Leptophis occidentalis

Leptophis occidentalis[1]
(Günther, 1859)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Rząd

łuskonośne

Podrząd

węże

Infrarząd

Alethinophidia

Nadrodzina

Colubroidea

Rodzina

połozowate

Podrodzina

Colubrinae

Rodzaj

Leptophis

Gatunek

Leptophis occidentalis

Synonimy
  • Ahaetulla occidentalis Günther, 1859
  • Leptophis ultramarinus Cope, 1894[2]
  • Leptophis occidentalisBoulenger, 1894[2]
  • Leptophis occidentalis occidentalisStuart, 1935[2]
  • Thalerophis richardi occidentalisOlivier, 1948[2]
  • Leptophis ahaetulla occidentalisICZN, 1958[2]
  • Leptophis santamartensis Bernal-Carlo & Rose, 1994[2]

Leptophis occidentalis – gatunek lekko jadowitego węża z rodziny połozowatych (Colubridae). Występuje po zachodniej stronie Andów, w Peru i Ekwadorze. Prowadzi dzienny nadrzewny i naziemny tryb życia.

Systematyka

Takson ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1859 roku brytyjski przyrodnik Albert C.L.G. Günther na łamach „Proceedings of the Zoological Society of London”. Autor nadał wężowi nazwę Ahaetulla occidentalis[3]. Syntyp BMNH 1946.1.6.72[a][2]. Przez długi czas gatunek ten był klasyfikowany jako podgatunek Leptophis ahaetulla[2][4]. Obecnie po analizie cech morfologicznych, morfometrycznych oraz różnic w półprąciu wyodrębniony został do rangi gatunku[5]. Nie wyróżnia się podgatunków[2].

Etymologia

  • Leptophis: gr. λεπτος leptos „smukły”; οφις ophis, οφεως opheōs „wąż”[6].
  • occidentalisłac. occidental – „zachód”; łac. occidentalis - „zachodni”[2].

Morfologia

Jest to średniej wielkości wąż o krótkiej głowie, która jest niewiele szersza od szyi, o dużych wyłupiastych oczach. Głowa jest zielona z czarnym niewielkim paskiem rozciągającym się od oka do początku żuchwy. Tułów smukły, jednolitej barwy – jasnoszmaragdowozielony. Ogon długi. Brzuch jaśniejszy. Może być mylony z Leptophis depressirostris i Leptophis bocourti[2][7].

Wymiary[2][7][8]:

Samiec Samica
Długość całkowita (mm) 1610 1239
Długość SVL[b] (mm) 946
Długość TL[c] (mm) 664
Tarczki brzuszne 147–178 150–183
Tarczki podogonowe 130–188 134–194

Występowanie

Leptophis occidentalis występuje po zachodniej stronie Andów w południowo-zachodnim Ekwadorze i najbardziej na północ położonych nadmorskich rejonach Peru. Żyje na wysokościach od poziomu morza do około 1182 m n.p.m.[7]

Ekologia i zachowanie

Gatunek prowadzi dzienny, nadrzewny i naziemny tryb życia. Występuje w starych, okresowo suchych lasach, lasach galeriowych, pastwiskach z rozproszonymi drzewami, suchych zaroślach, sawannach, plantacjach i obszarach podmiejskich. Żeruje w ciągu dnia na poziomie gruntu lub na niskiej roślinności, w nocy odpoczywa na drzewach i krzewach na wysokości do 3 m nad poziomem ziemi. Dieta tego gatunku nie jest dokładnie znana, jedyny opisany przypadek dotyczy zjedzenia żaby Pristimantis achatinus[7].

Status

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN Leptophis occidentalis nie jest jeszcze klasyfikowany. A. Arteaga proponuje zaliczenie go do kategorii gatunek bliski zagrożenia (NT, ang. Near Threatened). Spowodowane to jest następującymi kryteriami: obszar jego występowania ulega silnej degeneracji, obecnie już około 80% pokrywającego go pierwotnie lasu zostało zniszczone w wyniku pozyskiwania drewna, rozwoju obszarów wiejskich i miejskich oraz ekspansji obszarów rolniczych oraz tępieniem go przez lokalną ludność[7].

Uwagi

  1. BMNH – British Museum (Natural History), obecnie NHMUK, Natural History Museum, Londyn[9].
  2. SVL – ang. Snout–vent length – odległość od przodu głowy do odbytu.
  3. TL – ang. Tail length – długość ogona od odbytu do końca ogona.

Przypisy

  1. Leptophis occidentalis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 P. Uetz & J. Hallermann, Leptophis occidentalis (GÜNTHER, 1859), [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2025-02-21] (ang.).
  3. A. Günther, Second list of cold-blooded vertebrata collected by Mr. Fraser in the Andes of Western Ecuador, „Proc. Zool. Soc.”, 1859, 1859, s. 402–422 (ang.).
  4. Van Wallach, Kenneth L. Williams, Jeff Boundy: Snakes of the World: A Catalogue of Living and Extinct Species. Boca Raton: Taylor and Francis, CRC Press, 2014, s. 372. ISBN 978-1-4822-0848-1. (ang.).
  5. Nelson R. Albuquerque, Roullien H. Martins, Priscila S. Carvalho, Donald B. Shepard & Diego J. Santana. A new species of parrot snake, Leptophis (Serpentes: Colubridae) from the Brazilian Cerrado. „PeerJ”. 13, s. e18528, 2025. DOI: 10.7717/peerj.18528. (ang.).
  6. T. Bell. On Leptophina, a group of Serpents comprising the Genus Dryinus of Merrem, and a newly formed Genus proposed to be named Leptophis. „The Zoological Journal”. 2 (7), s. 322, 1825. (ang.).
  7. 1 2 3 4 5 A. Arteaga, Western Parrot-Snake (Leptophis occidentalis), [w:] Reptiles of Ecuador: Life in the middle of the world. (red. Arteaga A, Bustamante L, Vieira J), 2023, DOI: 10.47051/IHRR1793 (ang.).
  8. Leptophis occidentalis, [w:] Reptiles del Ecuador. Version 2022.0. (red. Torres-Carvajal, O., Pazmiño-Otamendi, G., Ayala-Varela, F. y Salazar-Valenzuela, D), Quito: Museo de Zoología, Pontificia Universidad Católica del Ecuador, 2021 (hiszp.).
  9. Mark Henry Sabaj, Codes for Natural History Collections in Ichthyology and Herpetology, „Copeia”, 108 (3), 2020, s. 593–669, DOI: 10.1643/ASIHCODONS2020 (ang.).

Bibliografia