Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Sankt Petersburgu
 | |
 Konsulat Generalny Polski w Petersburgu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia |
[1918], 1926, 1972 |
| Data likwidacji |
2025 |
| Adres | |
| ul. 5-ta Sowietskaja 12 191036 Petersburg ул. 5-я Советская 191036 Санкт-Петербург | |
Położenie na mapie Petersburga  | |
Położenie na mapie Rosji  | |
 59°56′05,15″N 30°22′12,11″E/59,934764 30,370031 | |
| Strona internetowa | |
.jpg)
Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Sankt Petersburgu (ros. Генеральное консульство Республики Польша в Санкт–Петербурге) – polska placówka konsularna. Okręg konsularny placówki obejmował: miasto Sankt Petersburg, obwód leningradzki, obwód pskowski, obwód murmański, obwód archangielski, obwód nowogrodzki, obwód wołogodzki, Republikę Karelii, Republikę Komi, Nieniecki Okręg Autonomiczny.
Podział organizacyjny
- Konsul Generalny[6]
- Wydział Ruchu Osobowego, Spraw Prawnych i Opieki Konsularnej
- Referat ds. Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą
- Wydział Administracyjno-Finansowy
- Wydział Kultury – Instytut Polski w Sankt Petersburgu
Siedziba
W 1918 w Petersburgu funkcjonowała Ekspozytura Przedstawicielstwa Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego w Moskwie, której zakres kompetencji obejmował m.in. sprawy konsularne.
Konsulat w Petersburgu powołano w 1926 na mocy zawartego w 1921 traktatu ryskiego i nawiązaniu stosunków dyplomatycznych pomiędzy Polską a RFSRR z siedzibą urzędu w pałacu Naryszkinów/Teniszczewych/Czaplic[7] z 1898 (proj. E.A. Sabaniew, C.J. Kraskowskij) przy Nabrzeżu Floty Czerwonej 14 (наб. Красного Флота), obecnie Nabrzeżu Angielskim (Английская наб.), oraz w oficynie przy ul. Czerwonej 13 (Красная ул.), obecnie ul. Galernaya 13 (Галерная ул.), będącym zapleczem noclegowym konsulatu oraz siedzibą Delegacji Polskiej w Mieszanej Polsko–Sowieckiej Komisji Specjalnej (Польская делегация в смешанной польско–советской Специальной комиссии), powołanej w sprawie restytucji dóbr kultury. Przy ul. Czerwonej 15 funkcjonowała Komisja ds. repatriacji (Комиссия по репатриации). Pracę konsulatu przerwał wybuch II wojny światowej.
Po jej zakończeniu w 1972 władze polskie ponownie uruchomiły placówkę konsularną (w randze konsulatu generalnego) w ówczesnym Leningradzie, najpierw w hotelu Europejskim (ob. Belmond Grand Hotel Europe) przy ul. Michajłowskiej 1 (ул. Михайловская), następnie przy Izmajłowskim prospekcie 11 (Измайловский проспект), i w domu Warganowych z 1870 przy ul. Rylejewa 35 (ул. Рылеева) (1973–1982). Współcześnie pod tym adresem mieści się Konsulat Generalny Indii.
Od 1983 konsulat mieści się w pałacu kupca Płatona O. Iwanowa z 1860 (proj. Augusta I. Lange) przy ul. 5–tej Sowieckiej 12 (ул. 5–я Советская).
Do 29 marca 1990 z siedzibą na terenie konsulatu funkcjonowała kontrwywiadowcza jednostka operacyjna polskiego MSW – Grupa Operacyjna Nr 3 w Leningradzie.
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji (Отдел содействия торговле и инвестициям) zlokalizowano w Centrum Biznesu „Senator” (Бизнес–центр Сенатор) w domu S.J. Bogdanowa z 1894 (proj. P.I. Gilew), przy ul. Żukowskiego 63 (ул. Жуковского д. 63). Zgodnie z Zarządzeniem Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 kwietnia 2017 r. w sprawie likwidacji jednostki budżetowej – Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Konsulatu Generalnego RP w Sankt-Petersburgu 24 lipca 2017 r. nastąpiła likwidacja Wydziału[8].
8 stycznia 2025 Konsulat Generalny RP został zamknięty z powodu wycofania przez władze Federacji Rosyjskiej zgody na jego funkcjonowanie[9]. Wycofanie zgody na funkcjonowanie polskiego konsulatu w Sankt Petersburgu było retorsją po wcześniej decyzji władz polskich, które wycofały zgodę na działalność rosyjskiego konsulatu w Poznaniu, z powodu rosyjskiego sabotażu i dokonywanych w Polsce podpaleń[10].
Kierownicy konsulatu
- 1926–1928 – Heliodor Sztark, konsul
- 1929–1931 – Leon Różycki, konsul
- 1932–1933 – Jan Strzembosz, konsul
- 1933–1934 – Zbigniew Belina–Prażmowski–Kryński
- 1934–1939 – Eugeniusz Weese, konsul
- 1972 – Stanisław Mońko, wicekonsul
- 1972–1974 – Kazimierz Nowakowski
- 1974–1978 – Jerzy Chabelski
- 1978–1980 – Tadeusz Wojciech Kaczmarek
- 1980–1984 – Stanisław Bereśniewicz
- 1984–1988 – Wacław Jagielnicki
- 1988–1990 – Bolesław Kapitan
- 18.04.1990 – 31.12.1990 – Jerzy Smoliński[11]
- 31.12.1990 – jesień 1991 – Edward Krasowski, p.o. konsula generalnego
- jesień 1991–1996 – Zdzisław Nowicki
- 09.1996 – 10.2000 – Jerzy Skotarek
- 11.2000 – maj 2005 – Eugeniusz Mielcarek
- 2005 – Elżbieta Jeranowska Gronczewska, p.o. konsula generalnego
- 03.11.2005 – 2011 – Jarosław Drozd
- 2011–2015 – Piotr Marciniak
- 2015–2019 – Andrzej Chodkiewicz
- 26 sierpnia 2019 – styczeń 2025 – Grzegorz Ślubowski
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Obwieszczenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 31 stycznia 2020 r. w sprawie wykazu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Spraw Zagranicznych lub przez niego nadzorowanych (M.P. z 2020 r. poz. 210).
- Obwieszczenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 31 stycznia 2020 r. w sprawie wykazu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Spraw Zagranicznych lub przez niego nadzorowanych (M.P. z 2020 r. poz. 210).
- ↑ Obwieszczenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 31 stycznia 2020 r. w sprawie wykazu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Spraw Zagranicznych lub przez niego nadzorowanych (M.P. z 2020 r. poz. 210).
- Obwieszczenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 31 stycznia 2020 r. w sprawie wykazu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Spraw Zagranicznych lub przez niego nadzorowanych (M.P. z 2020 r. poz. 210).
- ↑ Obwieszczenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 31 stycznia 2020 r. w sprawie wykazu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Spraw Zagranicznych lub przez niego nadzorowanych (M.P. z 2020 r. poz. 210).
- ↑ Konsulat, sanktpetersburg.msz.gov.pl [dostęp 2020-02-14] [zarchiwizowane 2018-04-17].
- ↑ Anglijskaja nab. nr 14, polskipetersburg.pl, 1 grudnia 2015 [dostęp 2018-09-21] [zarchiwizowane 2018-08-16].
- ↑ Miłosz Woźniak, Likwidacja WPHI w Sankt-Petersburgu, Portal Promocji Eksportu | POLSKA | Portal Promocji Eksportu, 24 kwietnia 2017 [dostęp 2020-02-14] [zarchiwizowane 2021-03-06].
- ↑ Uroczyste zakończenie działalności Konsulatu Generalnego RP w Sankt Petersburgu z udziałem Ambasadora RP w Federacji Rosyjskiej Krzysztofa Krajewskiego i Konsula Generalnego RP Grzegorza Ślubowskiego - Polska w Rosji - Portal Gov.pl [online], Polska w Rosji [dostęp 2025-05-24].
- ↑ Zamykany przez Kreml polski konsulat w Petersburgu kończy pracę [online], pap.pl, 5 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-07].
- ↑ Teczka Stanisława Mońki – Gazeta Petersburska, gazetapetersburska.org [dostęp 2018-09-01] [zarchiwizowane 2018-09-01] (pol.).
Bibliografia
- Rocznik służby zagranicznej RP, MSZ, Warszawa 1938.
- Stosunki dyplomatyczne Polski. Informator. Tom I. Europa 1918–2006, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Archiwum/Wydawnictwo Askon, Warszawa 2007, s. 584, ISBN 978-83-7452-019-5.
- Jerzy Koziczyński, Maria Kunkite: Polska misja dyplomatyczna nad Newą 1926–1989, Muzeum Narodowe, Warszawa 2007, s. 169, ISBN 978-83-7100-912-9.
- Кунките М.И.: По адресам польской консульской миссии в Ленинграде – Петербурге, [w:] История Петербурга. 2008. № 1. s. 66–69.
- Marcin Kruszyński: Ambasada w Moskwie 1921–1939, IPN, Warszawa 2010, s. 366, ISBN 978-83-7629-156-7.
- Stanisław Karpionok: Teczka Stanisława Mońki, Gazeta Petersburska, 18 grudnia 2016.
Linki zewnętrzne
- Strona Konsulatu
- Archiwalna strona Konsulatu
- Hasło nt. Konsulatu
- Hasło nt. ostatniej siedziby Konsulatu
- Hasło nt. b. siedziby Konsulatu przy ul. Rylejewa
- Hasło nt. b. siedziby Konsulatu przy Nabrzeżu Angielskim
- Hasło nt. siedziby Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji