Kazimierz Agopsowicz

Kazimierz Agopsowicz
Data i miejsce urodzenia

4 marca 1875
Puźniki, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

1940
USRR, ZSRR

Narodowość

polska

Kazimierz Hasso-Agopsowicz (ur. 4 marca 1875 w Puźnikach, zm. 1940 w ZSRR) – polski właściciel ziemski, przedsiębiorca i działacz gospodarczy, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się 4 marca 1875 w Puźnikach jako syn Jakuba (1845 -1917, właściciel majątku Kobylec) i Marii z domu Agopsowicz[1]. Pochodził z rodziny polskich Ormian[2]. Uczył się w Gimnazjum w Chyrowie (1886-1888), a od 1890 w C. K. Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie, gdzie w 1894 zdał egzamin dojrzałości[3][1]. Studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego, w 1902 uzyskując stopień doktora prawa[1][4][a].

Od 1902 pracował w Banku Krajowym we Lwowie, kolejno jako praktykant, od 1904 asystent, a od 1907 adiunkt II klasy[1]. Od 1910 pełnił funkcję jednego z dyrektorów Związku Spirytusowego we Lwowie przy Związku Przedsiębiorców Gorzelni Rolniczych[5][1]. Członek pokuckiego oddziału C. K. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego we Lwowie i działacz sekcji gorzelnianej tegoż[1]. Około 1914 z ramienia GTG był członkiem kolegiu sądu rozjemczego przy Giełdzie Zbożowej i Towarowej we Lwowie[6].

Na początku XX wieku był właścicielem majątków Chomiakówka i Tułuków[7], Chmielowa[8], a od 1904 do spółki z bratek Ludwikiem także majątków Podhorodce i Sopot[1]. Od 1922 współwłaściciel Pysznicy (tam otworzył tartak parowy)[1]. W 1927 został członkiem zarządu Związku Plantatorów Tytoniu i prezesem rady nadzorczej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej „Pokucie” w Kołomyi[1].

Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD w Tułukowie 29 września 1939[1]. Został przewieziony do więzienia w Stanisławowie, 25 listopada do obozu jenieckiego w Juchnowie, a 22 grudnia do obozu w Kozielsku[1]. Stamtąd 7 stycznia 1940 przekazano go do dyspozycji UNKWD obwodu stanisławowskiego[1]. W 1940 został zamordowany przez NKWD. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 42/336 oznaczony numerem 6)[9]. Ofiary tej zbrodni leżały w bezimiennym masowym grobie, gdzie od 2012 istnieje Polski Cmentarz Wojenny w Kijowie-Bykowni w Kijowie-Bykowni.

Był żonaty z Marią (zm. 1967), a ich dziećmi byli Juliana (1903-1991) i Ewa (1907-1988)[1].

Uwagi

  1. Stopień doktora został podany w skorowidzach właścicieli ziemskich oraz na upamiętnieniu na Polskim Cmentarzu Wojennym w Bykowni. Według innego źródła był inżynierem leśnictwa, zob. Leśnicy, którzy ponieśli śmierć w latach wojny i prześladowań w okresie 1938-1949 na terenie Małopolski Wschodniej i powojennej Rzeszowszczyzny. krosno.lasy.gov.pl. s. 1. [dostęp 2016-12-18].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Księga 2015 ↓, s. 128.
  2. Otwarcie cmentarza w Bykowni - pamiętajmy o Ormianach Polskich, którzy tam spoczywają. fundacjaormianska.pl, 2012-09-21. [dostęp 2016-07-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-19)].
  3. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Lwowskiego im. Franciszka Józefa za rok szkolny 1894. Lwów: 1894, s. 73, 74.
  4. Kazimierz Agopsowicz. nieobecni.com.pl. [dostęp 2016-12-18].
  5. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 1043.
  6. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 404.
  7. Kazimierz Agopsowicz. genealogia.okiem.pl. [dostęp 2016-12-18].
  8. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1914, s. 25.
  9. Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 1. [dostęp 2016-07-19].

Literatura