Klasztor St. Blasien

Klasztor St. Blasien

Widok na kompleks z północnego wschodu
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Badenia-Wirtembergia
Miejscowość	St. Blasien
Kościół	rzymskokatolicki (łaciński)
Rodzaj klasztoru	Opactwo
Właściciel	Benedyktyni
Obiekty sakralne
Katedra	św. Błażeja
Założyciel klasztoru	Reginbert von Seldenbüren (legendarny)
Styl	barok, klasycyzm
Data budowy	IX wiek
Data zamknięcia	1806
Położenie na mapie Badenii-Wirtembergii Klasztor St. Blasien
Położenie na mapie Niemiec Klasztor St. Blasien
47°45′35″N 8°07′48″E/47,759722 8,130000

Klasztor St. Blasien (niem. Kloster St. Blasien) – dawna placówka zakonu benedyktynów znajdująca się w niemieckim mieście St. Blasien. Główną częścią kompleksu jest klasycystyczny kościół św. Błażeja, określany potocznie mianem Schwarzwälder Dom (katedry szwarcwaldzkiej).

Pierwsza wzmianka o klasztorze benedyktynów na terenie dzisiejszego St. Blasien pochodzi z IX wieku. Wedle tradycji założycielem placówki był Reginbert von Seldenbüren. Pierwszym historycznie udokumentowanym opatem był Werner I, kierujący placówką w latach 1045–1069. 8 czerwca 1065 król Henryk IV Salicki nadał klasztorowi przywilej immunitetu. W latach 70. XI wieku wspólnota utrzymywała kontakty z opactwem Fruttuaria i przyłączyła się do rozwijającego się tam ruchu reformatorskiego, co skutkowało przekształceniem w klasztor podwójny i wprowadzeniem braci świeckich. Zakonnicy z St. Blasien wywarli w ten sposób wpływ na zakładane przez nich placówki i inne okoliczne klasztory (m.in. Ochsenhausen, Göttweig, Prüm czy Alpirsbach). W XII wieku zrezygnowano z dalszej działalności reformatorskiej i skupiono się na rozbudowie majątków ziemskich. 8 stycznia 1125 cesarz Henryk V przyznał klasztorowi królewską ochronę i nadał prawo do samodzielnego wyboru wójta kościelnego, uniezależniając go tym samym od woli biskupów Bazylei. Kolejnymi wójtami byli przedstawiciele rodziny Zähringów, a po wymarciu rodu w 1218 roku wójtostwo stało się lennem cesarskim. Około połowy XIII wieku placówka przeszła pod administrację habsburską^[1].

Średniowieczne zabudowania klasztorne przebudowano w latach 1727–1742 w stylu barokowym wg projektu Johanna Michaela Beera von Bleichtena^[2]. 23 lipca 1768 kompleks został zniszczony wskutek pożaru. Podczas konferencji z 13 grudnia 1768 zrezygnowano z pomysłu przeniesienia siedziby opactwa do Bonndorfu i podjęto decyzję o odbudowie klasztoru. Prace powierzono francuskiemu architektowi Pierre’owi-Michelowi d’Ixnardowi. Po oddaniu do użytku skrzydeł mieszkalnych w 1772 roku rozpoczęto wznoszenie kościoła. Po konflikcie opata z architektem w 1774 roku nadzór nad budową przejął Nicolas de Pigage, który zmodyfikował projekt d’Ixnarda. W 1776 rozpoczęto wznoszenie kopuły, pracami kierował lokalny cieśla Joseph Müller. Pierwsze msze przy ołtarzach bocznych odprawiono 8 listopada 1781, a w 1783 roku miała miejsce konsekracja ukończonej świątyni^[3]. W 1806 roku placówkę zsekularyzowano^[1].

W 1874 roku kompleks został zniszczony przez pożar, w 1913 roku katedrę otwarto po odbudowie^[3]. W 1934 do dawnych zabudowań klasztornych przeniesiono z Feldkirch siedzibę uczelni Stella Matutina, której nazwę zmieniono na Kolleg St. Blasien. W 1939 szkołę zamknęły władze nazistowskie, otwarto ją ponownie w 1946 roku. W 1971 odbudowano wschodnie skrzydło klasztorne, które rozebrano po pożarze w 1874^[4]. 27 maja 1977 na terenie kompleksu ponownie miał miejsce pożar^[5]. W 1983 roku świątynię poddano gruntownej renowacji^[3].

Skrzydła klasztorne reprezentują styl barokowy, a kościół (zwany potocznie katedrą) – klasycystyczny. Jego kopuła ma średnicę 36 m, równą wysokości od posadzki do czaszy kopuły. Wysokość całkowita wynosi 63 m, a szerokość fasady – 50 m^[3][6]. 54-głosowe organy ustawiono na końcu podłużnego prezbiterium, wykonał je w latach 191–1913 organmistrz Friedrich Wilhelm Schwarz^[7]. Instrument został znacznie uszkodzony przez wodę użytą podczas gaszenia pożaru z 27 maja 1977, uruchomiono go ponownie po naprawie 19 października 1987^[5]. W 1997 miał miejsce remont organów przeprowadzony przez przedsiębiorstwo Johannes Klais Orgelbau^[7]. Szafę organową wykonali bracia Metzgerowie z Überlingen, ma ona wysokość 12 m, szerokość 7 m i głębokość 4 m^[5]. Świątynia posiada łącznie dziesięć brązowych dzwonów, dwa największe zawieszono we wschodniej wieży, a pozostałe – w zachodniej. Trzy z nich są podłączone do zegara, dzwony 5 i 4 wybijają kwadranse, a dzwon 3 – pełne godziny. Dane dzwonów^[8]:

• 
  Klasztor zniszczony po pożarze w 1874
• 
  Skrzydło zachodnie
• 
  Fasada kościoła
• 
  Wnętrze świątyni
• 
  Organy