Kościół św. Anny w Sztumie
| kościół parafialny | |||||||||||||||||
![]() widok ogólny | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Adres |
Związku Jaszczurczego | ||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Sztumu ![]() | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski ![]() | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa pomorskiego ![]() | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu sztumskiego ![]() | |||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Sztum ![]() | |||||||||||||||||
Kościół świętej Anny w Sztumie – rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się w mieście Sztum, w województwie pomorskim. Należy do Parafii św. Anny w Sztumie, w dekanacie Sztum diecezji elbląskiej.
Historia
Pierwsza świątynia została wybudowana w 1416 roku. Kościół ten został zniszczony w czasie wojny trzynastoletniej (1454-1466). Odbudowany został w latach 1490-1500. W 1589 roku świątynia została przejęta przez protestantów. Kościół posiadał jedną nawę oraz zakrystię od strony północnej. Od strony zachodniej mieściła się wieża. W 1599 roku król Zygmunt III Waza oddał świątynię katolikom, ale w 1626 roku luterańscy Szwedzi oddali go ponownie protestantom. Taka sytuacja trwała do pokoju oliwskiego zawartego w 1660 roku. W 1698 roku zostały zamontowane w świątyni nowe ławki, została założona drewniana podłoga, wnętrze zostało wymalowane i został wzniesiony chór. Wyremontowana została również zakrystia mieszcząca się wówczas niedaleko współczesnego północnego wejścia do świątyni. W 1774 roku zostały ufundowane organy o 12 głosach i został wzniesiony chór nad zakrystią. W 1899 roku kościół w Sztumie postanowiono częściowo rozebrać i przedłużyć o 10 metrów w stronę wschodnią według projektu Reimbotha z Iławy ze względu na jego duże zniszczenie. Prace zostały zakończone w 1901 roku. Stare, gotyckie mury można dzisiaj oglądać w części zachodniej, z kolei nawy boczne, główny korpus świątyni, prezbiterium i wieża reprezentują styl neogotycki, tak samo jak ogromna większość wyposażenia świątyni.
Wyposażenie
Do dawnego wyposażenia świątyni należą m.in.: dzwon, znajdujący się pod schodami prowadzącymi na chór, pochodzący z 1506 roku[2], późnogotycka, monstrancja, przerobiona w XVII stuleciu, cztery lichtarze z XVII wieku, dwie barokowe stalle z podobiznami świętych znajdujące się obecnie na wzdłużnych ścianach obu naw bocznych, dwa rokokowe konfesjonały znajdujące się pod chórem, rokokowa chrzcielnica znajdująca się w południowej nawie, Grupa Ukrzyżowania znajdująca się nad ołtarzem głównym, renesansowa płyta nagrobna nakrywająca wcześniej grób Achacego Czemy, wojewody malborskiego i starosty sztumskiego, zmarłego w 1565 roku oraz dwie anonimowe płyty nagrobne znajdujące się w posadzce pod rokokowymi konfesjonałami[3].
W wieży kościelnej znajdują się cztery żeliwne dzwony odlane w 1925 w odlewni Schilling & Lattermann, przeniesione ze sztumskiego kościoła poewangelickiego pod koniec XX wieku[2].
Galeria
Wnętrze kościoła
Fragment wnętrza
Fragment cmentarza przykościelnego
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2014-07-21].
- 1 2 Sztum - Dzwony Kościoła pw. św. Anny - Plenum [Dzwony w Wieżach Polski #133]. The Bells of Poland 2021-02-27. [dostęp 2025-02-26].
- ↑ Sztum miasto. kościół św Anny i poewangelicki. Nasze dolnepowisle.pl. [dostęp 2014-07-28]. (pol.).





_location_map.png)