Krzyż Matki
![]() Awers Złotego Krzyża Matki | |
![]() Awers Srebrnego Krzyża Matki | |
![]() Awers Brązowego Krzyża Matki | |
![]() Rewers Złotego Krzyża Matki | |
| Ustanowiono |
16 grudnia 1938 |
|---|---|
| Wycofano |
1945 |
| Wielkość |
35,37 × 46,84 mm |
| Kruszec | |
| Wydano |
ponad 5,5 mln |
| Powyżej | |
| Poniżej | |
Krzyż Honorowy Niemieckiej Matki (niem. Ehrenkreuz der Deutschen Mutter), nazwa skr.: Krzyż Matki (Mutterkreuz) – niemieckie odznaczenie w formie krzyża ustanowione przez Adolfa Hitlera 16 grudnia 1938 w drodze rozporządzenia.
Przyznawany był wielodzietnym matkom w trzech klasach, wykonanych w metalu odpowiednim dla danej klasy:
- Mutterkreuz in Bronze (Brązowy Krzyż Matki) – za 4–5 dzieci
- Mutterkreuz in Silber (Srebrny Krzyż Matki) – za 6–7 dzieci
- Mutterkreuz in Gold (Złoty Krzyż Matki) – za 8 i więcej dzieci

Odznaczenie, wzorowane na krzyżu teutońskim (krzyżackim)[1], miało wymiary 35,37 × 46,84 mm i ważyło 14,6 g.
Nadawano je w ramach tzw. „Wojny urodzeń” (Geburtenkrieg). Otrzymać go mogły tylko określone kobiety (spełniające m.in. kryteria rasowe). Z góry wykluczone były matki „aspołeczne”, jak również „rasowo” lub „umysłowo małowartościowe”.
Każda posiadaczka Krzyża Matki miała prawo do publicznego pozdrowienia (tzw. salutu rzymskiego) od członków Hitlerjugend, preferencyjnego traktowania w urzędach i pierwszeństwa przy zajmowaniu miejsc w transporcie publicznym.
Z drugiej strony, ludność prześmiewczo nazywała to odznaczenie „orderem króliczym”[2].
Łącznie przyznano ponad 5,5 mln krzyży.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Michał Zalewski: Krzyż teutoński. Kapliczki, krzyże i figury przydrożne. [dostęp 2017-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-03)].
- ↑ Adam Krzemiński. Seks pod okiem państwa. „POLITYKA Pomocnik Historyczny”. Trzecia Rzesza, s. 57, 2013. ISSN 1730-0525.
Bibliografia
- Michaela Kipp: Mutterkreuz. Niemieckie Muzeum Historyczne w Berlinie. 12 września 2000 (opubl.: dhm.de – Lebendiges Museum Online) (niem.)
- Die Ehrenkreuze der Deutschen Mutter (Mutterkreuz). lexikon-der-wehrmacht.de (niem.)




