Ludwik Bandura
| Data i miejsce urodzenia |
3 kwietnia 1904 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
20 sierpnia 1984 |
| profesor | |
| Specjalność: filozofia | |
| Alma Mater | |
| nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |
       | |
Ludwik Ryszard Bandura (ur. 3 kwietnia 1904 w Berlinie, zm. 20 sierpnia 1984 w Gdańsku)[1] – polski pedagog.
Życiorys
Urodził się w rodzinie stolarza Piotra i Gertrudy Katarzyny z domu Chrzanowskiej. W Berlinie w 1917 ukończył szkołę powszechną oraz do 1919 uczył się w szkole średniej. W tym roku powrócił z rodzicami do Polski. Do 1922 uczył się w Seminarium Nauczycielskim w Koźminie Wielkopolskim. Pracował jako nauczyciel we wsi Orla w powiecie wyrzyskim (1922) i w pobliskiej wsi Wiele (1923). W 1924 zdał nauczycielski egzamin II stopnia i rozpoczął pracę w szkole powszechnej w Bydgoszczy. W roku szkolnym 1926/1927 ukończył w Toruniu Wyższy Kurs Nauczycielski w zakresie humanistyki. Od 1928 był nauczycielem w szkołach Związku Polaków w Niemczech w Ludwigshafen i Mannheim, równocześnie studiował na wydziale psychologii uniwersytetu w Heidelbergu. W latach 1930–1932 pracował w polskim szkolnictwie w Hamburgu. W 1932 podjął studia w Państwowym Instytucie Nauczycielskim w Warszawie. Po ukończeniu studiów w 1934 został kierownikiem szkoły powszechnej w Bydgoszczy. Od 1934 był mężem Marii Cecylii z domu Ociepki (1910–1972), nauczycielki. W 1938 rozpoczął studia pedagogiczne na Uniwersytecie Warszawskim[2].
Walczył w kampanii wrześniowej 1939, podczas bitwy nad Bzurą dostał się do niemieckiej niewoli. Po ucieczce z obozu jenieckiego pracował jako robotnik w fabryce pudełek w Warszawie, brał udział w tajnym nauczaniu. Po upadku powstania warszawskiego przebywał z żoną w obozie w Pruszkowie, skąd trafili do pracy przymusowej w Berlinie[2].
Od maja 1945 był nauczycielem, w latach 1948–1954 dyrektorem, Państwowego Liceum Pedagogicznego w Bydgoszczy, w latach 1946–1948 studiował też na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika (UMK) w Toruniu[2]. W 1950 na UMK uzyskał stopień naukowy doktora filozofii na podstawie rozprawy Wpływ wojny na psychikę dzieci i młodzieży. Od 1954 do 1962 pełnił funkcję zastępcy profesora i prorektora Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku, w latach 1962–1968 był rektorem tej uczelni. W 1957 otrzymał tytuł docenta, w 1965 tytuł profesora nadzwyczajnego. W latach 1958–1968 pracował równocześnie na Wydziale Humanistycznym UMK, gdzie utworzył kierunek pedagogika i był kierownikiem Katedry Pedagogiki. Od 1968 do przejścia w 1974 na emeryturę był dyrektorem Instytutu Pedagogiki i Psychologii WSP. W latach 1970–1974 pełnił funkcję prorektora Uniwersytetu Gdańskiego, od 1971 jako profesor zwyczajny[2].
Od 1947 był członkiem PPS, od 1948 w PZPR[3], w latach 1950–1954 radnym Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy[2].
Zainteresowania naukowo-badawcze Ludwika Bandury koncentrowały się wokół procesu dydaktycznego i jego uwarunkowań oraz zagadnień związku teorii z praktyką w nauczaniu. Ponadto prowadził badania nad problemem trudności dydaktycznych oraz zagadnieniami studiów wyższych.
Zmarł w Gdańsku, pochowany na cmentarzu Srebrzysko (rejon II, kwatera TAR II-1-21)[4].
Publikacje (wybór)
- Szkoła uspołeczniona, 1947
- Poglądy pedagogiczne Stanisława Staszica, 1956
- Zagadnienie błędów uczniowskich, 1963
- Trudności w procesie uczenia się, 1968, 2 wyd. 1970
- O procesie uczenia się, 1971
- Wybrane problemy studiów dla pracujących, 1974
- Uczniowie zdolni i kierowanie ich kształceniem, 1974
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Oficerski Orderu odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu odrodzenia Polski (27 listopada 1954)[5]
- Złoty Krzyż Zasługi (20 sierpnia 1951)[6]
- Srebrny Krzyż Zasługi (7 marca 1948)[7]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (22 lipca 1955)[8]
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1973)[9]
- Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL” (1966)
- Odznaka honorowa „Za zasługi dla Gdańska” (1974)
Upamiętnienie
Imię prof. Ludwika Bandury posiada Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Gdańsku[10].
Przypisy
- ↑ Andrzej Meissner, Ryszard Ślęczka. Zachowani w pamięci. Wykaz zmarłych historyków wychowania od XVIII do XXI wieku. „Przegląd Historyczno-Oświatowy”. Rok LXIII 1–2 (247–248), s. 209, 2020. Kielce: Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP Spółka z o.o. DOI: 10.17460/PHO_2020.1_2.12. ISSN 0033-2178. [dostęp 2025-02-15].
- 1 2 3 4 5 6 BANDURA LUDWIK, rektor Wyższej Szkoły Pedagogicznej – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2025-02-04].
- 1 2 Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 33. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ Ludwik Bandura. cmentarze-gdanskie.pl. [dostęp 2019-01-15].
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 121, poz. 1756 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za pracę społeczną i zawodową”.
- ↑ M.P. z 1951 r. nr 85, poz. 1161 „za zasługi w pracy zawodowej”.
- ↑ M.P. z 1948 r. nr 70, poz. 586 „za gorliwą i ofiarną pracę zawodową”.
- ↑ M.P. z 1956 r. nr 3, poz. 27 - Uchwała Rady Państwa z dnia 22 lipca 1955 r. nr 0/1399 - na wniosek Ministra Oświaty.
- ↑ Z okazji Dnia Nauczyciela. Uroczyste akademie w Uniwersytecie i Politechnice Gdańskiej. „Dziennik Bałtycki”. Rok XXIX, nr 244 (9093), s. 1, 14–15 października 1973. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Prasowe, RSW „Prasa-Książka-Ruch”. [dostęp 2025-02-15].
- ↑ Liceum Ogólnokształcące Dla Dorosłych Im. Prof. Ludwika Bandury [online], mapa.targeo.pl [dostęp 2025-02-15].
Bibliografia
- Wincenty Okoń: Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 2001, s. 37. ISBN 83-88149-41-5.