Kosorowice

Kosorowice
wieś
Ilustracja
Widok z lotu ptaka
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

opolski

Gmina

Tarnów Opolski

Wysokość

151–187 m n.p.m.

Liczba ludności (2021)

859[1]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-050[2]

Tablice rejestracyjne

OPO

SIMC

0503959

Położenie na mapie gminy Tarnów Opolski
Mapa konturowa gminy Tarnów Opolski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kosorowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kosorowice”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kosorowice”
Położenie na mapie powiatu opolskiego
Mapa konturowa powiatu opolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kosorowice”
Ziemia50°34′15″N 18°02′56″E/50,570833 18,048889[3]
Strona internetowa

Kosorowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Kossorowitz) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Tarnów Opolski.

Herb miejscowości Kosorowice od 2024r.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa opolskiego.

W miejscowości znajdują się m.in.: kościół parafialny pw. św. Jana Nepomucena, szkoła podstawowa (klasy I-III, dalsza edukację uczniowie kontynuują w szkole podstawowej i gimnazjum w Tarnowie Opolskim) oraz remiza OSP, znajdująca się w KSRG.

Na terenie miejscowości działa mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków, do której odprowadzane są ścieki sanitarne. Oczyszczone ścieki są zrzucane do kolektora, odprowadzającego czyste wody z odwadniania kopalni zakładów wapienniczych, płynące rzeką Strugą. Oczyszczalnia obsługuje gminy Tarnów Opolski i Izbicko.

Na skraju wsi znajduje się ponor w wapieniach triasu[4]

Nazwa

Nazwa wsi pochodzi od polskiego określenia na narzędzie gospodarcze do ścinania traw "kosy"[5]. Niemiecki językoznawca Heinrich Adamy w swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia pierwotną nazwę wsi jako Kosorowice podając jej znaczenie "Sensenfeld" czyli "wykoszone pole"[5]. Nazwa wsi została później fonetycznie zgermanizowana na Kossorowitz[5] i utraciła swoje pierwotne znaczenie.

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod polską nazwą Kosorowic oraz zgermanizowaną Kossorowitz[6].

Historia

Istnieją podania ludowe o książęcym zamku niedaleko Kosorowic. Podczas polowania księżna zgubiła bransoletkę, a uczciwym znalazcą był chłop z Kosorowic, któremu mieszkańcy zawdzięczają uwolnienie od pańszczyzny. Później był też wyróżniony kmieć nazwiskiem Gołąb, któremu książę podarował część lasu.[7]

Podanie to ma cechy prawdopodobieństwa, gdyż jest ono potwierdzone w Urbarzu z 1618 r.; według Urbarza mieszkańcy Kosorowic mieli prawo do użytkowania Tarnowca (później nieistniejącego). Wolni byli ponadto od pańszczyzny, na podstawie przywileju z 1446 r wydanego przez Mikołaja I Opolskiego, odnowionego w 1658 r. przez burmistrza opolskiego Stenzela Sarcandera[8].

Z racji tego, że Mikołaj I Opolski był lennikiem Czeskim oraz znany był między innymi z tego, że w 1466 roku próbował pogodzić husytów z mieszczanami Wrocławskimi oraz Papieżem Pawłem III niektórzy podejrzewają, że przyznanie przywileju mieszkańcom Kosorowic może być związane właśnie z próbą pogodzenia się z husytami. Brak jednak na to jednoznacznych dowodów, co sprawia, że argument ten pozostaje jedynie w sferze domysłów.

W 1618 r. w miejscowości mieszkało 11 kmieci, 6 zagrodników i chałupników z rodzinami. W 1829 r. na terenie Kosorowic znajdowało się 49 budynków, w 1844 r. było 61 domów, w 1861 r. 54 domy mieszkalne i 30 gospodarstw. W 1852 r. prawie wszystkie zabudowania w miejscowości spłonęły. W 1863 r. w Kosorowicach odnotowano: 2 kowali, krawca, stolarza, szewca i murarzy.

W sierpniu 1920 r., w czasie II powstania górnośląskiego, w okolicach Kosorowic i Tarnowa wyznaczono jeden z punktów zbornych powstańców pow. opolskiego. We wsi doszło do wymiany ognia z "zielonkami", czyli policją Sipo. W potyczce stoczonej w samym centrum osady poległ młody powstaniec Pawleta ze wsi Przywory.

W plebiscycie górnośląskim (20 marca 1921 r.) zdecydowane zwycięstwo we wsi odniosła Polska. Miejscowi peowiacy opanowali Kosorowice w maju 1921 r. w trakcie III powstania górnośląskiego. Utworzono tu wówczas polską straż obywatelską. Po podziale Górnego Śląska miejscowość pozostała w Niemczech i w latach 1936-1945 nosiła nazwę Grasen.

Miejscowość należała administracyjnie do parafii w Tarnowie Opolskim i tam też uczniowie uczęszczali do szkoły. W 1930 r. w Kosorowicach znajdowały się: 2 warsztaty kowalskie, 2 karczmy, sklep towarów mieszanych, warsztat stolarski, sklep kolonialny i piekarnia, działali też: krawiec i 2 rzeźników.

Na przestrzeni lat liczba mieszkańców miejscowości kształtowała się następująco: 1783 r. – 223, 1855 r. – 354, 1900 r. – 531, 1939 r. – 687.

Przypisy

  1. ↑ Narodowy Spis Powszechny 2021 [online], stat.gov.pl [dostęp 2023-06-20].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 517 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 59004
  4. ↑ Robert Niedźwiedzki, Joachim Szulc, Marek Zarankiewicz, 2012: Przewodnik geologiczny. Kamienne skarby Ziemi Annogórskiej. Wyd.: Stowarzyszenie Kraina św. Anny, strona 19. ISBN 978-83-63036-04-1.
  5. 1 2 3 Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 68, OCLC 456751858 (niem.).
  6. ↑ Knie 1830 ↓, s. 361.
  7. ↑ Barbara Mientus i inni, Księga Opowieści [online], Urząd Gminy Tarnów Opolski, 28 października 2020 [dostęp 2024-12-15] (pol.).
  8. ↑ Włodarze Opola - polska-org.pl [online], polska-org.pl [dostęp 2024-12-15].

Bibliografia

Johann Georg Knie, Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.