Kolisty Groń
 Na szczycie Kolistego Gronia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Pasmo |
Pasmo Przedbabiogórskie, Beskid Makowski / Oravské Beskydy, Karpaty |
| Wysokość |
ok. 1150 m n.p.m. |
Położenie na mapie Beskidu Żywieckiego, Małego i Makowskiego  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°36′49,9″N 19°28′02,7″E/49,613861 19,467417 | |
Kolisty Groń – szczyt o wysokości około 1150 m w Beskidzie Żywiecko-Orawskim. Znajduje się w odległości 460 m na północny wschód od Mędralowej (1169 m) i 1 km na południowy zachód od Magurki (1114 m)[1]. Stok południowo-zachodni opada do Przełęczy Jałowieckiej Północnej[2].
Problemy z nazewnictwem i regionalizacją
W przewodniku turystycznym szczyt ten nie ma nazwy[3], na mapie Compassu również jest bez nazwy, natomiast Kolistym Groniem nazwano sąsiedni szczyt Magurkę. Kolisty Groń jest ważnym punktem; jest zwornikiem dla Pasma Mędralowej i Pasma Babiogórskiego. Biegnie przez niego granica polsko-słowacka i na jego szczycie spotykają się granice trzech miejscowości: Przyborów i Zawoja w Polsce oraz Orawska Półgóra na Słowacji. Kolisty Groń jest najdalej na północ wysuniętym punktem Słowacji[4][5]. Jego nazwę podają mapy Geoportalu obok nazwy Mędralowa[4][1].
Na mapach i w przewodnikach turystycznych Mędralowa i Kolisty Groń zaliczane są do Beskidu Żywieckiego[3][2]. Według regionalizacji fizycznogeograficznej Polski opracowanej przez Jerzego Kondrackiego należy do Pasma Przedbabiogórskiego w Beskidzie Makowskim. Po stronie słowackiej są to Oravské Beskydy[6]. Według najnowszej regionalizacji z 2018 roku należy do Beskidu Żywiecko-Orawskiego[7].
Opis szczytu
Na Kolistym Groniu znajduje się słupek graniczny III/90. Jest to historyczny punkt graniczny. Do 1564 schodziły się na nim granice Węgier, Polski i ziem śląskich, a w czasie II wojny światowej granice Generalnego Gubernatorstwa, III Rzeszy i Słowacji. Wcześniej, w latach 1938–1939, cały szczyt Mędralowej znalazł się w granicach Polski (II Rzeczpospolita wymusiła na Czechosłowacji oddanie południowych stoków góry). W czasie II wojny światowej Niemcy przy pomocy miejscowej ludności wykonali na grzbiecie Mędralowej system ziemnych umocnień. Pozostałości okopów można zaobserwować jeszcze obecnie[3]. Na Kolistym Groniu Słowacy ustawili dużą tablicę informacyjną z opisem ciekawych miejsc w okolicy. Tablica jest w kilku językach, w tym również w języku polskim.
Na północnym stoku pomiędzy Kolistym Groniem i Mędralową jest Hala Mędralowa z szałasem. Przez szczyt prowadzą szlaki turystyczne[3].
Szlaki turystyczne
Główny Szlak Beskidzki, odcinek Korbielów – Babia Góra
przełęcz Hucisko – Czerniawa Sucha – Kolisty Groń – Mędralowa – Babia Góra
słowacki znakowany szlak turystyczny
Przypisy
- 1 2 Geoportal. Mapa topograficzna 1:10 000 [online] [dostęp 2025-01-04].
- 1 2 Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, s. 1, ISBN 978-83-7605-084-3.
- 1 2 3 4 Stanisław Figiel, Urszula Janicka-Krzywda, Wojciech W. Wiśniewski Piotr Krzywda, Beskid Żywiecki: przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2012, s. 219, 229, ISBN 978-83-62460-30-4.
- 1 2 Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2025-01-04].
- ↑ Słowacja. Mapa turystyczna [online] [dostęp 2024-11-02].
- ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 318, 330–333, ISBN 83-01-12479-2.
- ↑ J. Solon i inni, Physico-geographical mesoregions of Poland: Verification and adjustment of boundaries on the basis of contemporary spatial data, „Geographia Polonica”, 91 (2), 2018, s. 143–170.