Konopiska (gmina)

Konopiska
	gmina wiejska
	; Urząd gminy w Konopiskach
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	częstochowski
TERC	2404072
Wójt	Artur Brędzel
Powierzchnia	78,11 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 10 763
• gęstość	137,1 os./km²
Nr kierunkowy	34
Tablice rejestracyjne	SCZ
	Adres urzędu:ul. Lipowa 5; 42-274 Konopiska
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	12
	Położenie na mapie województwa śląskiego Konopiska
	Położenie na mapie Polski Konopiska
	50°44′N 19°00′E/50,725556 19,008333
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Konopiska – gmina wiejska w Polsce położona w województwie śląskim, w południowej części powiatu częstochowskiego.

Gmina została utworzona 1 lipca 1952 roku, gdy została mocno okrojona gmina Dźbów na rzecz nowych gmin^[2]: gminy Ostrowy (gromady Blachownia, Brzózka, Ostrowy, Walaszczyki, Wyrazów) i gminy Konopiska (gromady Aleksandria I i IV, Aleksandria II i III, Konopiska, Kopalnia, Korzonek, Trzepizury i Wygoda). Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą podział powiatów na gromady w miejsce gmin^[3].

Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminę przywrócono, poszerzając o część nie reaktywowanej gminy Dźbów^[4]. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Siedzibą gminy jest miejscowość Konopiska.

Według danych z 30 czerwca 2004^[5] gminę zamieszkiwało 10 405 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku^[6]gminę zamieszkiwało 10 775 osób.

Według danych z 31 grudnia 2019 roku^[7] gminę zamieszkiwało 10 736 osób.

Środowisko

Przez gminę przepływają cieki wodne: Konopka, Trzepizurka, Olszynka, Kalinka^[8]. W Konopiskach, w Pająku zlokalizowany jest zbiornik retencyjny Zalew Pająk, który eksploatowany jest głównie w celach rekreacyjnych^[9].

Gmina Konopiska pod względem fizycznogeograficznym położona jest w Pasie Wyżyn Polskich, w makroregionie Wyżyny Woźnicko-Wieluńskiej, na terenie mezoregionów: Obniżenia Górnej Warty oraz Progu Herbskiego^[10].

Gmina położona jest na terenie Parku Krajobrazowego Lasy nad Górną Liswartą, chroniącego siedliska leśne nad rzeką Liswartą oraz na otulinie, okalającej park o powierzchni 124,03 km²^[11]. Na zachodnich obszarach gminy, znajduje się chroniony Obszar Natura 2000 Bagno w Korzonku (PLH240029)^[12].

Transport

Drogi

Przez teren gminy przebiega autostrada A1 biegnąca na całej swojej długości razem z trasą europejską E75. Na pograniczu granic gminy, a dzielnicą Dźbów w Częstochowie zlokalizowany jest węzeł drogowy Częstochowa Południe, na skrzyżowaniu autostrady A1 a DW908. Węzeł został zaprojektowany w formie trąbki^[13].

W gminie biegną następujące drogi wojewódzkie:^[14]^[15]

904 Blachownia, Trzepizury (DK46) - Kopalnia - Konopiska - Rększowice - Kolonia Poczesna (DK91)
907 Niewiesze (DK40) - Toszek (DK94) - Tworóg (DK11) - Leśniaki - Konopiska - Wygoda
908 Częstochowa (DK43) - Wygoda (A1) - Łaziec - Rękoszowice - Kolonia Hutki - Hutki - Kalety - Miasteczko Śląskie - Tarnowskie Góry (DK78)

Przez gminę przebiegają drogi powiatowe:^[15]^[16]

Numer drogi	Przebieg	Długość drogi w (km)
1021S	Olszyna - Aleksandria Druga (ul. Sosnowa, ul. Gościnna)	3,2
1022S	Dębowa Góra - Hutki	1,7
1049S	Blachownia (Ostrowy) - Częstochowa (Dźbów)	1,9
1050S	Konopiska (ul. Przemysłowa) - Walaszczyki - Wygoda	5,3
1051S	Aleksandria Pierwsza (ul. Gościnna, ul. Piaskowa) - Aleksandria Druga (ul. Gościnna) - Kopalnia (ul. Szkolna)	6,4
1052S	Hutki - Starcza	2,0
1055S	Wąsosz - Młynek	0,7
		21,2

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[17] gmina Konopiska ma obszar 78,11 km², w tym:

użytki rolne: 59%
użytki leśne: 30%

Gmina stanowi 5,14% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[5]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	10 405	100	5348	51,4	5057	48,6
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	133,2		68,5		64,7

Piramida wieku mieszkańców gminy Konopiska w 2014 roku^[1].

Podział administracyjny

W skład gminy wchodzą następujące sołectwa:^[18]

Szkoły

Zespół Szkół w im. Henryka Sienkiewicza w Konopiskach
Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej w Jamkach-Korzonku
Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Łaźcu
Zespół Szkolno-Przedszkolny im. Jana Kochanowskiego w Aleksandrii
Zespół Szkolno-Przedszkolny im. Mikołaja Kopernika w Hutkach
Zespół Szkolno-Przedszkolny im. Tadeusza Kościuszki w Rększowicach
Zespół Szkolno-Przedszkolny im. Jana Pawła II w Kopalni

Sąsiednie gminy

Blachownia, Boronów, Częstochowa, Herby, Poczesna, Starcza, Woźniki

Przypisy

1 2 Gmina Konopiska w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Dz.U. z 1952 r. nr 19, poz. 120
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
1 2 Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Gmina Konopiska w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-02-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Gmina Konopiska (śląskie) » mapy, nieruchomości, GUS, szkoły, regon, kody pocztowe, wynagrodzenie, bezrobocie, zarobki, edukacja, tabele, demografia, przedszkola, statystyki, urzędy [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-16] (pol.).
↑ iMap [online], www.gispartner.pl [dostęp 2024-12-07] .
↑ r, Ścieżka przyrodnicza "Pajączek" [online], Gmina Konopiska - Informacje | Wiadomości | Wydarzenia, 2 listopada 2016 [dostęp 2024-12-07] .
↑ Regiony fizycznogeograficzne Polski [online], geologia.pgi.gov.pl [dostęp 2024-12-07] .
↑ Tereny Zielone [online], geoportal.orsip.pl [dostęp 2024-12-07] .
↑ Bagno w Korzonku, [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [online], Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska .
↑ A1, Odcinek G - węzeł Blachownia (bez węzła) – węzeł Zawodzie (z węzłem) :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad - Serwis informacyjny [online], www.archiwum.gddkia.gov.pl [dostęp 2024-12-07] .
↑ Wykaz dróg wojewódzkich - Województwo Śląskie - Budżet Obywatelski [online], bo.slaskie.pl [dostęp 2024-12-07] .
1 2 ArcGIS Web Application [online], geoportal.orsip.pl [dostęp 2024-12-07] .
↑ Powiatowy Zarząd Dróg w Częstochowie [online], czestochowa.powiat.pl [dostęp 2024-12-07] .
↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Wykaz sołectw Gminy Konopiska. BIP Gminy Konopiska. [dostęp 2024-10-01]. (pol.).

Linki zewnętrzne

[populacja2016-1] 1 2 Gmina Konopiska w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[2] Dz.U. z 1952 r. nr 19, poz. 120

[3] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[4] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[autonazwa2-5] 1 2 Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[6] Gmina Konopiska w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-02-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[7] Gmina Konopiska (śląskie) » mapy, nieruchomości, GUS, szkoły, regon, kody pocztowe, wynagrodzenie, bezrobocie, zarobki, edukacja, tabele, demografia, przedszkola, statystyki, urzędy [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-16] (pol.).

[8] iMap [online], www.gispartner.pl [dostęp 2024-12-07] .

[9] r, Ścieżka przyrodnicza "Pajączek" [online], Gmina Konopiska - Informacje | Wiadomości | Wydarzenia, 2 listopada 2016 [dostęp 2024-12-07] .

[10] Regiony fizycznogeograficzne Polski [online], geologia.pgi.gov.pl [dostęp 2024-12-07] .

[11] Tereny Zielone [online], geoportal.orsip.pl [dostęp 2024-12-07] .

[12] Bagno w Korzonku, [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [online], Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska .

[13] A1, Odcinek G - węzeł Blachownia (bez węzła) – węzeł Zawodzie (z węzłem) :: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad - Serwis informacyjny [online], www.archiwum.gddkia.gov.pl [dostęp 2024-12-07] .

[14] Wykaz dróg wojewódzkich - Województwo Śląskie - Budżet Obywatelski [online], bo.slaskie.pl [dostęp 2024-12-07] .

[:0-15] 1 2 ArcGIS Web Application [online], geoportal.orsip.pl [dostęp 2024-12-07] .

[16] Powiatowy Zarząd Dróg w Częstochowie [online], czestochowa.powiat.pl [dostęp 2024-12-07] .

[autonazwa1-17] Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[18] Wykaz sołectw Gminy Konopiska. BIP Gminy Konopiska. [dostęp 2024-10-01]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

Siedziba gminy	Konopiska
Wsie	Konopiska Aleksandria Aleksandria Druga Aleksandria Pierwsza Hutki Jamki Kijas Kopalnia Korzonek Leśniaki Łaziec Rększowice Walaszczyki Wąsosz Wygoda
Kolonie	Kolonia Hutki Kowale
Osada leśna	Walaszczyki
Integralne części wsi	Ignaców Pałysz Piła Wygoda-Górka

Miasta	Blachownia Koniecpol Przyrów Olsztyn
Gminy miejsko-wiejskie	Blachownia Koniecpol Przyrów Olsztyn
Gminy wiejskie	Dąbrowa Zielona Janów Kamienica Polska Kłomnice Konopiska Kruszyna Lelów Mstów Mykanów Poczesna Rędziny Starcza

Przynależność wojewódzka	gubernia piotrkowska (1867–1915) woj. kieleckie (II RP) (1919–39) woj. kieleckie (1945–50) woj. katowickie (1950–53) woj. stalinogrodzkie (1953–56) woj. katowickie (1956–75)
Miasta	Blachownia (od 1967) Częstochowa (do 1928 →) Janów (do 1870) Kłobuck (do 1870 i 1919–52 →) Krzepice (do 1870 i 1919–52 →) Mstów (do 1870) Olsztyn (do 1870) Przyrów (do 1870)
Osiedla (1954–72)	Blachownia (1959–66)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Bargły (1868–187?) Cykarzew Stary (1952–54) Dankowice (do 1868) Dźbów (do 1954) Gnaszyn Dolny (od 1952) Grabówka (do 1954) Huta Stara (do 1931) Hutki (1952–54) Iwanowice (do 1868) Janów (od 1952) Kamienica Polska (od 1868) Kamyk (do 1952 →) Klepaczka (do 1868) Konopiska (od 1952) Krasice (do 1868) Krzepice (1870–1919) Kuźniczka (1868–1952) Lipie (do 1952 →) Lubojna (1952–54) Miedźno (do 1954) Mokrzesz (1952–54) Mstów (od 1952) Mykanów Olsztyn Opatów (1868–1952 →) Ostrowy (1952–54) Panki (do 1952 →) Poczesna (do 1868 i od 1923) Popów (do 1952 →) Potok Złoty (Złoty Potok) (do 1952) Przyrów (od 1870) Przystajń (do 1952 →) Rędziny Rększowice (do 1952) Staropole (do 1877/1880) Wancerzów (1868–1952) Węglowice (1868–1952 →) Wrzosowa (1931–54) Zrębice (1952–54) Żuraw (1952–54)
Gromady (1954–72)	Aleksandria (1954–61) Biskupice (1954–57) Blachownia (1954–59) Borowno (← 1958–72) Broniszew Nowy (1954–57) Brzeziny Wielkie (1954–61) Brzyszów (1954–61) Bystrzanowice (1954–61) Cykarzew Stary (1954–72) Dźbów (1954–72) Gnaszyn Dolny (1954–72) Grabówka (1954–72) Hutki (1954–72) Janów (1954–72) Kamienica Polska (1954–72) Kawodrza Dolna (1954–61) Konopiska (1954–72) Kościelec (1954–59) Krasice (1954–59) Lubojna (1954–72) Łojki (1954–57) Mokrzesz (1954–72) Mstów (1954–72) Mykanów (1954–72) Nierada (1954–59) Olsztyn (1954–72) Ostrowy (1954–72) Piasek (1954–59) Poczesna (1954–72) Przyrów (1954–72) Rędziny (1954–72) Rudniki (1954–72) Rybna (1954–61) Siedlec (1954–57) Starcza (1954–72) Szarlejka (1954–61) Turów (1954–59) Wanaty (1954–61) Wrzosowa (1954–72) Wyczerpy Górne (1954–61) Zalesice (1954–68) Zarębice (1954–57) Zawada (1954–59) Zrębice (1954–61) Żuraw (1954–68)