Lusowo

Lusowo
wieś
Ilustracja
Pałac w Lusowie
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

poznański

Gmina

Tarnowo Podgórne

Liczba ludności (2022)

2246[1]

Strefa numeracyjna

61

Kod pocztowy

62-080[2]

Tablice rejestracyjne

PZ, POZ

SIMC

0597357

Położenie na mapie gminy Tarnowo Podgórne
Mapa konturowa gminy Tarnowo Podgórne, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Lusowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Lusowo”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Lusowo”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Lusowo”
Ziemia52°26′10″N 16°41′44″E/52,436111 16,695556[3]
Strona internetowa

Lusowo (1943–1945 niem. Groß Liebenau[4]) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne, nad brzegiem Jeziora Lusowskiego.

Wieś duchowna, własność dziekana kapituły katedralnej poznańskiej, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie poznańskim województwa poznańskiego[5]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie poznańskim.

Historia

Pierwsze wzmianki o Lusowie – akt nadania Lusowa kapitule poznańskiej sygnowany przez księcia Mieszka Starego – pochodzą z 1145 r. W 1288 roku staraniem biskupa Gerbicza powstała we wsi parafia rzymskokatolicka. W rękach biskupich Lusowo pozostawało aż do końca XVIII w.

Po kasacie majątków kościelnych przez władze pruskie majątek kupili Objezierscy herbu Nałęcz. Wieś stanowiła posag Pauliny Objezierskiej (1809–1872)[6][7] przy jej ślubie w 1823 z baronem Wilhelmem von Richthofenem (1799–1882). Po śmierci Wilhelma Lusowo trafiło w posiadanie rodziny von Palm, a później, w początku XX w., w ręce Komisji Kolonizacyjnej. Po I wojnie światowej majątek został rozparcelowany. W Lusowie mieszkał w latach 1920–1937 generał Józef Dowbor-Muśnicki, pochowany na tutejszym cmentarzu. W październiku 1940 Niemcy wysiedlili mieszkańców Lusowa na teren Generalnego Gubernatorstwa.

Zabytki

Kościół

Kościół w Lusowie

We wsi znajduje się neogotycki kościół św. Jadwigi i św. Jakuba Apostoła zbudowany w latach 1913–1916 z wykorzystaniem części starszego gotyckiego kościoła z XV w. Wewnątrz nagrobek późnorenesansowy oraz tablica pamiątkowa poświęcona generałowi Dowbor-Muśnickiemu.

Przy kościele była w dawniejszych czasach[8] kaplica murowana Sadowskich h. Nałęcz z grobami familijnymi, ale już w 1695 Zalaszewski zastał ją zrujnowaną. Sadowscy wywodzili się z okolicznej wsi Sady należącej do parafii Lusowo. Przed 1388 z Sadów pisali się różni Sadowscy[9], od w 1793 Sady należały do Konozowskich, potem do Kęsiowskich. W Lusowie pochowany zastał Narcyz Olizar herbu Radwan Sowity (ur. w 1794 w Zahorowie na Wołyniu, zm. 9 sierpnia 1862 w Sadach koło Poznania) – hrabia, senator–kasztelan Królestwa Polskiego, poseł na sejm w 1831, działacz polityczny Wielkiej Emigracji, pisarz, publicysta i malarz.

Pałac

W niewielkim parku nad brzegiem jeziora znajduje się neogotycki pałac wzniesiony ok. 1855 roku dla Pauliny z Objezierskich von Richthofen. Budynek dwukondygnacyjny, na planie prostokąta z dobudowanym na przełomie XIX i XX wieku skrzydłem zawierającym salę balową. Pałac zdewastowany, obecnie własność prywatna, w trakcie remontu.

Muzeum Powstańców Wielkopolskich

W Lusowie ma siedzibę Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego, otwarte w 1996 r. i prowadzone przez panią Annę Grajek, emerytowaną nauczycielkę matematyki, odznaczoną w 2006 r. tytułem "Zasłużony Dla Gminy Tarnowo Podgórne".

Ludzie związani z Lusowem

Demografia

Przypisy

  1. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 694 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 70775
  4. ↑ Lusowo [online], Polskie Zabytki [dostęp 2025-05-13].
  5. ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 246.
  6. ↑ Potomkowie Sejmu Wielkiego
  7. ↑ Drzewo genealogiczne Richthofenów
  8. ↑ Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Bronisław Chlebowski (1889) – Tom V s. 484 – Lusowo
  9. ↑ Acta gr. poz. Wyd. 1888

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.