23 2
Położenie na mapie Dolnej Austrii Katedra św. Jerzego
Położenie na mapie Austrii Katedra św. Jerzego
47°48′36″N 16°14′43″E/47,810000 16,245278
Strona internetowa

Katedra św. Jerzego (niem. St.-Georgs-Kathedrale) – gotycka, rzymskokatolicka świątynia rektoralna znajdująca się w austriackim mieście Wiener Neustadt, główna świątynia ordynariatu polowego Austrii. Dawna kaplica zamkowa.

Kaplica zamkowa została wzniesiona w latach 1440–1460^[1], podczas przebudowy zamku za panowania cesarza Fryderyka III Habsburga. Za wygląd świątyni, noszącej pierwotnie wezwanie św. Marii, odpowiadał pochodzący z Lublina budowniczy Peter Pusika. W 1479 świątynia przeszła w ręce Zakonu św. Jerzego z Karyntii i od tej pory nosi obecne wezwanie. W 1519 w kaplicy pochowano urodzonego na tymże zamku cesarza Maksymiliana I. W 1529 warownia została zniszczona podczas oblężenia tureckiego. W 1600 roku opiekę duszpasterską nad kościołem przejęli jezuici, w następnych latach posługiwali tu cystersi i pijarzy. W 1608 i 1616 budynek niszczyły pożary, lecz za sprawą arcyksięcia Maksymiliana III odbudowano go. 14 grudnia 1751 zamek został siedzibą Terezjańskiej Akademii Wojskowej, a świątynia była niezależna od funkcjonującej w mieście parafii. Świątynia została zniszczona wraz z zamkiem podczas bombardowania z 12 marca 1945, w 1946 rozpoczęto jej odbudowę^[2]. Późnogotyckie witraże zostały przedtem wymontowane z okien, dzięki czemu przetrwały II wojnę światową^[3]. W 1951 kaplicę konsekrował kard. Theodor Innitzer. Po reaktywacji akademii w 1958 roku świątynia wróciła w ręce kapelanów wojskowych, a 1 lipca 1987 została wyniesiona do godności katedry Ordynariatu Polowego Austrii^[2]. W 2018 roku wyremontowano wnętrze kościoła^[4].

Świątynia gotycka, trójnawowa, o układzie halowym^[1]. Elewację od strony dziedzińca zdobią rzeźbione herby^[2]. Sklepienie podtrzymuje osiem kolumn o średnicy 90 cm^[1]. Ołtarz wykonano wg projektu Martina i Wernera Feiersingerów, został poświęcony 11 stycznia 2019 przez bpa Wernera Freistettera^[2]. Złożono w nim relikwie św. Jerzego, św. Leopolda, bł. Jakuba Kerna i bł. Karola I Habsburga^[5]. Autorem nastawy ołtarzowej z 2018 roku jest Andreas Gamerith, nawiązuje ona do sztuki gotyckiej. W nawie głównej ustawiono relikwiarz z 1480 roku; w 1779 przeniesiono go w trzech kawałkach do klasztoru Neukloster, do Wiener Neustadt powrócił w 1989 roku. Obok relikwiarza ustawiono XV-wieczną chrzcielnicę. W kruchcie od strony dziedzińca znajduje się nagrobek pochowanego w 1994 roku biskupa Alfreda Kosteleckiego^[1]. Organy wykonał w 1952 roku warsztat Johanna Marcellinusa Kauffmanna^[6], składają się z dwóch manuałów, pedału i 1519 piszczałek zgrupowanych w 23 głosy^[1]. Instrument wyremontowano w 1993 roku i w latach 2024–2025^[6]. Pierwotnie dzwony znajdowały się pod dachem świątyni, lecz w 1659 przewieszono je na północno-zachodnią wieżę zamku. Dane współcześnie istniejących dzwonów^[7]:

• 
  Widok w 1900 roku
• 
  Dekorowana herbami elewacja od strony dziedzińca
• 
  Wnętrze w 2011
• 
  Herby na sklepieniu
• 
  Relikwiarz i organy
• 
  Nagrobek Maksymiliana I
• 
  Nagrobek bpa Kosteleckiego