Kropidło szafranowe

Kropidło szafranowe
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

selerowce

Rodzina

selerowate

Rodzaj

kropidło

Gatunek

kropidło szafranowe

Nazwa systematyczna
Oenanthe crocata L.
Sp. pl. 1:254. 1753

Kropidło szafranowe (Oenanthe crocata) – gatunek rośliny trującej z rodziny selerowatych (Apiaceae). Rośnie dziko w Europie (Portugalia, Hiszpania, Francja, Włochy, Belgia, Wielka Brytania i Irlandia) oraz w Maroku[3]. Roślina zawiera m.in. cykutoksynę.

Morfologia i ekologia

Kwiatostan
Owoce
Liść

Roślina o przyjemnym, słodkim smaku i zapachu. Kwiaty drobne, białe. Wymaga miejsc podmokłych, rośnie na brzegach stawów i rzek.

Etnofarmakologia

W starożytności na Sardynii praktykowano rytualne zabójstwa – podawano ludziom, często starcom niepotrafiącym już zadbać o siebie, truciznę. Wywoływała na twarzy szeroki („sardoniczny” – od Sardynii) uśmiech, odsłaniający zęby, i paraliż twarzy. Przez długi czas naukowcy nie wiedzieli, z jakiej rośliny wytwarzano truciznę. W Universita degli Studi del Piemonte Orientale pod nadzorem chemika Giovanniego Appendino przeprowadzono badania, które wykazały, że toksyczne substancje zawarte były właśnie w Oenanthe crocata[4]. Według naukowców nie ma wątpliwości, że herba sardonica opisywana w starożytnej literaturze medycznej jest tożsama z Oenanthe crocata. W przeciwieństwie do wielu trujących roślin O. crocata ma przyjemny, słodki smak i przyjemny zapach. Wyjaśnienie mechanizmu molekularnego potwierdza uśmiech sardoniczny (risus sardonicus) opisany przez starożytnych autorów[5].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).
  3. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-05-05].
  4. ↑ James L. Reveal: Naukowcy odkryli zioło, wywołujące diaboliczny uśmiech. wp.pl. [dostęp 2009-06-09]. (pol.).
  5. ↑ G. Appendino, F. Pollastro, L. Verotta, M. Ballero i inni. Polyacetylenes from sardinian Oenanthe fistulosa: a molecular clue to risus sardonicus.. „J Nat Prod”. 72 (5), s. 962-5, May 2009. DOI: 10.1021/np8007717. PMID: 19245244. PMCID: PMC2685611.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.