Luzonoszczur

Luzonoszczur
Carpomys
O. Thomas, 1895[1]
Ilustracja
Luzonoszczur mały (C. phaeurus) (u góry) oraz luzonoszczur duży (C. malanurus) (na dole) na ilustracji autorstwa Josepha Smita z 1883 roku
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

myszowate

Podrodzina

myszy

Plemię

Phloeomyini

Rodzaj

luzonoszczur

Typ nomenklatoryczny

Carpomys melanurus O. Thomas, 1895

Gatunki

3 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Luzonoszczur[2] (Carpomys) – rodzaj ssaków z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące endemicznie na filipińskiej wyspie Luzon[3][4][5].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 166–184 mm, długość ogona 156–183 mm, długość ucha 19–20 mm, długość tylnej stopy 31–34 mm; masa ciała około 123–165 g[4][6].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1895 roku angielski zoolog Oldfield Thomas w artykule zatytułowanym „Wstępne diagnozy nowych ssaków z północnego Luzonu, zebrane przez pana Johna Whiteheada”, opublikowanym w czasopiśmie The Annals and magazine of natural history[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) luzonoszczur duży (C. melanurus).

Etymologia

Carpomys: gr. καρπος karpos ‘owoc’; μυς mus, μυος muos ‘mysz’[7].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[8][6][3][2]:

Grafika Gatunek Autor i rok opisu Nazwa zwyczajowa[2] Podgatunki[4][3][6] Rozmieszczenie geograficzne[4][3][6] Podstawowe wymiary[4][6][a] Status
IUCN[9]
Carpomys melanurus O. Thomas, 1895 luzonoszczur duży gatunek monotypowy północny Luzon (góra Data i Pulag); zakres wysokości: 2200–2300 m n.p.m. DC: 18–18,4 cm
DO: 18–18,3 cm
MC: około 165 g
 DD 
Carpomys phaeurus O. Thomas, 1895 luzonoszczur mały gatunek monotypowy północny Luzon (Kordyliera Centralna); zakres wysokości: 2150–2500 m n.p.m. DC: 16,6–17,5 cm
DO: 15,6–16,1 cm
MC: około 123 g
 LC 

Kategorie IUCN:  LC gatunek najmniejszej troski,  DD gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia.

Opisano również gatunek wymarły z holocenu dzisiejszych Filipin (Luzon)[10][11]:

  • Carpomys dakal Ochoa, Mijares, Piper, Reyes & Heaney, 2021

Uwagi

  1. DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

  1. 1 2 O. Thomas. Preliminary diagnoses of new mammals from Northern Luzon, collected by Mr. John Whitehead. „The Annals and magazine of natural history”. Sixth Series. 16, s. 161, 1895. (ang.).
  2. 1 2 3 Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 265. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol.  ang.).
  3. 1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 460. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  4. 1 2 3 4 5 Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 657–. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
  5. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Carpomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-05].
  6. 1 2 3 4 5 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 295. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  7. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 162, 1904. (ang.).
  8. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-01-25]. (ang.).
  9. Taxonomy: Carpomys – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-01-25]. (ang.).
  10. J.S. Zijlstra, Carpomys Thomas, 1895, Hesperomys project (Version 24.9.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2025-01-25] (ang.).
  11. J. Ochoa, A.S.B. Mijares, P.J. Piper, M.C. Reyes & L.R. Heaney. Three new extinct species from the endemic Philippine cloud rat radiation (Rodentia, Muridae, Phloeomyini). Journal of Mammalogy”. 102 (3), s. 918, 2021. DOI: 10.1093/jmammal/gyab023. (ang.).