Ludwisarnia Hilzer
 Dzwon z 1887, odlewnia Petera Hilzera | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data założenia | |
| Data likwidacji | |
| Prezes |
Ignaz Hilzer, Peter Ignaz Hilzer |
Ludwisarnia Hilzer – odlewnia dzwonów w Wiener Neustadt na terenie Austro-Węgier istniejąca w latach 1838-1907.
Historia
W 1838 roku przemysłowiec Ignaz Hilzer (ur. 24 lipca 1810, zm. 25 marca 1880 w Wiener Neustadt) przejął ludwisarnię, mały zakład produkcji dzwonów w Wiener Neustadt, którym zarządzała wdowa po śmierci swojego męża Josefa Schweigera. Po kilku latach, mały zakład Ignaza Hilzera rozwinął się, stał się jedną z największych odlewni dzwonów na terenie Austro-Węgier. W 1868 roku na Barbakanie w Wiener Neustadt zbudowano, według projektu Ignaza Hilzera nową odlewnię dzwonów, która działała do 1937 roku. Odlewnia ta posiadała dwa piece do wytapiania metali oraz budynek firmy[a]. W 1871) Ignaz Hilzer przekazał swojemu synowi Peterowi udział w firmie, uczynił go współwłaścicielem firmy. Po śmierci ojca w 1880 Peter Ignaz Hilzer (ur. 19 czerwca 1846 w Wiener Neustadt, zm. 29 listopada 1907 tam) stał się jedynym spadkobiercą firmy[1]. Jeden z największych dzwonów kościelnych został odlany przez odlewnię Petera Hilzera, był to dzwon „Maria” odlany w 1888 dla kościoła św. Maurycego w Ołomuńcu (waga 7020kg)[2]. Odlewnia Petera Hilzera otrzymała wyróżnienia i medale za swoje wyroby, w tym najważniejsze:Złoty Krzyż Zasługi Cywilnej z Koroną, medal na Wiedeńskiej Wystawie Powszechnej w 1873, złoty medal na Wystawie Przemysłowej w Wiedniu 1880 r. Odlewnia Hilzera od 1838 roku wyprodukowała 4640 dzwonów, w tym 89 dzwonów znajdowało się w kościołach w Wiedniu[3]. Po śmierci Petera Ignatza w 1907 roku[4] firmę przejął przemysłowiec Maximilian Samassa który kontynuował produkcję dzwonów pod swoją nazwą Max Samassa (Maximilian Sammassa ur. 7.04.1862 w Lublanie, zm. 30.06.1945 w Wiedniu)[5].
Niektóre zachowane dzwony
- 1888 Dzwon Petera Hilzera „Ignacy, Józef”, Bazylika katedralna Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Tarnowie
- Dwa dzwony Petera Hilzera, Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Rakszawie (1889)
- Dzwon „REGINA POLONIAE ORA PRO NOBIS", Bazylika Narodzenia Najświętszej Marii Panny i Sanktuarium Pana Jezusa w Więzieniu w Gorlicach (1904)
- Kościół parafialnym w Liesing (1865)
- Kaplica Trójcy Świętej w Haschendorfie (1869)
- Dzwon Ignaza Hilzera w kościele parafialnym w Rappottensteinie (1872)
- Dzwon Ignaza Hilzera w kościele parafialnym Scheuchensteinie (1875)
- Dzwon Petera Hilzera w kościele parafialnym w Kirchbach w Dolnej Austrii
- Dzwon Petera Hilzera przed szkołą leśną w Wiener Neustadt
- Dzwon Ignaza Hilzera, Katedra św. Jerzego w Wiener Neustadt
Uwagi
- ↑ Około połowy XIX wieku rozebrano górną część barbakanu. Podczas wykopalisk w 1995/97 odkryto: ziemną usypkę do odlewania dzwonów, piasek odlewniczy, glinę oraz dużą płytę z brązu
Przypisy
- ↑ Hilzer, Peter Ignatz (1846-1907), Glockengießer. biographien.ac.at. [dostęp 2025-02-12]. (niem.).
- ↑ Čenda Šopek, Leošem Mlčákem: Smutný osud zvonu Maria. Z historie zvonů na věži olomouckého kostela sv. Mořice. stary-olomoucky.rej.cz, 2017-01-22. [dostęp 2025-02-12]. (cz.).
- ↑ „Bonus Pastor” wyd.12 sierpnia 1887 nr.15 we Lwowie, s. 132 reklama
- ↑ Hilzer, Peter Ignatz [online], web.archive.org, 11 sierpnia 2020 [dostęp 2025-03-01] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-11].
- ↑ Philip Kafka: Max Samassa von Hüttenstaett. geni.com, 2022-04-07. [dostęp 2023-09-10]. (pol.).
Bibliografia
- Samassa Max. Industrielller Österreichisches Biographisches Lexikon 1815-1950, Wiedeń 1988 s.407
- Werner Jobst, Erwin Reidinger: Archäologische Bauforschungen in Wiener Neustadt. Bericht über die Ausgrabungen am Neunkirchner Tor 1995 – 1997. In: Sonderdruck Carnuntum Jahrbuch 1999, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, Wiedeń 2020