Lyciasalamandra luschani

Lyciasalamandra luschani[1]
(Steindachner, 1891)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	płazy
Rząd	płazy ogoniaste
Rodzina	salamandrowate
Rodzaj	Lyciasalamandra
Gatunek	Lyciasalamandra luschani
Synonimy
Salamandra luschani (Steindachner, 1891)[1] Molge luschani Steindachner, 1891[1] Mertensiella luschani luschani (Steindachner, 1891)[1] Mertensiella luschani finikensis Basoglu & Atatür, 1976[1] Mertensiella luschani basoglui Baran & Atatür, 1980[1] Mertensiella luschani (Steindachner, 1891)[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
zagrożony
Zasięg występowania

Lyciasalamandra luschani – gatunek płaza ogoniastego z rodziny salamandrowatych (Salamandridae), występujący w południowo-zachodniej Anatolii oraz na kilku sąsiadujących greckich wyspach. Jest gatunkiem zagrożonym (EN) w związku ze stosunkowo niewielkim i pofragmtnowanym zasięgiem występowania oraz spadkiem rozmiarów i jakości jego siedliska.

Epitet gatunkowy honoruje Felixa von Luschana (1854–1924), austriackiego lekarza, archeologa i badacza^[3].

Płaz ten osiąga od 11 do 14 cm długości, a ogon stanowi mniej więcej połowę długości całego ciała. Głowa jest płaska, a jej długość jest większa niż szerokość. Na tyle głowy występują dobrze widoczne gruczoły przyuszne^[4].

Po obu stronach ciała występuje 11–13 słabo zaznaczonych bruzd międzyżebrowych (ang. costal grooves). Na gardle obecny dobrze widoczny fałd skórny^[4]. Ubarwienie mocno zmienne – grzbiet ma barwę od pomarańczowej do czerwonej, pokryty jest często dużymi, brązowymi plamami. Jego brzuch biały^[5].

Wyróżnia się trzy podgatunki^[3][4]:

• Lyciasalamandra l. luschani,
• Lyciasalamandra l. basoglui,
• Lyciasalamandra l. finikensis.

Płaz ten występuje głównie w południowo-zachodniej Anatolii od Patary do Finike na wysokościach 0–400 m n.p.m. Spotykany również na greckich wyspach Mejisti, Saria oraz Kasos^[6]. L. luschani zasiedla jaskinie, a także lasy sosnowe czy obszary charakteryzujące się suchą roślinnością^[4].

Rozmnaża się bez udziału wody, a samica rodzi dwa w pełni rozwinięte młode. Do rozrodu przystępuje podczas zimowych miesięcy charakteryzujących się niższą temperaturą powietrza. Jedno jajo rozwija się w każdym z dwóch rogów macicy. Larwy odżywiają się za pomocą oofagii wewnątrz macicy^[4].

Po 5–8 miesiącach rodzą się dwa młode w pełni rozwinięte osobniki, które mierzą około 7 centymetrów i ważą do dwóch gramów. W niewoli dojrzałość płciowa osiągana jest w wieku około 3 lat, a długość życia wynosi ponad 10 lat^[4].

IUCN klasyfikuje L. luschani jako gatunek zagrożony (EN) w związku z niewielkim i pofragmentowanym zasięgiem występowania mniejszym, spadkiem rozmiarów i jakości jego siedliska oraz spadkiem liczby dorosłych osobników z powodu nadmiernego odłowu na potrzeby badań naukowych. Istnieją różne potencjalne zagrożenia dla tego gatunku, takie jak urbanizacja, działalność rolnicza, stosowanie herbicydów i pestycydów, budowa dróg, pożary lasów, działalność leśna, rozwój turystyki czy zmiany klimatyczne^[2].

Płaz ten występuje na obszarze chronionym w Grecji oraz na trzech obszarach chronionych w Turcji. W dalszej ochronie tego gatunku pomóc może lepsze zbadanie zasięgu L. luschani^[2].